ΒΡΑΖΙΛΙΑ Από επίσημα χείλη, όπως η Ενωση Δικαστικών Λειτουργών, εκφράζονται ανησυχίες για τη δράση των δυνάμεων ασφαλείας, αφού τους τελευταίους 15 μήνες έχουν σκοτωθεί 195 άνθρωποι που ζουν στους δρόμους

Της Βίκυς Καπετανοπούλου

^[1]Η έκφραση «κοινωνική εκκαθάριση» παραπέμπει σε φασιστικά, απολυταρχικά καθεστώτα με συνήθη θύματα τους πιο αδύναμους κι απροστάτευτους «κρίκους» της κοινωνίας. Κι όμως, την πιθανότητα δολοφονικών «εκκαθαριστικών» επιχειρήσεων -κατά αστέγων εν προκειμένω- φέρνει στο φως η εφημερίδα «El Pais» και μάλιστα σε μια χώρα με σκοτεινό δικτατορικό παρελθόν και δημοκρατικές πλέον «ευαισθησίες», όπως η Βραζιλία.

Στο πλαίσιο, λοιπόν, του «εξωραϊσμού» της αχανούς χώρας εν όψει της διοργάνωσης μεγάλων αθλητικών γεγονότων, όπως το Μουντιάλ κι οι Ολυμπιακοί Αγώνες, αλλά και της επικείμενης επίσκεψης του Πάπα Φραγκίσκου, εκφράζονται φόβοι από επίσημα πλέον χείλη ότι οι μαζικές επιχειρήσεις–σκούπα εναντίον ανθρώπων που ζουν στους δρόμους έχουν εγκληματική κατάληξη. Σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει η ισπανική εφημερίδα, τους τελευταίους 15 μήνες έχουν σκοτωθεί 195 άστεγοι, πολλοί από τους οποίους έχουν καεί από αγνώστους, όπως ο 49χρονος Ζόρζε Αφόνσο, που έχασε τη ζωή του μόλις προχθές στην πόλη Τζακουπιράνγκα του Σάο Πάολο.

Εκπρόσωποι της Ενωσης Δικαστικών Λειτουργών και του Εθνικού Κέντρου Υπεράσπισης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που χρηματοδοτείται από την Καθολική Εκκλησία, εξέφρασαν ανοιχτά την ανησυχία τους στον υπουργό Προεδρίας της Βραζιλίας, Ζιλμπέρτο Καρβάλιο, για την ανατριχιαστική τροπή που λαμβάνουν οι «εκκαθαριστικές» επιχειρήσεις των δυνάμεων ασφαλείας ιδιαίτερα στις μεγάλες ολυμπιακές πόλεις της χώρας.

Οι δύο φορείς υποψιάζονται ότι οι λόγοι «υγιεινής», που επικαλούνται οι Αρχές για να μαζεύουν με συνοπτικές διαδικασίες τούς άστεγους από κάθε γωνιά των αστικών κέντρων, είναι απλώς ένας ευφημισμός για να δώσουν το ελεύθερο σε αόρατους από την κοινωνία «εκτελεστές» ανυπεράσπιστων ανθρώπων.Οι άστεγοι αποτελούν ένα δυνητικά «ενοχλητικό» θέαμα για τα εκατομμύρια των τουριστών, που αναμένεται να συρρεύσουν στη Βραζιλία όχι μόνο τα επόμενα καλοκαίρια για το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου και τους Ολυμπιακούς, αλλά μέσα στους επόμενους μήνες για τον εορτασμό της καθολικής Παγκόσμιας Ημέρας Νεολαίας στο Ρίο ντε Τζανέιρο παρόντος του Ποντίφικα… Ηδη στην πόλη Γκοϊάνια έχει σταλεί επιτροπή του υπουργείου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για να διερευνήσει τις πρόσφατες δολοφονίες 29 αστέγων.

Με βάση επίσημα στοιχεία, πάνω από 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι στη Βραζιλία διαμένουν σε δρόμους και πλατείες. Μόνο στο Σάο Πάολο ζουν 15.000 άτομα χωρίς μόνιμη κατοικία, 5.000 περισσότερα σε σχέση με δέκα χρόνια πριν.

Η φιλόδοξη εκστρατεία υπέρ των αστέγων, που εξήγγειλε το 2009 ο πρώην πρόεδρος Λούλα ντα Σίλβα έμεινε στα χαρτιά, με τη σημερινή κυβέρνηση της Ντίλμα Ρούσεφ να κλείνει τα μάτια ενώπιον ενός εκρηκτικού πλέον προβλήματος με απάνθρωπες διαστάσεις. Λιγότερο από το 25% των δήμων της χώρας έχει εκπονήσει προγράμματα για τους άστεγους. Κι όμως, στην ανυπαρξία ουσιαστικής κοινωνικής πολιτικής σε τοπικό επίπεδο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό, σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο Μαουρίσιο Μποτρέλ, η «κοινωνική εκκαθάριση» των αστέγων που συντελείται στη Βραζιλία, συνήθως μέσα στα άγρια μεσάνυχτα και με τη σιωπηλή επιδοκιμασία μικρής έστω μερίδας της κοινής γνώμης…