Διακρίσεις ως προς την καταγωγή και το φύλο κυριαρχούν στην εύρεση εργασίας, όπως δείχνουν τα στοιχεία της τελευταίας μελέτης του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), με τίτλο «Οι διαδρομές των νέων μεταναστευτικής προέλευσης στην εκπαίδευση και την αγορά εργασίας».

Οι ερευνητές εστίασαν σε νέους μετανάστες 15-29 ετών, οι οποίοι αποτελούν περίπου το 10% του πληθυσμού της συγκεκριμένης ηλικιακής κατηγορίας της χώρας. Σύμφωνα με τη μελέτη, καταγράφεται ένα «χάσμα» ανάμεσα στους νέους μεταναστευτικής και γηγενούς προέλευσης, ενώ, όπως αναδεικνύεται, παραμένουν τα στερεότυπα στην αγορά εργασίας ως προς το φύλο.

Υψηλότερες πιθανότητες συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό, έναντι των υπολοίπων νέων ανδρών, κατέχουν οι νέοι αλβανικής καταγωγής. Αντιθέτως, οι νέες Αλβανίδες συγκεντρώνουν τα χαμηλότερα ποσοστά έναντι όλων των υπολοίπων γυναικών. Οπως εξηγείται στην έρευνα, αυτό συμβαίνει καθώς οι νέες αλβανικής καταγωγής «πρωτοστατούν» στη σύναψη «πρόωρου» γάμου, κίνηση η οποία έχει αρνητικό αντίκτυπο στην εύρεση εργασίας.

Ποσοστά αρκετά χαμηλότερα ως προς τη συμμετοχή τους στο εργατικό δυναμικό, που ωστόσο συγκλίνουν με αυτά των γηγενών, καταγράφουν οι παλιννοστούντες. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, αυτό συμβαίνει καθώς η ελληνική υπηκοότητα δημιουργεί ένα «αίσθημα ασφάλειας» και δεν εξαρτώνται άμεσα από την ανανέωση της άδειας διαμονής και την εξασφάλιση ενσήμων. Τα «πρωτεία» στη μερική απασχόληση κατέχουν άνδρες και γυναίκες που κατάγονται από χώρες της Αφρικής και της Ασίας.

Ωστόσο, στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι απασχολούμενοι μετανάστες καλούνται να εργαστούν σε τομείς που «δεν θέλουν να εργαστούν οι Ελληνες», όπως εξηγεί ο δρ Ιωάννης Χολέζας, που εξέδωσε τη μελέτη. «Οι μετανάστες λειτουργούν συμπληρωματικά ως προς τους γηγενείς. Αν μπορέσουμε να τους εντάξουμε με επιτυχία, θα δημιουργηθούν πρόσθετα οφέλη και για τους Ελληνες εργαζόμενους», συμπληρώνει ο ίδιος, εξηγώντας περαιτέρω πως η ομαλή ενσωμάτωσή τους στην εργασία και στην εκπαίδευση θα έχει επιπρόσθετα θετικά αποτελέσματα, όπως μείωση της εγκληματικότητας, καλύτερες επιδόσεις στην αγορά εργασίας και περισσότερη οικονομική ανάπτυξη.

Ως προς την εκπαίδευση, οι νέοι μεταναστευτικής προέλευσης παρουσιάζουν πολύ χαμηλότερα ποσοστά παρακολούθησης της επίσημης εκπαίδευσης σε σχέση με τους γηγενείς αντίστοιχων ηλικιακών ομάδων. Ειδικότερα, στη μελέτη επισημαίνεται ότι η μεταναστευτική προέλευση μειώνει την πιθανότητα ολοκλήρωσης της υψηλής βαθμίδας εκπαίδευσης κατά 26%, ενώ αυξάνει την πιθανότητα ολοκλήρωσης μόνο της χαμηλής βαθμίδας κατά 36%. Επιπλέον, η μεταναστευτική προέλευση μειώνει την πιθανότητα φοίτησης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση κατά 34%.

Στέργιος Ζιαμπάκας