J.P. MORGAN – BANCO SANTANDER

Του Μπάμπη Μιχάλη

Στα δικαστήρια οδηγεί εκτός απροόπτου η Πορτογαλία την κορυφαία επενδυτική τράπεζα του κόσμου J.P. Morgan και τη μεγαλύτερη τράπεζα της Ευρώπης Banco Santander για τοξικά χρηματοπιστωτικά προϊόντα που αυτές πούλησαν την προηγούμενη δεκαετία σε εταιρείες του δημόσιου τομέα.

Η κίνηση -ανάλογη αντίστοιχων υποθέσεων στη γειτονική Ιταλία όπου δικαστήριο καταδίκασε μεγάλες τράπεζες για παραπλανητικές πωλήσεις παραγώγων- στοχεύει στην ανάκτηση μέρους των ύψους 3 δισ. ευρώ ζημιών που το πορτογαλικό Δημόσιο συσσώρευσε από σύνθετα χρηματοοικονομικά προϊόντα.

Οι εταιρείες του πορτογαλικού δημόσιου τομέα είχαν αγοράσει τα εν λόγω παράγωγα από τις δύο τράπεζες μεταξύ 2003 και 2010. Μεταξύ άλλων και προκειμένου να προστατευτούν από την άνοδο των επιτοκίων της διατραπεζικής αγοράς (euribor). Η προστασία όμως αυτή πήγε περίπατο τον Σεπτέμβριο του 2008 όταν κατέρρευσε η Lehman Brothers και η διατραπεζική αγορά πάγωσε για μήνες.

Σχετική μελέτη διαπίστωσε ότι 57 από τα 140 χρηματοοικονομικά παράγωγα των τραπεζών ήταν «υπέρβολικά κερδοσκοπικά». Το πορτογαλικό υπουργείο Οικονομικών προσπάθησε τους τελευταίους δύο μήνες να έλθει σε συμφωνία με τις δύο τράπεζες, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Ετσι έστειλε την παραπάνω έκθεση στην εισαγγελία της Λισαβόνας η οποία και θα αποφασίσει τελικά αν θα ξεκινήσει τις σχετικές διαδικασίες εναντίον μάνατζερ των κρατικών επιχειρήσεων που εμπλέκονται.

H Santander Totta -πορτογαλική θυγατρική της ισπανικής Banco Santander- έχει πουλήσει παράγωγα τα οποία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης, προκάλεσαν ζημιές 1,3 δισ. ευρώ στο πορτογαλικό Δημόσιο. Tα αντίστοιχα συμβόλαια που έχει πουλήσει η J.P. Morgan εκτιμώνται ότι προκάλεσαν αντίστοιχα ζημιές 300 εκατ. ευρώ. Η πορτογαλική κυβέρνηση έχει ήδη έλθει σε συμφωνία με κάποιες τράπεζες (Nomura, Credit Suisse, Barclays) για ανάλογα επενδυτικά «σαπάκια».

Από αυτή τη συμφωνία το Δημόσιο ευελπιστεί ότι θα εξοικονομήσει συνολικά 770 εκατ. ευρώ στα αμέσως επόμενα χρόνια. Ανάλογη συμφωνία συνολικού ύψους 800 εκατ. ευρώ διαπραγματεύεται το πορτογαλικό κράτος με ακόμη τρεις τράπεζες – Goldman Sachs, BNP Paribas, Deutsche Bank.