ΑΦΙΕΡΩΜΑ: 21 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1967

Συνέντευξη στον Σταμάτη Νικολόπουλο 

^[1]Ο Νίκος Βουλγαράκης διετέλεσε από τα μαθητικά του χρόνια μέλος της Νεολαίας ΕΔΑ και της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη. Υπήρξε μαζί με τον Σωτήρη Πέτρουλα βασικό μέλος παράνομης επαναστατικής οργάνωσης (Οργάνωση Σοσιαλιστική Συνειδητοποίηση – ΣΟΣΥΝ). Η δικτατορία τον βρήκε να υπηρετεί τη θητεία του. Το 1969, από κοινού με άλλους αγωνιστές, συνέβαλε στη δημιουργία της οργάνωσης Μαχητής και διετέλεσε ιδιαίτερα δραστήριο μέλος της. Εργαζόταν ως οικοδόμος. Στο Πολυτεχνείο συμμετείχε στην εργατική συνέλευση και εκλέχτηκε μέλος της πενταμελούς επιτροπής της. Ο Νίκος Βουλγαράκης, μαζί με τον Γιάννη Γρεβενιώτη, ήταν εκπρόσωπος της εργατικής συνέλευσης στη συντονιστική επιτροπή του Πολυτεχνείου.

- Υστερα από τόσα χρόνια και όσα έχουν μεσολαβήσει ποιοι πιστεύεις ότι ήταν οι λόγοι που οδήγησαν στο απριλιανό πραξικόπημα;

Παρά τις σοβαρές αδυναμίες των προοδευτικών δυνάμεων, το λαϊκό μαζικό κίνημα αμφισβητούσε όλο και πιο έντονα την πολιτική της άρχουσας τάξης και τον αμερικανο-νατοϊκό ιμπεριαλισμό, διεκδικώντας επίμονα βαθιές δημοκρατικές αλλαγές με έντονο ριζοσπαστικό χαρακτήρα. Επρεπε λοιπόν να εμποδίσουν κάθε δυνατότητα έκφρασης και κινητοποίησης των λαϊκών μαζών σε επικίνδυνες για τις κατεστημένες δυνάμεις κατευθύνσεις. Βεβαίως, δεν πρέπει να παραβλέπουμε και τις στρατιωτικο-πολιτικές επιδιώξεις των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ σε Μέση Ανατολή και Κύπρο. Επομένως, η εγκαθίδρυση της στρατιωτικής δικτατορίας ήταν αποτέλεσμα της όξυνσης της ταξικής πάλης που έβαλε σε κίνδυνο τα συμφέροντα και τις επιδιώξεις του αμερικανικού παράγοντα και της στενά συνδεδεμένης από αυτόν ελληνικής άρχουσας τάξης.

- Ποιες ήταν οι στρατηγικές στους κόλπους της αντίστασης;

Από την πρώτη στιγμή διαμορφώθηκαν ουσιαστικά δύο γραμμές. Αυτή της σύγκρουσης που υποστηριζόταν από οργανώσεις της ριζοσπαστικής και επαναστατικής Αριστεράς, αλλά και από οργανώσεις της παραδοσιακής Αριστεράς. Οι δυνάμεις αυτές επιδίωκαν την ανατροπή της δικτατορίας όσο και των οικονομικών και κοινωνικο-πολιτικών δυνάμεων που τη γέννησαν και τη στήριξαν. Η άλλη γραμμή, που υποστηριζόταν κυρίως από φορείς της παραδοσιακής Αριστεράς, αποσκοπούσε στο προ-δικτατορικό πολιτικό πλαίσιο ή στη διαφοροποίηση του στρατιωτικού καθεστώτος, τόσο μέσα από διαδικασίες ανάπτυξης της αντιστασιακής πάλης όσο και μέσα από την εκμετάλλευση των ευκαιριών που θα άφηνε η φιλελευθεροποίηση της δικτατορίας.

- Ολες οι γραμμές τελικά δοκιμάστηκαν στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Εσύ ήσουν εκεί. Πιστεύεις ότι η αναμέτρηση εκείνη με το καθεστώς οδήγησε στην κατάρρευση της δικτατορίας;

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους σταθμούς στην ιστορία του λαϊκού κινήματος. Η σημασία της νοεμβριανής εξέγερσης είναι πολλαπλή.

Πρώτον, η εξέγερση του Πολυτεχνείου αποτέλεσε το αποκορύφωμα της ενεργητικής αντίστασης και αντίστασης του λαού, με πρωτοπορία τη φοιτητική και εργαζόμενη νεολαία, στο καθεστώς της δικτατορίας.

Δεύτερον, η εξέγερση του Νοέμβρη ανέτρεψε τα σχέδια του δικτάτορα Γ. Παπαδόπουλου για συνέχιση της δικτατορίας με άλλη μορφή στο πλαίσιο της «φιλελευθεροποίησης» του καθεστώτος.

Τρίτον, η μάχη του Πολυτεχνείου ανάγκασε τα ντόπια και ξένα στηρίγματα της δικτατορίας να επανέλθουν με τη χούντα του Ιωαννίδη σε μια τρομοκρατική πολιτική στο εσωτερικό και τυχοδιωκτισμούς σε ό,τι αφορούσε τα εξωτερικά θέματα και ειδικότερα το Κυπριακό. Και αυτό έκανε το καθεστώς πιο ευάλωτο.

Το πραξικόπημα στην Κύπρο και η τουρκική εισβολή οδήγησαν την ιωαννιδική χούντα στην κήρυξη γενικής επιστράτευσης και με το χάος που δημιουργήθηκε επέτρεψε στους επιστρατευμένους στις διάφορες μονάδες να επιταχύνουν με τη στάση τους την αποσύνθεση του καθεστώτος. Ετσι, η εξέγερση του Πολυτεχνείου με τις διαδικασίες και τις εξελίξεις που δρομολόγησε αποτέλεσε τον κυριότερο παράγοντα που οδήγησε στην κατάρρευση του στρατιωτικού καθεστώτος.