Χρονογράφημα 

Του Πέτρου Μανταίου

«Τας εντολάς σου ουκ επελαθόμην» ακουγόταν από το μεγάφωνο της εκκλησίας, μόλις έμπαινα, προχθές, στο προαύλιο του Α' Νεκροταφείου, να παραστώ στην κηδεία του Νίκου Παππά∙ του «Καπετάνιου μας», όπως τον προσλάλησε λίγο αργότερα, με φωνή παλλόμενη από συγκίνηση, εκπρόσωπος των στασιαστών κατά της χούντας. Των ωραίων αυτών Ελλήνων -6 αξιωματικοί, 25 υπαξιωματικοί- που ακολούθησαν, 25 Μαΐου 1973, τον Καπετάνιο τους, τον κυβερνήτη του αντιτορπιλικού «Βέλος ΙΙ» Νίκο Παππά, και οδήγησαν το πλοίο, με πλησίστια τη σημαία της δημοκρατικής ανταρσίας, στο ιταλικό λιμάνι Φιουμιτσίνο, ως πολιτικοί πρόσφυγες πλέον, πρεσβευτές της εξόριστης δημοκρατικής Ελλάδας. Ηθελαν και οι κληρωτοί να ακολουθήσουν, αλλά η ευθύνη κυβερνήτη και αξιωματικών/υπαξιωματικών απέναντί τους δεν το επέτρεψε!

Ανταρσία στο «Βέλος». Από τις κορυφαίες αντιστασιακές κατά της χούντας στιγμές, μόνη από το («προδομένο», όπως ακούστηκε, επίσης, στην προχθεσινή κηδεία) Κίνημα του Ναυτικού, που μπόρεσε να εκδηλωθεί. Συναριθμείται, πιστεύω, με: την κατάληψη στη Νομική, την απόπειρα κατά του δικτάτορα Παπαδόπουλου από τον Αλέκο Παναγούλη, την κηδεία –πέντε χρόνια μετά και το μνημόσυνο– του Γεωργίου Παπανδρέου, την κηδεία του νομπελίστα ποιητή μας Γιώργου Σεφέρη, τέλος, το μέγιστο όλων, Πολυτεχνείο.

Για να μη λησμονήσω όλα αυτά, πήγα στην κηδεία του Νίκου Παππά, που τας εντολάς του Συντάγματος ουκ επελάθετο… δεν λησμόνησε. Ημουν μόνος, με συνοδεία τη δημοκρατική μου συνείδηση, έξω από περιορισμούς, πλαίσια και… προαπαιτούμενα. Λυπήθηκα που δεν είδα πολύ κόσμο, πολλούς δημοκράτες. Περνούν βέβαια τα χρόνια και… πια ποιος θυμάται! Ομως τέτοιες ώρες ευάλωτες, είναι βιοτική ανάγκη για τη δημοκρατία να μην ξεχνάμε! Λυπήθηκα πιο πολύ που δεν είδα… συνήθεις φυσιογνωμίες που συναντά κανείς σε κηδείες αριστερών. Φαίνεται ότι, στην πολυδιάσπαση, διερράγη και το αντιδικτατορικό μέτωπο! Αν δεν είχε διαρραγεί, δεν θα κοκορεύονταν τώρα χρυσαυγίτες και Τράγκες, ούτε θα σαχλαμάριζαν με «Ζωές Κασιδιάρη» οι Πρετεντέρηδες…