Το ΣτΕ έκρινε συνταγματική και νόμιμη τη διπλή ανάπλαση των περιοχών της Αλεξάνδρας και του Ελαιώνα, ανάβοντας έτσι το «πράσινο φως» και για την κατασκευή του νέου γηπέδου του Παναθηναϊκού

Της Κατερίνας Κατή

Ο ανασχεδιασμός του προγράμματος της διπλής ανάπλασης με τον Ν. 3983/2011 «επιφέρει πολλαπλά οφέλη, όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος με την άμεση εξασφάλιση κοινόχρηστου χώρου πρασίνου στις συνοικίες Βοτανικός και Κουντουριώτικα (Αμπελόκηποι) και η ενεργοποίηση χωροταξικής και πολεοδομικής ανασυγκρότησης της ευρύτερης περιοχής του Ελαιώνα, και δεν συνιστά επιδείνωση του οικιστικού περιβάλλοντος και των όρων διαβίωσης των κατοίκων των δύο περιοχών».

Με αυτό το σκεπτικό το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε συνταγματική και νόμιμη τη διπλή ανάπλαση των περιοχών της Λεωφόρου Αλεξάνδρας και του Βοτανικού ανάβοντας έτσι το «πράσινο φως» και για την κατασκευή του νέου γηπέδου του Παναθηναϊκού στον Ελαιώνα (Βοτανικός).

Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο επικύρωσε επιπρόσθετα και τη συνταγματικότητα άλλων τριών βασικών σημείων της διπλής ανάπλασης που αφορούν την κατάργηση του δημοτικού πολυλειτουργικού κέντρου, τη μείωση του συντελεστή δόμησης του εμπορικού κέντρου από το 1,6 στο 1,2 και το «κόψιμο» των εμπορικών χρήσεων έξω από τον χώρο του γηπέδου.

Στο Ε΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας -που αποφάνθηκε σχετικά- είχε κατατεθεί για νομοπαρασκευαστική επεξεργασία το σχέδιο προεδρικού διατάγματος, που αφορούσε «την έγκριση στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και του προγράμματος διπλής ανάπλασης των περιοχών της Λ. Αλεξάνδρας και του Βοτανικού».

Ανασχεδιασμός

Το Ε΄ Τμήμα του ΣτΕ (πρόεδρος η αντιπρόεδρος Αγγελική Θεοφιλοπούλου και εισηγητής ο πρόεδρος Δ. Βασιλειάδης) αναφέρει ότι με τον Ν. 3983/2011 ανασχεδιάστηκε πλήρως το πρόγραμμα της διπλής ανάπλασης με βάση την αρχή του περιορισμού στο απολύτως αναγκαίο μέτρο όλων των χρήσεων στην περιοχή του Βοτανικού, ώστε αφενός να εξασφαλιστεί το μεγαλύτερο δυνατό ποσοστό κοινόχρηστων χώρων και χώρων πρασίνου στην περιοχή και αφετέρου να περιοριστεί δραστικά η έκταση των δομούμενων επιφανειών.

Καθώς:

* Η συνολική δόμηση του προγράμματος στην περιοχή του Βοτανικού μειώθηκε σε ποσοστό 60% (περίπου 66.000 τ.μ.) και αυξήθηκαν οι ελεύθεροι χώροι και οι χώροι πρασίνου κατά 30.000 τ.μ. περίπου, πέραν αυτών που είχαν προβλεφθεί με τον Ν. 3481/2006.

* Καταργήθηκε πλήρως το δημοτικό πολυλειτουργικό κτίριο του Δήμου Αθηναίων.

* Καταργήθηκε, επίσης, το κτίριο καλαθοσφαίρισης του Παναθηναϊκού.

* Μειώθηκαν οι εμπορικές χρήσεις του νέου γηπέδου ποδοσφαίρου (χωρητικότητας έως 40.000 θέσεων).

* Οι εμπορικές χρήσεις του γηπέδου ποδοσφαίρου, οι οποίες είχαν προβλεφθεί εκτός του κελύφους αλλά σε συνέχεια του γηπέδου, ενσωματώθηκαν στο νέο γήπεδο ποδοσφαίρου και στο όμορο εμπορικό κτίριο.

* Αυξήθηκαν σε ποσοστό 50% περίπου οι αθλητικές χρήσεις του ερασιτεχνικού Αθλητικού Σωματείου του Παναθηναϊκού, με ταυτόχρονο περιορισμό κατά το ήμισυ περίπου της κάλυψης της εγκατάστασης (συνολικά σε 7.500 τ.μ. περίπου).

* Μειώθηκαν οι θέσεις στάθμευσης των αθλητικών εγκαταστάσεων.

* Μειώθηκε δραστικά ο συντελεστής δόμησης 1,6 (Ο.Τ. 45α ) και ορίστηκε νέο ανώτατο όριο 1,2.

«Διπλό» πράσινο

Κατόπιν αυτών οι σύμβουλοι Επικρατείας υπογραμμίζουν ότι το πρόγραμμα επιφέρει πολλαπλά οφέλη, όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος με την άμεση εξασφάλιση κοινόχρηστου χώρου πρασίνου στις συνοικίες Βοτανικός και Κουντουριώτικα (Αμπελόκηποι).

Το Ε' Τμήμα αναφέρει, τέλος, ότι οι ρυθμίσεις του Ν. 4117/2013 «με τις οποίες θεσπίστηκαν πρόσθετοι ειδικοί όροι, με στόχο τη σταδιακή και απρόσκοπτη εφαρμογή του προγράμματος της διπλής ανάπλασης, και προβλέφθηκε η δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί το γήπεδο ποδοσφαίρου της Λ. Αλεξάνδρας προσωρινά και έως την κατασκευή του γηπέδου ποδοσφαίρου στον Βοτανικό, δεν αντιστρατεύονται τον σκοπό των ρυθμίσεων του άρθρου 23 του Ν. 3983/2011 ούτε αντίκεινται οι όροι αυτοί στο άρθρο 24 του Συντάγματος, διότι η εφαρμογή τους έχει εντελώς προσωρινό χαρακτήρα, με απώτατο χρονικό όριο την πενταετία, και τελεί υπό τον όρο της χορήγησης των εκάστοτε απαιτούμενων από τη νομοθεσία αδειών».

Επισημαίνεται ότι η επικύρωση και με προεδρικό διάταγμα των βασικών σημείων της διπλής ανάπλασης είχε προβλεφθεί στον ν. 3983/11, για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος νέων προσφυγών, και κατοίκων που αγωνιούσαν για τις επιπτώσεις του έργου κυρίως στο περιβάλλον, ενώ η πρώτη απόπειρα για τη διπλή ανάπλαση προβλέφθηκε με νόμο του 2006.

Είχε ακολουθήσει, το 2009, απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου, που «έκοψε» ορισμένες κατασκευές, προγραμματισμένες να υλοποιηθούν στον Ελαιώνα, όπως η κατασκευή νέου δημαρχείου του Δήμου Αθηναίων.

Στη συνέχεια έγιναν από την πλευρά της Πολιτείας δύο σχετικές νομοθετικές παρεμβάσεις.

…………………………………………………………………………

Τι έχει εγκριθεί

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τον Ν. 3983/2011:

* Στην περιοχή ανάπλασης της Λ. Αλεξάνδρας επιτρέπονται η κατασκευή αθλητικού μουσείου – εντευκτηρίου, χώρου αναψυχής και εστίασης, καθώς και υπόγειου γκαράζ 700 θέσεων, ενώ ο συντελεστής δόμησης καθορίζεται στο 0,04, η επιτρεπόμενη κάλυψη στο 5% και το επιτρεπόμενο ύψος των κτιρίων στα 4,5 μέτρα.

* Στην περιοχή του Ελαιώνα επιτρέπεται, μεταξύ των άλλων, η ανέγερση γηπέδου ποδοσφαίρου και λοιπών αθλητικών εγκαταστάσεων, υπόγειων χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων 450 θέσεων, οι χρήσεις χώρων ιατρικής υποστήριξης και αποκατάστασης αθλητών, αιθουσών πολλαπλών χρήσεων πολιτισμού και αναψυχής, χώρων εστίασης, εμπορικών χρήσεων.