ΑΙΓΥΠΤΟΣ Σε εξέλιξη η αντίστροφη μέτρηση της 48ωρης προθεσμίας που έδωσαν οι ένοπλες δυνάμεις για να παραιτηθεί ο Μόρσι, με την Ταχρίρ να γεμίζει ξανά διαδηλωτές, ενώ σημειώθηκαν επεισόδια με υποστηρικτές του

Της Ελλης Πάνου

^[1]

Η πλατεία Ταχρίρ ήταν χθες πάλι γεμάτη. Το ίδιο και οι δρόμοι γύρω από το προεδρικό μέγαρο, το Πανεπιστήμιο του Καΐρου, το τέμενος Ράμπαα αλ Ανταουέγια, η Κούμπα, κάποτε μια από τις κατοικίες του βασιλιά Φαρούκ, και το μέγαρο Ιτιχαντίγια, και τα δύο προεδρικές κατοικίες σήμερα, αλλά και στην πόλη Τάντα, βόρεια του Καΐρου, στην Αλεξάνδρεια, το Σουέζ.

Η Αίγυπτος από το πρωί προετοιμαζόταν για άλλη μια ημέρα επικίνδυνης αντιπαράθεσης μεταξύ οπαδών και αντιπάλων του Μοχάμεντ Μόρσι και το απόγευμα αναφέρθηκαν επιθέσεις σε γραφεία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και σοβαρά επεισόδια με νεκρούς και τραυματίες και στο Κάιρο και στην Γκίζα, καθώς έχει αρχίσει και μετρά αντίστροφα η 48ωρη προθεσμία που έδωσε ο στρατός στον Μόρσι για να συμμορφωθεί με τη φωνή του λαού. Στις 2 τα ξημερώματα χθες, εννέα ώρες μετά το τελεσίγραφο των ενόπλων δυνάμεων και αφού έξι υπουργοί, ο εκπρόσωπος του υπουργικού συμβουλίου και ο σύμβουλος ασφαλείας του προέδρου υπέβαλαν τις παραιτήσεις τους, ο Μόρσι έστειλε την απάντησή του. Με δυο λόγια, απορρίπτοντας και την «πρωτοβουλία» του στρατού και το περιεχόμενο του τελεσιγράφου, άφησε να εννοηθεί ότι μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στον κόσμο ως έμμεσος εκβιασμός για πραξικόπημα, υποστήριξε ότι κανείς δεν τον συμβουλεύτηκε πριν από τη δημοσιοποίησή του και επέμενε ότι θα ακολουθήσει τον δικό του δρόμο για να πετύχει την εθνική συμφιλίωση. Ακολούθησε και δεύτερη συνάντηση με τον επικεφαλής του γενικού επιτελείου, στρατηγό Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, μάλλον χωρίς αποτέλεσμα, την ώρα που στρατιωτικές πηγές άφηναν να διαρρεύσει στο πρακτορείο Reuters αφενός ότι οι ένοπλες δυνάμεις είναι έτοιμες να αναπτυχθούν στους δρόμους του Καΐρου κι άλλων μεγάλων πόλεων εάν παραστεί ανάγκη για την ασφάλεια των διαδηλωτών κι αφετέρου, ποιος είναι ο δικός τους «οδικός χάρτης», στην περίπτωση που ο Μόρσι με την εκπνοή του τελεσιγράφου, σήμερα στις πέντε το απόγευμα, αρνηθεί να συμμορφωθεί.

Διάγγελμα Μόρσι

Αργά χθες το βράδυ σε διάγγελμά του ο Μόρσι επέμεινε ότι «τηρεί τη συνταγματική νομιμότητα» ζητώντας από το στρατό να αποσύρει το τελεσίγραφό του.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Reuters λοιπόν, ο στρατός σχεδιάζει να βάλει στο περιθώριο τον Μόρσι, να αναστείλει τη λειτουργία του Συντάγματος, να διορίσει ένα προσωρινό συμβούλιο -που να αποτελείται από εκπροσώπους διαφορετικών πολιτικών ομάδων και τεχνοκράτες- για να κυβερνήσει τη χώρα για μερικούς μήνες μέχρι να αναθεωρηθεί το Σύνταγμα και να προκηρυχθούν νέες προεδρικές εκλογές.

Αυτό που δεν έχει αποσαφηνιστεί είναι πώς σκοπεύει ο στρατός να χειριστεί τον Μόρσι, εάν αυτός αρνηθεί πεισματικά να «φύγει» ήσυχα, παρότι για μεγάλη μερίδα του Τύπου, από όλο το πολιτικό φάσμα, το τελεσίγραφο ήταν σημείο καμπής. «Οι τελευταίες 48 ώρες της διακυβέρνησης της Μουσουλμανικής Αδελφότητας» ήταν ο τίτλος της αντιπολιτευόμενης «Αλ Ουάταν», «Η χώρα περιμένει τον στρατό» έγραφε η κυβερνητική «Αλ Αχμπάρ».

Με την Αίγυπτο λοιπόν να είναι έτοιμη να κάνει άλλο ένα βήμα στο κενό, το μόνο σίγουρο είναι ότι η διάθεση διαπραγμάτευσης μεταξύ των πολιτικών, που ζητά με το τελεσίγραφό του ο στρατός, είναι παντελώς απούσα.

Από τη μια πλευρά ο συνασπισμός των κομμάτων και των κινημάτων της αντιπολίτευσης αρνείται κάθε συζήτηση με τον Μόρσι, περιμένοντας απλώς την εκπνοή της προθεσμίας, οπότε ο πρώην υψηλόβαθμος αξιωματούχος του ΟΗΕ, Μοχάμεντ ελ Μπαραντέι, θα αρχίσει απευθείας διαπραγμάτευση με τον στρατό.

Και από την άλλη είναι η Μουσουλμανική Αδελφότητα, που απειλεί και προειδοποιεί. Η πολιτική της πτέρυγα, το Κόμμα Ελευθερίας και Δικαιοσύνης, ζήτησε από τους οπαδούς της να αντισταθούν σε κάθε προσπάθεια του στρατού να εκδιώξει τον Μόρσι από την εξουσία και να υπερασπιστούν «τη δημοκρατία τους και το δικαίωμά τους στην ελευθερία». «Μπορεί να χρειαστεί να γίνετε μάρτυρες για να εμποδίσετε αυτό το πραξικόπημα» έγραψε στην ιστοσελίδα του κόμματος ο γενικός γραμματέας του, Μοχάμεντ ελ Μπελτάγκι, υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν κάποιοι που προσπαθούν να γυρίσουν τη χώρα πολλά χρόνια πίσω.

Σύμφωνα με τον Σάντι Χαμίντ, ειδικό για τη Μουσουλμανική Αδελφότητα στο Κέντρο Brookings της Ντόχα, η στάση του Μόρσι έχει στόχο να ανεβάσει τον πήχη για τον στρατό. «Είναι σαν να λέει: Ο στρατός θέλει να κάνει πραξικόπημα; Τότε να κάνει πραγματικό πραξικόπημα. Η Αδελφότητα δεν πρόκειται να τους διευκολύνει ή να τους βοηθήσει να πετύχουν», εκτιμά ο Χαμίντ

Η στρατηγική της Αδελφότητας

Η οργάνωση έχει υιοθετήσει μια πολύπλευρη στρατηγική για να αντιμετωπίσει την πρόκληση. Εκτός από τις μαζικές κινητοποιήσεις υπέρ του Μόρσι, προσπαθεί να δημιουργήσει ένα ισλαμικό μέτωπο συμπαράστασης, ιδρύοντας τη «Συμμαχία για τη Νομιμότητα», που, όπως υποστηρίζει, περιλαμβάνει 32 διαφορετικές ομάδες και επιδιώκει να υποβαθμίσει τη δύναμη της αντιπολίτευσης, την οποία κατηγορεί ότι έχει πάρει υπό τη σκέπη της συμμάχους του έκπτωτου προέδρου Μουμπάρακ και των δυνάμεων ασφαλείας.

Στις παρυφές της αντιπαράθεσης καιροφυλακτεί ένα από τα μεγαλύτερα κόμματα της Βουλής, το κόμμα Αλ Νουρ των υπερσυντηρητικών ισλαμιστών σαλαφιστών. Σε ανακοίνωσή του, ενώ δηλώνει την «υποστήριξή του στη νομιμότητα του προέδρου Μόρσι», στην ουσία συμπαρατάσσεται με τον στρατό και ζητά από την κυβέρνηση να ανταποκριθεί στα αιτήματα των διαδηλωτών και να αποφύγει «τον εμφύλιο πόλεμο», ορίζοντας ημερομηνία για πρόωρες προεδρικές εκλογές, με μια κυβέρνηση τεχνοκρατών να αναλάβει στη συνέχεια να προχωρήσει σε αναθεώρηση του Συντάγματος.