ΣΥΡΙΑ Τα σενάρια που ξεκίνησαν στο Τελ Αβίβ και συνεχίστηκαν στην Ουάσινγκτον για το οπλοστάσιο της Δαμασκού θυμίζουν πολύ εκείνα για το Ιράκ, μόνο που ο Ομπάμα δεν είναι Μπους και οι Αμερικανοί δεν θέλουν πόλεμο

Του Νικόλα Ζηργάνου 

^[1]Ενα κακογυρισμένο «remake» έκανε την περασμένη εβδομάδα παγκόσμια πρώτη σε αίθουσες του Τελ Αβίβ, για να ακολουθήσει -με λιγότερη πάντως ανταπόκριση από το κοινό- η αμερικανική πρεμιέρα. Τα όπλα μαζικής καταστροφής και οι κόκκινες γραμμές επιστρέφουν στον τόπο του εγκλήματος, στη Μέση Ανατολή, με τη Συρία να παίρνει τη θέση του Ιράκ και πρωταγωνιστή τον Μπασάρ αλ Ασαντ, στη θέση του Σαντάμ Χουσέιν, ο οποίος δεν ανανέωσε το συμβόλαιό του με την «εταιρεία». Και ήταν και πάλι οι μυστικές υπηρεσίες που έγραψαν το σενάριο, με διάχυτη αβεβαιότητα και γκρίζες περιοχές, που αφήνουν στον θεατή όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά για το φινάλε, εκτός από τον ένοχο, που τον γνωρίζουμε εξ αρχής.

Πήρε τη σκυτάλη

Ο Μπαράκ Ομπάμα πήρε τη σκυτάλη από τον Νετανιάχου, ο οποίος πρώτος έθεσε θέμα χρήσης χημικών όπλων από τον κυβερνητικό στρατό στη Συρία, αλλά ήταν πολύ προσεκτικός. Απειλεί, αλλά προς το παρόν δεν θέλει να δαγκώσει. Κανείς στην Ουάσιγκτον δεν θα ήθελε να δει τους Αμερικανούς πεζοναύτες να πατάνε συριακό έδαφος, την ώρα που χάσκουν ακόμη οι ανοιχτές πληγές του Αφγανιστάν και του Ιράκ.

Το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε ο Ομπάμα θα ήταν μια αντιδημοφιλής στρατιωτική εμπλοκή του στο χάος του συριακού εμφυλίου πολέμου. Δημοσκοπήσεις για το τηλεοπτικό δίκτυο CBS και την εφημερίδα «New York Times» έδειξαν μια σαφή τάση αμερικανικού απομονωτισμού, που διαπερνάει εξίσου Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικάνους, με το 62%-69% να αντιτίθεται σε μια πιθανή στρατιωτική επέμβαση στη Συρία, αλλά και στη Βόρειο Κορέα, όπου ο κίνδυνος -βλέπε πυρηνικά- είναι ποιοτικά αναβαθμισμένος. Μόλις το 24% θεωρεί ότι η Ουάσιγκτον πρέπει να παίξει τον ρόλο του παγκόσμιου χωροφύλακα. Αντιθέτως, το 71% είναι υπέρ της επιθετικής χρήσης μη επανδρωμένων αεροσκαφών, καθώς δεν διακινδυνεύεται η ζωή Αμερικανών στρατιωτών.

Την κατηγορηματική θέση πως δεν υπάρχει καμία περίπτωση να επέμβει το ΝΑΤΟ έχει κάνει πρόσφατα ο γενικός του γραμματέας, την ίδια στάση έχουν διακηρύξει σε όλους τους τόνους Στέιτ Ντιπάρτμεντ και Λευκός Οίκος, εκτός κι αν υπάρχει θέμα ασφάλειας σε σχέση με τα χημικά όπλα του Ασαντ.

«Εφιάλτης»

Ομως, για να εξουδετερωθούν τα όπλα αυτά, δεν αρκεί ένας αεροπορικός βομβαρδισμός των αποθηκών που τα φιλοξενούν. Σύμφωνα με μελέτες ειδικών, θα απαιτηθούν χιλιάδες άντρες (έως και 70.000!) στο έδαφος για να καταλάβουν τις αποθήκες και να τα μεταφέρουν εκτός συνόρων, ή να τα εξουδετερώσουν επιτόπου. Η επιχείρηση είναι για τους επιτελείς του Πενταγώνου, και κάτω από τις συνθήκες που επικρατούν στη Συρία, ένας εφιάλτης. Πρακτικά, για να υπάρχει αποτέλεσμα, πρέπει να διεξαχθεί μια πλήρης, μεγάλης κλίμακας αμερικανική επέμβαση, ένας κανονικός πόλεμος, με τεράστιες επιπτώσεις και άγνωστο τέλος.

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι σε σενάριο επιχείρησης εξουδετέρωσης των διάσπαρτων ανά τη Συρία χημικών όπλων, θα απαιτηθεί βομβαρδισμός της αεράμυνας, των ραντάρ, των παρακείμενων βάσεων, ένα νέο σοκ και δέος. Είναι διατεθειμένη η Ουάσινγκτον να εμπλακεί σε μια τέτοια περιπέτεια; Ολα δείχνουν -μέχρι στιγμής, κι εκτός αν υπάρξουν δραματικές αλλαγές- ότι όχι μόνο δεν υπάρχει τέτοια πρόθεση, αλλά είναι και απευκταίο σενάριο.

Υπέρ της επέμβασης είναι μόνο η ακροδεξιά πτέρυγα των Ρεπουμπλικανών (που στηρίζει τυφλά και με θρησκευτικές αναφορές τα συμφέροντα του Ισραήλ) και μια μικρή μερίδα «προοδευτικών» (όλα είναι σχετικά σε αυτόν τον κόσμο) Δημοκρατικών, που, με γνώμονα το δόγμα Κλίντον – Ολμπράιτ των «ανθρωπιστικών επεμβάσεων» τύπου Βοσνίας ή Κοσσυφοπεδίου, φαντασιώνονται ότι η ανατροπή του δικτάτορα Ασαντ θα φέρει δημοκρατία, ειρηνική συνύπαρξη και ευημερία στη Συρία.

Ομως, αυτή δεν είναι η πολιτική Ομπάμα, ούτε και είναι κυρίαρχο ρεύμα μέσα στο δαιδαλώδες σύστημα της υψηλής αμερικανικής γραφειοκρατίας. Η επίκληση του χημικού μπαμπούλα μάλλον εξυπηρετεί την άσκηση μεγάλης πίεσης εν όψει και των διαπραγματεύσεων που γίνονται στη Γενεύη μεταξύ Μόσχας και Ουάσινγκτον για την πολιτική, ειρηνική και συντεταγμένη επίλυση του Συριακού, παρά δηλώνει μια σαφή πρόθεση για στρατιωτική επέμβαση.

Στο θέμα των χημικών όπλων, όμως, υπάρχει και ο παράγοντας Ρωσία και, σε δεύτερο επίπεδο, η Κίνα. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, προειδοποιεί ότι η Μόσχα δεν πρόκειται να επιτρέψει να χρησιμοποιηθεί ως πρόσχημα το χημικό οπλοστάσιο της Δαμασκού για να επιτευχθεί η ανατροπή του προέδρου Ασαντ. «Το θέμα της χρήσης των όπλων μαζικής καταστροφής είναι πολύ σοβαρό και δεν πρέπει να παίζουμε με αυτό», τόνισε ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας.

Ρώσοι και Κινέζοι

Είναι επίσης πολύ καθαρό, ότι τόσο οι Ρώσοι όσο και οι Κινέζοι δεν είναι διατεθειμένοι να την πατήσουν δεύτερη φορά, όπως με τη δυτική επέμβαση στη Λιβύη και δεν θα αφήσουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να περάσει οποιαδήποτε απόφαση θα μπορούσε, έστω και διασταλτικά, να ερμηνευτεί ως πράσινο φως για στρατιωτική εμπλοκή.

Ας τεθεί το θέμα στο Σ.Α. του ΟΗΕ, λέει ο πρεσβευτής της Συρίας στον διεθνή οργανισμό, Μπασάρ Τζααφάρι, ο οποίος αρνείται ότι η Δαμασκός έκανε χρήση απαγορευμένων όπλων. «Η αντιπολίτευση έκανε περιορισμένη χρήση χημικών για να ενοχοποιήσει τον συριακό στρατό», τόνισε ο Τζααφάρι, ο οποίος, απαντώντας στο αίτημα του ΟΗΕ για επιτόπου έρευνα, τόνισε πως το αίτημα αυτό θα απορριφθεί, καθώς πρέπει πρώτα να κατατεθούν τα στοιχεία και οι αποδείξεις στον ΟΗΕ και να μοιραστούν αυτές τις πληροφορίες με την κυβέρνηση της Δαμασκού.