Πλήρη ανατροπή στα σχέδια των ιδιωτικοποιήσεων προκαλεί η απόσυρση των Ρώσων. Καμιά προσφορά για τη ΔΕΠΑ! Μόνο οι Αζέροι εμφανίστηκαν στον διαγωνισμό για τον ΔΕΣΦΑ. Τα χρέη των ηλεκτροπαραγωγών προς τη ΔΕΠΑ εμφανίζει η Gazprom ως βασικό λόγο της αναδίπλωσής της

→Πλήρη ανατροπή στα σχέδια των ιδιωτικοποιήσεων προκαλεί η απόσυρση των Ρώσων. Καμιά προσφορά για τη ΔΕΠΑ! Μόνο οι Αζέροι εμφανίστηκαν στον διαγωνισμό για τον ΔΕΣΦΑ.  Τα χρέη των ηλεκτροπαραγωγών προς τη ΔΕΠΑ εμφανίζει η Gazprom ως βασικό λόγο της αναδίπλωσής της
 

Tου Βασίλη Γεώργα

^[1]Μπούμερανγκ στα χέρια της κυβέρνησης γυρίζει το… success story Σαμαρά για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ. Το deal με τους Ρώσους, που ανέλαβε να το διαπραγματευτεί με διαδοχικές επαφές ο ίδιος ο πρωθυπουργός ώστε να πιστωθεί προσωπικά την επιτυχία, ναυάγησε με κάθε επισημότητα καθώς ούτε η ρωσική Gazprom υπέβαλε χθες δεσμευτική προσφορά για τη ΔΕΠΑ, παρά τις προσδοκίες που είχε καλλιεργήσει το περιβάλλον Σαμαρά μετά τα τρία ραντεβού στο Μαξίμου με τον ισχυρό άνδρα του ρωσικού ομίλου, Αλεξέι Μίλερ, ούτε όμως και η επίσης ρωσική Sintez-Negusneft εμφανίστηκε στον διαγωνισμό για τον ΔΕΣΦΑ (δίκτυα).

Προσφορά κατατέθηκε μόνο από την αζερική εταιρεία φυσικού αερίου Socar για τον ΔΕΣΦΑ, ωστόσο αυτή θα ανοίξει σήμερα ή αύριο και κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει αν το προσφερόμενο τίμημα θα κριθεί ικανοποιητικό ώστε το TAΙΠΕΔ να την ανακηρύξει πλειοδότρια για τον συγκεκριμένο διαγωνισμό.

Στον διαγωνισμό δεν κατέβηκε ούτε η κοινοπραξία συμφερόντων Βαρδινογιάννη και Μυτιληναίου (Μ+M) πηγές της οποίας απέδιδαν τη μη συμμετοχή της στο κλίμα που είχε δημιουργηθεί υπέρ της ρωσικής εταιρείας, ενώ απούσα από τις δεσμευτικές προσφορές για τον ΔΕΣΦΑ ήταν και η κοινή εταιρεία της ΓΕΚΤΕΡΝΑ (Περιστέρης) με το τσεχικό fund PPF.

Η κυβέρνηση μένει πλέον μετέωρη, καθώς ποντάριζε πολλά στο ρωσικό ενδιαφέρον για τις δύο εταιρείες αερίου, προσδοκώντας ότι χθες, ανήμερα της επίσκεψης των τροϊκανών στην Ελλάδα, θα είχε να παρουσιάσει «κλεισμένα» έσοδα 1,2-1,3 δισ. ευρώ από τη συμφωνία πώλησης των δύο εταιρειών.

Αντ’ αυτού, τώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα «έλλειμμα» της τάξης των 800 εκατ. ευρώ από τις αποκρατικοποιήσεις, αφού ο διαγωνισμός για τη ΔΕΠΑ ναυάγησε και είναι άγνωστο πότε θα επαναπροκηρυχθεί, ενώ από το προϋπολογιζόμενο ποσό αναμένεται, στην καλύτερη περίπτωση, να εισπραχθούν περί τα 500 εκατ. ευρώ για τον ΔΕΣΦΑ, και αυτό υπό την προϋπόθεση ότι θα ευοδωθούν οι διαπραγματεύσεις με τη Socar.

Πρόβλημα και με τα ΕΛΠΕ

Πρόσθετο πρόβλημα δημιουργείται και στον προγραμματισμό αποκρατικοποίησης των Ελληνικών Πετρελαίων (ελέγχουν το 35% της ΔΕΠΑ), καθώς αυτός προέβλεπε την πώληση του ποσοστού του Δημοσίου αμέσως μετά την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ. Τώρα η κυβέρνηση θα επανεξετάσει το χρονοδιάγραμμα πώλησης των ΕΛΠΕ προκειμένου να αποφασιστεί αν θα προχωρήσει όπως έχει ή θα αναβληθεί προκειμένου να μεσολαβήσει ο νέος διαγωνισμός για τη ΔΕΠΑ.

Το ναυάγιο του διαγωνισμού δείχνει να έχει πλούσιο παρασκήνιο. Η κυβέρνηση, διά του υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Μάκη Παπαγεωργίου, εμφανίστηκε χθες αιφνιδιασμένη για το ρωσικό «νιετ» και επικαλούμενη «υψηλά ιστάμενες πηγές της ρωσικής πρωτεύουσας» απέδωσε την απόφαση της Gazprom να μην υποβάλει δεσμευτική προσφορά στο ότι «η ρωσική πλευρά διέβλεψε πως θα ετίθεντο αυστηροί όροι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού για την εξαγορά της ΔΕΠΑ». Ηδη να σημειωθεί πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διεξάγει μεγάλη έρευνα για την εκμετάλλευση της δεσπόζουσας θέσης της Gazprom στην ευρωπαϊκή αγορά.

Ο αρμόδιος υφυπουργός υποστήριξε πως μέχρι και το τελευταίο λεπτό της διαγωνιστικής διαδικασίας η ελληνική πλευρά δεν είχε επίσημη ενημέρωση από την Gazprom, ούτε για την πρόθεσή της να μην υποβάλει προσφορά ούτε για τις αιτίες που την οδήγησαν σ' αυτήν την απόφαση.

Από την πλευρά της η Gazprom υποστήριξε επίσημα ότι δεν υπέβαλε δεσμευτική προσφορά επειδή δεν έλαβε επαρκείς εγγυήσεις από την ελληνική κυβέρνηση, ειδικά ως προς την εγγύηση αποπληρωμής των ανεξόφλητων οφειλών τρίτων προς τη ΔΕΠΑ (ηλεκτροπαραγωγοί, ενεργοβόρες βιομηχανίες κ.ά.), τα οποία από περίπου 500 εκατ. ευρώ πρόσφατα, έχουν μειωθεί σε περίπου 180-200 εκατ. ευρώ. Η τοποθέτηση αυτή προκάλεσε τη δυσαρέσκεια τόσο του αρμόδιου υφυπουργού Μάκη Παπαγεωργίου όσο και της διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ, που έσπευσαν να σχολιάσουν ότι «στην ελεύθερη αγορά υπάρχει ρίσκο».

Με ανακοίνωσή του το ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο όλο το προηγούμενο διάστημα των διαπραγματεύσεων είχε προσφέρει γην και ύδωρ στους Ρώσους κάνοντας αποδεκτούς όλους τους όρους που είχαν θέσει -μεταξύ αυτών και τη δέσμευση ότι θα καλύψει τυχόν χρέη μέχρι 180 εκατ. ευρώ-, επιχείρησε να αποτινάξει από πάνω του την ευθύνη του ναυαγίου.

«Επιχειρηματικότητα σημαίνει ανάληψη σχετικών επιχειρηματικών κινδύνων. Ενας από αυτούς είναι και τα εισπρακτέα υπόλοιπα κάθε εταιρείας. Επομένως, τα παραπάνω θα μπορούσαν να επηρεάσουν μόνο οριακά το τίμημα. Σε καμία όμως περίπτωση δεν δικαιολογείται η αποχή από τον διαγωνισμό -και μάλιστα όταν έχει προηγηθεί τόσο μεγάλο ενδιαφέρον και ενδελεχείς διαδικασίες μηνών. Aς αναζητηθούν, λοιπόν, αλλού τα αίτια για τη μη συμμετοχή της Gazprom και όχι στην ελληνική πλευρά», τονίζεται σε ανακοίνωσε που εξέδωσε. Για την κυβέρνηση, πάντως, η ρωσική οπισθοχώρηση έχει διπλή «ανάγνωση».

-Από τη μια, ο Σαμαράς πιστώνεται πλέον ως προσωπική αποτυχία το γεγονός, ενώ καλλιέργησε υψηλές προσδοκίες τόσο για το deal όσο και για μια συμφωνία μείωσης κατά 30% του κόστους προμήθειας ρωσικού αερίου από την Ελλάδα, τελικά διαψεύστηκε από την εξέλιξη των πραγμάτων.

Γεωπολιτικές ισορροπίες

-Από την άλλη, όμως, η τροπή που πήραν τα πράγματα προκαλεί… ανακούφιση ως προς τη διατήρηση των γεωπολιτικών ισορροπιών στην περιοχή και τις σχέσεις Ελλάδας – Ευρωπαϊκής Ενωσης – ΗΠΑ, καθώς το κοντέρ μηδενίζει και η προσπάθεια προσέλκυσης δυτικοευρωπαϊκών ή αμερικανικών εταιρειών ξεκινά από την αρχή.

Ενδεικτική είναι η τοποθέτηση του υφυπουργού Μάκη Παπαγεωργίου, ο οποίος αναγγέλλοντας την πρόθεση της κυβέρνησης να προκηρύξει νέο διαγωνισμό (άγνωστο πότε) σχολίασε ότι «στην επόμενη φάση οι προϋποθέσεις θα είναι πολύ καλύτερες για μεγαλύτερη συμμετοχή επενδυτών αλλά και για υψηλότερο τίμημα», επισημαίνοντας πως «η ουσία είναι αποκρατικοποιήσεις μεγάλης στρατηγικής σημασίας, όπως της ΔΕΠΑ, να γίνονται σωστά, σύμφωνα με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τις οδηγίες της ευρωπαϊκής πολιτικής για την περιοχή στην οποία ανήκουμε και με αταλάντευτο στόχο τη δημιουργία ενεργειακού κόμβου στην Ελλάδα».

Υπό το πρίσμα αυτό κυβερνητικές πηγές δεν έκρυβαν την ικανοποίησή τους για την υποβολή δεσμευτικής προσφοράς από τη αζερική Socar για τον ΔΕΣΦΑ. Και αυτό λόγω των στενών δεσμών των Αζέρων με τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή αλλά και επειδή ενδεχόμενη ευόδωση της αποκρατικοποίησης σημαίνει ότι το ελληνικό δίκτυο εντάσσεται στο ευρύτερο σύστημα μεταφοράς αζέρικου αερίου προς την Ευρωπαϊκή Ενωση πιθανόν μέσω του αγωγού Trans Adriatic Pipeline (ΤΑP), την επιλογή του οποίου, από την κοινοπραξία που διαχειρίζεται το κοίτασμα του Σαχ Ντενίζ, η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί πλέον… δεδομένη.