Χιλή – Ορυχεία χρυσού

Της Βίκυς Καπετανοπούλου

^[1]Δικαίωση για τους αυτόχθονες Ινδιάνους της Χιλής αποτελεί η χθεσινή απόφαση του Εφετείου του Σαντιάγο, σύμφωνα με την οποία «παγώνουν» προσωρινά οι εργασίες κατασκευής ενός από τα μεγαλύτερα ανοιχτά ορυχεία στον κόσμο, στα σύνορα Χιλής – Αργεντινής. Το δικαστήριο επιφυλάχθηκε να μελετήσει τα πορίσματα περιβαλλοντικών ερευνών που κατέθεσαν μέλη της μικρής ινδιάνικης κοινότητας Ντιαγκίτα στην αγωγή τους κατά του καναδέζικου κολοσσού Barrick Gold Corp, της πιο μεγάλης εταιρείας εξόρυξης χρυσού παγκοσμίως. Η δικαστική αυτή διαμάχη μεταξύ Δαυίδ και Γολιάθ αναμένεται να διαρκέσει αρκετούς μήνες και όπως όλα δείχνουν η τελική αναμέτρηση θα κριθεί στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας.

Ορμώμενοι από τις σχετικές επιστημονικές μελέτες, οι γηγενείς κάτοικοι της περιοχής και οικολογικές οργανώσεις εκφράζουν έντονες ανησυχίες για άμεσο περιβαλλοντικό κίνδυνο, με δραματικές επιπτώσεις στον υδροφόρο ορίζοντα και τους αιωνόβιους παγετώνες της επαρχίας Ατακάμα στα βόρεια της χώρας, από τις εργασίες κατασκευής του αμφιλεγόμενου ορυχείου «χαμηλού κόστους» Πάσκουα Λάμα, που διαθέτει πλούσια κοιτάσματα σε χρυσό και ασήμι. Το γιγαντιαίο εργοτάξιο χάσκει σε μια πληγωμένη πλαγιά, σε υψόμετρο 4.000 μέτρων στην οροσειρά των Ανδεων. Οπως αναφέρει ο χιλιανός Τύπος, σε εκθέσεις της Γενικής Διεύθυνσης Υδάτων καταγράφεται ο εντοπισμός υψηλών επιπέδων αρσενικού, αλουμινίου, χαλκού και θείου, που μολύνουν τον τοπικό ποταμό Ελ Εστρέτσο.

Η Barrick Gold Corp, που έχει την έδρα της στο Τορόντο, άρχισε να κατασκευάζει το ορυχείο το 2009 με προϋπολογισμό 4,7 δισεκατομμύρια δολάρια και προοπτική να αρχίσει εργασίες εξόρυξης το 2013. Οι αρχικοί υπολογισμοί της εταιρείας έπεσαν, όμως, τραγικά έξω. Το τελικό κόστος κατασκευής έχει υπερδιπλασιαστεί και κυμαίνεται πλέον μεταξύ 8 ή 8,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η εξόρυξη των μεταλλευμάτων θα ξεκινήσει το νωρίτερο το 2014, ίσως και αργότερα λόγω της καθυστέρησης στην ολοκλήρωση του έργου, που θεωρείται δεδομένη μετά και τη χθεσινή απόφαση του Εφετείου. Μέσα στην πρώτη πενταετία λειτουργίας του αναμένεται να παράξει 850.000 ουγκιές χρυσού και 35 εκατομμύρια ουγκιές ασημιού, αποφέροντας φυσικά αστρονομικά κέρδη στους Καναδούς επενδυτές και ψίχουλα στους φτωχούς αυτόχθονες…

Οι τοπικές αρχές έχουν επιβάλει το τελευταίο διάστημα τσουχτερά πρόστιμα εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων στην Compania Minera Nevada SPA, τη χιλιανή θυγατρική εταιρεία της Barrick Gold Corp, για παραβιάσεις των προαπαιτούμενων ελέγχων στο περιβάλλον και αβλεψίες στις εργασίες κατασκευής του Πάσκουα Λάμα, που απειλούν τους ευάλωτους παγετώνες, τα ποτάμια και τα ορεινά βοσκοτόπια της περιοχής, ζωτική πηγή εσόδων για τους Ινδιάνους. Από τον περασμένο Οκτώβριο, η Εθνική Υπηρεσία Γεωλογίας και Εξορύξεων είχε ήδη καταγγείλει ότι τα υψηλά επίπεδα ρύπανσης στο ημιτελές ορυχείο απειλούν την υγεία των εργαζομένων του εργοταξίου.

Σύμφωνα με τον Λούσιο Κουένκα, διευθυντή του Λατινοαμερικάνικου Παρατηρητηρίου για Περιβαλλοντικές Διαμάχες, το Πάσκουα Λάμα απλά δεν έπρεπε ποτέ να κατασκευαστεί. Ο υπουργός Εσωτερικών της Χιλής, Αντρες Τσάντγουικ, δήλωσε πως δεν τον εξέπληξε η δικαστική απόφαση και κάλεσε την Barrick Gold Corp να τηρήσει τις δεσμεύσεις της προς την κυβέρνηση για την προστασία του περιβάλλοντος. Οι μετοχές της εταιρείας έκαναν χθες βουτιά 3.9% στο χρηματιστήριο του Τορόντο, ενώ δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί οι επόμενες νομικές της κινήσεις.