→Σχεδόν 7,6 εκατομμύρια άτομα προστέθηκαν το 2012 σε αυτούς που είχαν ήδη πάρει τον δρόμο της προσφυγιάς

Της Ιωάννας Σωτήρχου

Πόσο κρατάει μια βαθιά ανάσα ή το να ανοιγοκλείσεις αργά τα μάτια σου; Αλήθεια, πόση διάρκεια έχουν μόλις τέσσερα δευτερόλεπτα; Οση το να γκρεμιστεί μια ολόκληρη ζωή… Και είναι κάθε 4,1 δευτερόλεπτα που ένας ακόμη άνθρωπος εγκαταλείπει το σπίτι του για να σωθεί, γίνεται πρόσφυγας ή εσωτερικά εκτοπισμένος.

Και είναι ο πόλεμος σε πέντε μόλις χώρες που έχει αφήσει αυτή τη στιγμή ανέστιους τους περισσότερους από τους μισούς πρόσφυγες -συγκεκριμένα το 55%-, σύμφωνα με τη φετινή έκθεση της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, που δημοσιοποίησε με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων. Αφγανιστάν, Σομαλία, Ιράκ, Σουδάν και Συρία παραμένουν οι χώρες στις οποίες δοκιμάζονται οι ανθρώπινες αντοχές και καταγράφεται η αποτυχία της διεθνούς κοινότητας να παρέμβει αποτελεσματικά.

Η συνέπεια; Ο αριθμός των βίαια εκτοπισμένων ανθρώπων βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας 18ετίας, ενώ οι εκτοπισμένοι στο εσωτερικό της χώρας τους φτάνουν στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και δύο δεκαετίες. Τα στοιχεία δίνουν τις ψυχρές διαστάσεις της τραγωδίας: μέχρι το τέλος του 2012 περισσότεροι από 45,2 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν εκτοπιστεί είτε εκτός των συνόρων της χώρας τους, είτε στο εσωτερικό της, φτάνοντας να αριθμούν περίπου 28,8 εκατομμύρια ανθρώπους, είτε αιτούμενοι άσυλο. Σχεδόν 7,6 εκατομμύρια άνθρωποι προστέθηκαν πέρσι σε αυτούς που είχαν ήδη πάρει τον δρόμο της προσφυγιάς από προηγούμενες συγκρούσεις.

Στην έκθεση επιβεβαιώνεται η διατήρηση του χάσματος μεταξύ πλουσιότερων και φτωχότερων κρατών σε ό,τι αφορά τη φιλοξενία των προσφύγων, αφού οι αναπτυσσόμενες χώρες υποδέχονται το 81% των προσφύγων παγκοσμίως, ενώ σχεδόν οι μισοί πρόσφυγες βρίσκονται σε χώρες με κατά κεφαλήν ετήσιο εισόδημα που δεν φτάνει ούτε τα 5.000 δολάρια.

Μία ακόμη όψη της προσφυγιάς που αναδεικνύεται από την έκθεση είναι ότι πέρσι καταγράφηκε ρεκόρ αιτήσεων ασύλου από 21.300 ασυνόδευτα παιδιά ή παιδιά που τα είχαν χωρίσει από τους γονείς τους, καθώς σχεδόν οι μισοί πρόσφυγες, το 46% του συνόλου, είναι παιδιά κάτω των 18 ετών.

Την ίδια στιγμή που ξεσπούν νέες εστίες σύγκρουσης, κι ας μην επικεντρώνεται το ενδιαφέρον για αυτές στο ανθρώπινο κόστος, σημαντικοί νέοι εκτοπισμοί έχουν καταγραφεί από το Μάλι προς τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και από το Σουδάν προς το Νότιο Σουδάν και την Αιθιοπία.

Το Αφγανιστάν μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί συνώνυμο της προσφυγιάς, αφού οι περισσότεροι πρόσφυγες στον πλανήτη προέρχονται από αυτή τη χώρα, που κατέχει την πρώτη θέση εδώ και 32 χρόνια, ενώ υπολογίζεται ότι ένας στους τέσσερις πρόσφυγες παγκοσμίως είναι Αφγανός, με το 95% να βρίσκεται στο Πακιστάν ή στο Ιράν. Δεύτερη χώρα είναι η Σομαλία με την παρατεταμένη σύγκρουση, ενώ οι Ιρακινοί συγκροτούν την τρίτη μεγαλύτερη ομάδα προσφύγων για την περσινή χρονιά και ακολουθούν οι γείτονές τους Σύροι.