Του Βασίλη Χειρδάρη*

^[1]Κατ' αρχήν το νομοσχέδιο κινείται στο πλαίσιο αντιμετώπισης της ρατσιστικής βίας και της ξενοφοβίας. Λόγω των σημερινών συνθηκών η ελληνική κοινωνία έχει αυξημένες τάσεις ξενοφοβίας και περισσότερη ανοχή στη ρατσιστική βία. Αυτό είναι ανησυχητικό. Ομως δεν πρέπει η νομοθετική αντιμετώπιση του φαινομένου να οδηγήσει σε περιορισμό ή στραγγαλισμό του θεμελιώδους δικαιώματος της ελευθερίας της έκφρασης ή σε λογοκρισία ή σε δημιουργία νέων κανόνων συλλογικής ευθύνης. Η δημοκρατία είναι από μόνη της δυνατή και ισχυρή και δεν έχει ανάγκη προστατευτικών ασπίδων στον λόγο.

Το νομοσχέδιο ακροβατεί σε τεντωμένο σχοινί με προβλήματα συνταγματικά και συμβατότητας με την ΕΣΔΑ. Η αντιμετώπιση του ρατσισμού δεν μπορεί να φθάσει στα όρια της κατάλυσης του θεμελιώδους δικαιώματος της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας της σκέψης και της συνείδησης. Η δημοκρατία δεν είναι μόνον ένα πολίτευμα ανοχής αλλά και υλοποίησης του ελεύθερου διαλόγου. Αποδέχεται και τον αντίθετο, τον εχθρικό και τον επιθετικό λόγο ως συστατικό της στοιχείο. Ο λόγος εναντίον της δημοκρατίας σε ένα ποιοτικό και συνεπές δημοκρατικό πολίτευμα όχι μόνον είναι ανεκτός αλλά και ωφέλιμος για να αναδειχθεί η ίδια η δημοκρατία ως ανώτερο πολιτειακό είδος. Οι ακραίες εκφράσεις δεν μπορούν να φοβίζουν τη δημοκρατία αλλά απλά την δυναμώνουν και αυτοαποδυναμώνονται από μόνες τους. Η φίμωσή τους απλά τις κάνει ελκυστικότερες. Το ελληνικό κράτος δεν έχει να φοβηθεί. Σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί η αντιμετώπιση φασιστικών μεθόδων να υλοποιείται με αντιδημοκρατικές λύσεις. Δεν μπορούμε να σώζομε τη δημοκρατία καταλύοντάς την.

Το σημερινό νομικό οπλοστάσιο είναι επαρκές και οι ποινές αυστηρές και αποτρεπτικές. Η επιπλέον πρόσθεση νόμων δεν επιλύει τα προβλήματα. Μια συνεπής εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας αποτελεί λύση στα υπάρχοντα προβλήματα ξενοφοβίας και ρατσισμού.

Οι πολιτικοί αρχηγοί δεν αποφάσισαν σήμερα γιατί δεν συμφώνησαν. Αυτό από μόνο του δείχνει ότι ένα τόσο ευαίσθητο νομοσχέδιο θα πρέπει να τύχει μεγαλύτερου σκεπτικισμού και προβληματισμού πριν κατατεθεί και ψηφιστεί.

………………………………………………………

* Δικηγόρος