Το Πούλιτζερ στο «The Orphan Master’s Son» τού Ανταμ Τζόνσον

^{[1] [2]}Πέρυσι δόθηκαν όλα τα Πούλιτζερ εκτός της λογοτεχνίας, δηλαδή, ένα βραβείο που έχει αναδείξει σπουδαία βιβλία και προκαλεί πάντα το ενδιαφέρον τού κοινού. Πρόχειρα ας θυμηθούμε το «A visit from the Goon Squad» (2011) τής Τζένιφερ Ιγκαν, τη «Σύντομη θαυμαστή ζωή τού Οσκαρ Γουάο» (2008) τού Junot Diaz (εκδ. «Λιβάνη»), τον «Δρόμο» (2007) τού Κόρμακ ΜακΚάρθι (εκδ. «Καστανιώτη»), το «Γκίλιαντ» (2005) τής Μεριλιν Ρόμπινσον (εκδ. «Εν πλω»). Κι αν πάμε πιο πίσω, το «Middlesex» τού Τζέφρι Ευγενίδη (2003), το «Αμερικανικό Ειδύλλιο» τού Φίλιπ Ροθ (1998), αλλά και τούς Ρίτσαρντ Φορντ, Ανι Πρου, Τζον Απνταϊκ, Τόνι Μόρισον, Σάουλ Μπέλοου, Γουίλιαμ Φόκνερ, Ερνεστ Χέμινγουεϊ που το έχουν πάρει στα 65 χρόνια τού θεσμού.

^[3]Φέτος, προς μεγάλη χαρά των βιβλιοπωλών το Πούλιτζερ Λογοτεχνίας δόθηκε. Και, μάλιστα, σε ένα βιβλίο, που είχε πολύ συζητηθεί και είναι μέσα στην επικαιρότητα. Αφορά τη Βόρεια Κορέα. Οχι τις πυρηνικές της απειλές, αλλά τη διαχρονική φρίκη τού καθεστώτος της. Λέγεται «The Orphan Master' s Son», είναι το δεύτερο μυθιστόρημα του Ανταμ Τζόνσον που για να το γράψει έκανε κι ένα ταξίδι στην Πιονγιάνγκ.

Κεντρικό πρόσωπο είναι ο Jun Do. Aνατράφηκε σε ορφανοτροφείο, θεωρώντας ότι είναι ο γιος τού διευθυντή και όχι απλώς ένα ακόμα παιδί παρατημένο από τους γονείς του, έστω κι αν ο «orphan master» τού παίρνει τα παπούτσια τον χειμώνα και τον καίει με ένα πυρωμένο φτυάρι. Η ζωή του είναι περιπετειώδης. Δεν έχει πάει ποτέ σινεμά, ζει σε μια απομονωμένη περιοχή, που οι άνθρωποι τρέφονται με χορτάρια και φλοιούς δέντρων. Στο στρατό εκπαιδεύεται να πολεμά στο σκοτάδι μέσα σε τούνελ κάτω από την αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη και συμμετέχει σε μυστική αποστολή απαγωγής Γιαπωνέζων (πραγματικό γεγονός). Τον στέλνουν σε μια σχολή να μάθει αγγλικά, του αναθέτουν να αποκρυπτογραφεί ραδιοφωνικά μηνύματα και, τέλος, τού δίνουν προαγωγή.

Ταξιδεύει στις ΗΠΑ, μέλος μιας ομάδας πρακτόρων τού καθεστώτος, όπου πιάνει φιλίες με τη σύζυγο ενός γερουσιαστή. Η αποστολή καταλήγει σε φιάσκο κι αυτός σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Εκεί γνωρίζει τον διαβολικό Διοικητή Ga, εθνικό ήρωα και αντίζηλο τού Κιμ Γιονγκ Ιλ στην καρδιά της ηθοποιού Sun Moon. Ο άνθρωπός μας καταφέρνει να τους βγάλει και τούς δυο από τη μέση και να κερδίσει και το κορίτσι και μια θέση στους υψηλούς κύκλους τής Πιονγιάνγκ.

Οι κριτικές είναι όλες καλές, με μερικές αντιρρήσεις. Οι «Νιου Γιορκ Τάιμς» προσάπτουν στον συγγραφέα ότι το παράκανε στην «πλάκα και τη φάρσα» περιγράφοντας «τα βάσανα σε έναν από τούς χειρότερους τόπους τού πλανήτη». Η «Γκάρντιαν», πάλι, βρίσκει τραβηγμένα ορισμένα από τα βασανιστήρια που περιγράφει (για παράδειγμα, λοβοτομή με την εισαγωγή νυχιών στον βολβό των ματιών) και καταλήγει: «φοβόμαστε ότι μερικοί αναγνώστες θα δυσκολευτούν να αποφασίσουν πού σταματάει η πραγματικότητα και αρχίζει η μυθοπλασία».

Επιμ. Β. Γεωργ.