Του Γρηγόρη Ιωαννίδη

^[1]Το πιο γνώριμο θέατρο της κρίσης δεν υπήρξε ούτε το λεγόμενο «πολιτικό θέατρο» ούτε, όπως πιστεύουν πολλοί, το θέατρο του κοινωνικού προβληματισμού. Το θέατρο που πάντοτε ανθούσε σε εποχές δύσκολες ήταν ακριβώς αυτό: το βωντβίλ.

Στις διάφορες αναρίθμητες εκδοχές του, σαν θέατρο φυγής είτε σαν θέατρο επιστροφής στις ρίζες του θεάματος, το θέατρο του θεατρινισμού και της φαντασμαγορίας, της γοητείας και της υπερβολής άκμαζε ακριβώς εκεί που θα πίστευε κανείς ότι κανονικά θα έπρεπε να διέρχεται κάμψη.

Αυτή είναι άλλωστε η αληθινή δύναμη της σκηνής. Να σηκώνεται έστω για λίγο πιο ψηλά από τον γύρω της κόσμο.

Δεν γίνεται συζήτηση για το αν θα πετύχει το «Σικάγο», που παρουσιάζει το Παλλάς σε σκηνοθεσία και επεξεργασία Σταμάτη Φασουλή και με πλήθος γνωστών ονομάτων στις τάξεις του.

Είναι σίγουρο ότι θα πετύχει. Παρά το πείσμα των καιρών –ή ακριβώς εξαιτίας τους- , παρά το πείσμα μιας κριτικής που επιμένει να θεωρεί αυτού του τύπου τα θεάματα μέσο παραπλάνησης για τον λαό, είναι η φύση του θεάματος να έλκει τον κόσμο σαν καράβι σε σκοτεινό λιμάνι.

Πολλοί μπορούν να αρνηθούν τη αξία και τη σημασία του. Το σεξαπίλ του, ουδείς.

Τουλάχιστον ουδείς ανάμεσα στους ηθοποιούς που, πιστεύω ακράδαντα, θα έπρεπε να θεωρούν τους εαυτούς τους τυχερούς να παίξουν κάποτε βωντβίλ.

Θέατρο με αυτοπεποίθηση

Γιατί αυτό ειδικά το είδος από όλη την γκάμα του υποκριτικού ταλέντου αξιώνει ένα μόνο: το χάρισμα μιας προσωπικότητας πολύπλευρης να παίζει, να τραγουδά, να χορεύει και να φωτίζει τον χώρο γύρω της . Μας αρέσει ή όχι το μουσικό θέατρο και ειδικά το αμερικανικό ανίψι του, το μιούζικαλ, αποτελούν μια από τις κορυφώσεις ολόκληρου του καλλιτεχνικού γένους. Είναι έξοδος θεάτρου. Ειδικά όταν μιλάμε για το μιούζικαλ – θρύλο που λέγεται «Σικάγο».

Είναι αλήθεια ότι το συγκεκριμένο μιούζικαλ αρχικά δημιούργησε σύγχυση με την ψευδομπρεχτική εικόνα του και τη σατιρική διάθεσή του στους πολιτειακούς θεσμούς της Αμερικής.

Δικαιολογημένη η σύγχυση, αλλά -ας μου επιτραπεί να πω- κάπως υπερβολική. Καταρχήν δεν είναι ο Μπρεχτ που δίνει το πλαίσιο στο βωντβίλ, αλλά αντίστροφα εκείνος που παίρνει πολλά δάνεια από το γερμανικό του απείκασμα, το καμπαρέ.

Και έπειτα η σάτιρα του «Σικάγο» διόλου δεν νοιάζεται για τους πολιτειακούς θεσμούς ή την κριτική μιας πολιτείας που κάποτε φαντάζει θεατρικότερη του θεάτρου της.

Τίποτα από αυτά. Πρόκειται για μια σκηνή που ναρκισσιστικά γλεντά με τον εαυτό της και με όσα της μοιάζουν. Ένα θέατρο με τόση αυτοπεποίθηση, που δεν νοιάζεται ούτε καν να καλύψει τον εαυτό του πίσω από τον μανδύα της ψευδαίσθησης.

Τραγουδά για όλα που είναι jazz, εννοώντας βέβαια πως όλα είναι στο βάθος θέατρο.

Αυτό κάνει και η παράσταση στο Παλλάς για τις δύο περίπου ώρες που διαρκεί. Δημιουργεί μαζικό υπνωτισμό. Είναι απολύτως γνωστή κάθε αντίρρηση για τη μεταφορά του μιούζικαλ στα μέτρα και σταθμά μας.

Αληθινά, η μεταφορά μοιάζει κάποτε με έγχρωμη φωτοτυπία, καθώς οι παραστάσεις μας δεν αποτελούν ανεβάσματα έργων αλλά μιμήσεις ξένων παραστάσεων.

Και είναι επίσης αλήθεια πως λίγοι Έλληνες έχουν τα εφόδια, την κατάρτιση και τα κότσια γι' αυτό που σημαίνει μιούζικαλ. Εύλογες οι συγκρίσεις αλλά ας πάν' στο καλό, να διασκεδάσουμε θέλουμε.

Χαρισματικοί ηθοποιοί

Αν κρίνουμε την παράσταση από μόνη της θα δούμε ότι στέκεται πολύ καλά, αν δεν είναι ίσως μια από τις καλύτερες εκδοχές μιούζικαλ που είχαμε ποτέ στον τόπο μας. Πρώτα πρώτα φιλοξενείται σε ένα χώρο που δημιουργεί την αίσθηση της αστικής υπέρβασης. Επειτα διαθέτει, σε πείσμα των καιρών, μια πλούσια και πειστική σε μέγεθος παραγωγή (σπάνια βλέπουμε οκτώ βοηθούς μαζί σε ελληνική παραγωγή). Και, τέλος, διαθέτει άψογο επαγγελματισμό.

Η σκηνοθεσία του Σταμάτη Φασουλή ακολούθησε τα ίχνη του μιούζικαλ και έδεσε σφικτά τον ρυθμό και τις αλλαγές των σκηνικών.

Οι χορογραφίες του Φωκά Ευαγγελινού πολύ καλές. Και τα σκηνικά των Γιώργου Γαβαλά – Γιάννη Μουρίκη, όπως και τα κοστούμια της Ντένης Βαχλιώτη, αρκούντως «χορταστικά».

Αλλά είπαμε, το μιούζικαλ είναι η αποθέωση του χαρισματικού θεατρίνου. Η Σμαράγδα Καρύδη είναι αποκάλυψη στον τρόπο που τραγουδά και χορεύει σαν Ρόξι.

Με την πιο έμπειρη Βέλμα της Μάνιας Τρύπη αποτελούν χαριτωμένο δίδυμο αντιθετικό και συμπληρωματικό. Η παρουσία του Μπίλλυ Φλιν Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη έχει ασφαλώς στιλ και σιγουριά που ξαφνιάζει.

Σπουδαίος για μια ακόμα φορά σε μιούζικαλ ο Αντώνης Λουδάρος σαν Εϊμος Χαρτ. Ο ρόλος της Μάμα Μόρτον λόγω Μαρινέλλας έχει γίνει κεντρικός στην παράσταση, ακόμα κι αν από τη γεμάτη όγκο φωνή της ντίβας απουσιάζει φανερά το χρώμα της τζαζ.