Το τραπεζικό λόμπι της Γουόλ Στριτ έχει κηρύξει πόλεμο στις εποπτικές αρχές των ΗΠΑ
που προσπαθούν να βάλουν τάξη σε μια αγορά 300 τρισ. δολαρίων

Του Χρήστου Τσιαγκλή

^[1]

Σφίγγει ο αμερικανικός κλοιός στις τραπεζικές συναλλαγές παραγώγων, οι οποίες ξεπερνούν τα 700 τρισ. δολ. παγκοσμίως.

Σύμφωνα με τα σχέδια των αμερικανικών εποπτικών αρχών, οι θυγατρικές των τραπεζών τους στο εξωτερικό, ξένα ιδρύματα και hedge funds θα υποχρεούνται να παρέχουν πληροφορίες για τις συναλλαγές παραγώγων που πραγματοποιούν, όταν αυτές αφορούν Αμερικανούς πελάτες ή σχετίζονται με κάποιο πιστωτικό ίδρυμα το οποίο συνδέεται συστημικά με αμερικανικά ιδρύματα.

Η διελκυστίνδα μεταξύ ρυθμιστικών αρχών και των μεγάλων παικτών του χρηματοπιστωτικού τομέα στις ΗΠΑ εστιάζεται στο νέο ρυθμιστικό πλαίσιο της αγοράς παραγώγων (derivatives). Μόνο στις ΗΠΑ, η αγορά παραγώγων αγγίζει τα 300 τρισ. δολάρια, κάπου 20 φορές δηλαδή το ΑΕΠ της χώρας.

Η πρόταση της Επιτροπής Συναλλαγών Συμβολαίων Μελλοντικής Εκπλήρωσης (CFTC) έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων από την πλευρά των τραπεζιτών της Wall Street, οι οποίοι βλέπουν μια εξαιρετικά επικερδή –αλλά και επικίνδυνη- χρηματοπιστωτική πρακτική να περιορίζεται και να τίθεται υπό εποπτεία. Για τον λόγο αυτό έχουν εξαπολύσει μια γιγαντιαία καμπάνια ενάντια στις νέες ρυθμίσεις, χρησιμοποιώντας την επιρροή τους στο υψηλότερο επίπεδο. Στο πλευρό τους βρίσκονται υπουργοί Οικονομικών μερικών από τις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, όπως η Βρετανία, η Ρωσία και η Γερμανία, αλλά και ένας πραγματικός στρατός από λομπίστες πρώην πολιτικούς ή και από «μετανοημένους» πρώην υψηλούς υπαλλήλους των ίδιων των ρυθμιστικών αρχών της χώρας.

Οπως σχολιάζουν οι Times της Νέας Υόρκης, το τραπεζικό κατεστημένο των ΗΠΑ έχει ξοδέψει δεκάδες εκατομμύρια δολάρια για να αποτρέψει, να καθυστερήσει ή και απλώς να αποδυναμώσει τις νέες ρυθμίσεις. Ο Σκοτ Γκάρετ, Ρεπουμπλικάνος αντιπρόσωπος από το New Jersey, ο οποίος είναι και πρόεδρος της επιτροπής που επιβλέπει τις κεφαλαιαγορές, έχει συγκεντρώσει 535.000 δολάρια από «δωρεές» τραπεζών κατά την τελευταία εκλογική περίοδο. Οι τράπεζες ζήτησαν ένα απλό πράγμα δηλώνει ανερυθρίαστα: «Ασκήστε πίεση στην CFTC».

Η πρόταση της Επιτροπής, η οποία αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή από τα μέσα Ιουλίου, έρχεται να συμπληρώσει μια σειρά από νομοθετικές πρωτοβουλίες για τη ρύθμιση του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού συστήματος, μετά την αποκαλυπτική κρίση του 2008 στην οποία τα παράγωγα είχαν παίξει αποφασιστικό ρόλο. Και αυτό γιατί οι τράπεζες, μέσω των περίπλοκων αυτών εργαλείων, μπορούσαν να «φουσκώνουν» τα αποθεματικά τους παρουσιάζοντας περιουσιακά στοιχεία πλασματικά «προστατευμένα» από παράγωγα.

Οι αρχές αποσκοπούν αφενός σε περισσότερη διαφάνεια στις εξω-χρηματιστηριακές συναλλαγές παραγώγων (over the counter, OTC derivatives) και αφετέρου σε μεγαλύτερη θεσμική κάλυψη σε περίπτωση αδυναμίας εκπλήρωσης των συμβολαίων.

Με αυτό το σκεπτικό, πρόθεσή τους είναι οι συναλλαγές παραγώγων να γίνονται πλέον ανοικτά, μέσω κάποιας πλατφόρμας και όχι με διμερείς ιδιωτικές συμφωνίες, αλλά και η εκκαθάριση να γίνεται κεντρικά, από κάποιο γραφείο, ώστε να περιορίζονται οι ζημιές.