TEXNH Art

Εκθεση με αριστουργήματα της Πινακοθήκης Ε. Αβέρωφ

Εκτός από την πολιτική, ο Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας είχε μανία και με τη νεοελληνική τέχνη. Ορισμένα από τα κορυφαία έργα της συλλογής του, των Ιακωβίδη, Λύτρα, Παρθένη, Μόραλη, Τέτση, θα έχουμε την ευκαιρία να τα δούμε συγκεντρωμένα στο Ιδρυμα Θεοχαράκη

Tης Παρής Σπίνου

^[1]

«Οποιος φύγει από το μαντρί τον τρώει ο λύκος» είχε πει ο αείμνηστος Ευάγγελος Αβέρωφ, να όμως που αυτή τη φορά βγαίνει σε καλό: τα κορυφαία έργα της συλλογής Ε. Αβέρωφ βγαίνουν από το «μαντρί» της πινακοθήκης του στο Μέτσοβο και κατευθύνονται στην Αθήνα. Ετσι, το ευρύτερο κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει μοναδικά αριστουργήματα που αντιπροσωπεύουν σημαντικές πτυχές της νεοελληνικής τέχνης του 19ου και του 20ού αιώνα.

^[2]Στο Ιδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη εγκαινιάζεται την Πέμπτη η έκθεση «Νεοελληνική Τέχνη: θησαυροί από την Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ». Θα παρουσιαστούν 80 και πλέον πολύτιμα έργα, που, μεταξύ των άλλων, φανερώνουν τον πλούτο των διαφορετικών υψηλών ζωγραφικών κατακτήσεων των Ελλήνων καλλιτεχνών, όπως: «Η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδος από τον Κανάρη» του Ν. Λύτρα, «Προσωπογραφία Βασιλίσσης Σοφίας» και «Προσωπογραφία Παύλου Μελά» του Γ. Ιακωβίδη, «Μάγκας που τρώει καρπούζι» του Π. Πανταζή, «Ακρόπολη» του Ν. Χειμωνά, «Προσωπογραφία Γεωργίου Μ. Αβέρωφ» του Κ. Παρθένη, «Το σπίτι που ονειρεύεται» του Μ. Οικονόμου, «Ερωτικό» του Γ. Μόραλη, «Ο ^[3]προπάππος Περραίβος κρατώντας στο χέρι του την κεφαλή του Ρήγα Φεραίου» του Ν. Εγγονόπουλου, «Αναπαυόμενος άνδρας» του Ν. Χατζηκυριάκου-Γκίκα, «Ξερά λουλούδια στο παράθυρο» του Π. Τέτση, «Πορτρέτο Τατιάνας Α.» του Γ. Ρόρρη, κ.ά.

Εκτός από την πολιτική, ο Ευάγγελος Αβέρωφ – Τοσίτσας ασχολήθηκε και με τη συγγραφή, ενώ διακατεχόταν από ένα γόνιμο πάθος για την τέχνη. Προσηλωμένος στον ελληνικό πολιτισμό σε όλη τη δραστηριότητά του, είχε συλλέξει από πίνακες ζωγραφικής μέχρι αρχαία αντικείμενα, εικόνες, εκκλησιαστικά σκεύη, κοσμήματα, όπλα και βιβλία και δημιούργησε δύο μοναδικές συλλογές, εκ των οποίων η μία στεγάζεται μόνιμα στην Πινακοθήκη του Μετσόβου.

Η Συλλογή Ε. Αβέρωφ και ο πολυπρόσωπος χαρακτήρας της, «πέρα από την καθαρή ζωγραφική έκφραση του κάθε δημιουργού και την προσωπική του μυθολογία, αποκαλύπτει τη βαθιά πίστη του συλλέκτη προς καθετί ελληνικό», επισημαίνει ο επιμελητής της έκθεσης Τάκης Μαυρωτάς. «Ετσι, καταγράφεται με μοναδικό τρόπο το αληθινό και το ωραίο. Η έκθεση συμπληρώνει με τον πιο εμφατικό τρόπο τη φυσιογνωμία της νεοελληνικής τέχνης τονίζοντας παράλληλα, μέσα από τις διαφορετικές αισθητικές της διατυπώσεις, μια εμμονή προς την ιστορία του τόπου μας και την αξεπέραστη ομορφιά της ελληνικής φύσης».

Και συμπληρώνει: «Ο Αβέρωφ κατάφερε με άκρα ενάργεια να πλησιάσει, μέσα από τα έργα που συνέλεγε, τη δική του Ελλάδα, με τις ιστορικές μορφές, τα οικουμενικά μνημεία, τα μεγάλα γεγονότα, τα μαγευτικά τοπία, αλλά και με τις μικρές χαρές και τα πάθη των ανθρώπων της. Ετσι, όλα αυτά τα έργα ζωγραφικής και γλυπτικής, με τον δικό τους ιδιαίτερο τρόπο, σήμερα γίνονται ένα μέσο εθνικής μυσταγωγίας και αυτογνωσίας».

Γόνος ιστορικής οικογένειας, ο Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας, που γεννήθηκε το 1908 στα Τρίκαλα της Θεσσαλίας, εγκαινίασε την ομώνυμη πινακοθήκη δύο χρόνια πριν από τον θάνατό του, τον Αύγουστο του 1988, στο Μέτσοβο. Τότε είχε δηλώσει ότι «κτίστηκε πάνω στο σαμαράδικο του προγόνου μου Μιχάλη Αυγέρου. Η προσπάθεια αυτή έχει έναν ιδεαλισμό. Διότι μιλάει για συνέχεια, για δέσιμο με το αίμα και τις ρίζες, για ιδέες αγάπης και πίστης. Και οι ιδέες, οι σκέψεις, οι ψυχές, τα άυλα – αυτά είναι η δύναμη της ζωής».

 [email protected]

Info: Ιδρυμα Θεοχαράκη (Βασιλίσσης Σοφίας 9, τηλ. 210 3611206, www.thf.gr). Διάρκεια έκθεσης: 20 Ιουνίου – 20 Σεπτεμβρίου. Ωρες λειτουργίας: Δευτ., Τρ., Τετ., Σάββ., Κυρ.: 10.00-18.00. Πέμ., Παρ.: 10.00-20.00 (Ιούνιος-Αύγουστος: 10.00-18.00). Τιμές εισιτηρίων: 6 €, 3 € (μειωμένο)