Εριέττα Καλοφώνου

^[1]«Παραιτούμαι». Μία και μόνη κουβέντα του Ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Μόντι στάθηκε ικανή να ανάψει φωτιές όχι μόνο στην εγχώρια αλλά και στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή. Στη δήλωση αυτή προέβη ο Μόντι αργά το βράδυ του περασμένου Σαββάτου, ύστερα από δίωρη σύσκεψη που είχε με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Τζόρτζιο Ναπολιτάνο.

Ο τεχνοκράτης, μη εκλεγμένος πρωθυπουργός κατέληξε σε αυτήν την απόφαση μετά την απόσυρση της εμπιστοσύνης πολλών βουλευτών του δεξιού κόμματος του Σίλβιο Μπερλουσκόνι «Λαός της Ελευθερίας» (Popolo della Liberta/PdL) από την κυβέρνησή του.

Φαίνεται όμως ότι η σταγόνα που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει ήταν η ανακοίνωση του «καβαλιέρε», ότι θα διεκδικήσει εκ νέου το πρωθυπουργικό αξίωμα. Την ίδια κιόλας μέρα, ο Μόντι ανακοίνωσε την επικείμενη παραίτησή του.

Ο Μάριο Μόντι σκοπεύει να παραιτηθεί από το πόστο του αμέσως μετά την ψήφιση του προϋπολογισμού του 2013. Για τον λόγο αυτόν και σκοπεύει να επισπεύσει την ψηφοφορία μέσα στις επόμενες οχτώ ημέρες και σίγουρα πριν από τα Χριστούγεννα.

Μετά τις τελευταίες εξελίξεις, η χώρα οδεύει σε πρόωρες εκλογές με πιθανότερη ημερομηνία διεξαγωγής τους μέσα στον Φεβρουάριο. Η θητεία του Μόντι έληγε επίσημα τον Απρίλιο του 2013. Τώρα, ο μη εκλεγμένος πρωθυπουργός δηλώνει ότι «νιώθει πιο ελεύθερος σε σχέση με την πολιτική» και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να διεκδικήσει ο ίδιος την ψήφο των Ιταλών. Μόνο που θα έχει απέναντί του ισχυρούς αντιπάλους.

Πρώτος και καλύτερος ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος δήλωσε με στόμφο: «Κατεβαίνω υποψήφιος για να επανεκλεγώ». Οι δημοσκοπήσεις, ωστόσο, τον φέρνουν αυτήν τη στιγμή τρίτο στην προτίμηση των Ιταλών (γύρω στο 15%), πίσω από τον κεντροαριστερό υποψήφιο του «Δημοκρατικού Κόμματος» (Partito Democratico/PD) Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι, αλλά και από τον κωμικό Μπέπε Γκρίλο, ο οποίος με το αντισυστημικό κίνημά του «Πέντε Αστέρια» (Cinque Stelle) έρχεται στη δεύτερη θέση.

Η επικείμενη παραίτηση Μόντι και το ενδεχόμενο να ξαναγίνει πρωθυπουργός «το πνεύμα του κακού», όπως αποκάλεσε τον «καβαλιέρε» η γερμανική εφημερίδα «Suddeutsche Zeitung», προκαλεί κλυδωνισμούς στην Ευρώπη. Πολλά διεθνή ΜΜΕ κάνουν λόγο για τον κίνδυνο του «μπερλουσκονισμού», ο οποίος όμως δεν φαίνεται να στοιχειοθετείται πραγματικά από τις δημοσκοπήσεις.

«Να δούμε τι θα κάνουν οι αγορές», είπε σκεπτικός ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Ναπολιτάνο. Ηδη την Κυριακή, η Standard & Poor’s προειδοποιούσε για τον κίνδυνο υποβάθμισης της Ιταλίας και περαιτέρω ύφεσης της οικονομίας στο δεύτερο εξάμηνο του 2013 εφόσον δεν συνεχιστούν οι «αναγκαίες» μεταρρυθμίσεις. Βέβαια, σε περίπτωση νίκης της Κεντροαριστεράς, η οποία στηρίζει την κυβέρνηση Μόντι, ο γνωστός οίκος αξιολόγησης μπορεί να κοιμάται ανήσυχος.

Ο νεοεκλεγείς αρχηγός της, Πιερλουίτζι Μπερσάνι, πλέκει το εγκώμιο του Μάριο Μόντι και κατηγορεί τον Μπερλουσκόνι ότι «προδίδει μια δέσμευση που έδωσαν από κοινού πριν από ένα χρόνο απέναντι σε μια ολόκληρη χώρα».

Ανεξαρτήτως ερμηνειών, με την παραίτηση Μόντι φαίνεται πως κλείνει κι ένας σύντομος κύκλος δοτών τεχνοκρατικών κυβερνήσεων οι οποίες, υποτίθεται, διέθεταν καλύτερες γνώσεις και λύσεις από τους εκλεγμένους πολιτικούς.

Πριν από 13 μήνες, τον Νοέμβριο του 2011, ο τραπεζίτης Μάριο Μόντι ήρθε για να «σώσει» την Ιταλία από το μπερλουσκονικό χάος. Ακριβώς την ίδια εποχή, ο επίσης τραπεζίτης Λουκάς Παπαδήμος χριζόταν επικεφαλής μιας κυβέρνησης «ειδικού σκοπού» στην Ελλάδα με στόχο να τη «σώσει» από τον κίνδυνο της χρεοκοπίας, όπου οδηγούσε η πρόταση Παπανδρέου περί δημοψηφίσματος.

Η Ελλάδα ακόμα «σώζεται». Η Ιταλία βυθίζεται ολοένα περισσότερο στην ύφεση και στην ανεργία η οποία ξεπερνά το 10%, με τις απεργίες και τις -συχνά βίαιες- διαδηλώσεις να πολλαπλασιάζονται.

«Οι Ιταλοί δεν πρέπει να παρασυρθούν από την ψευδαίσθηση ότι υπάρχουν γρήγορες και μαγικές λύσεις [...] Δεν υπάρχει εναλλακτική λύση απέναντι στο συμμάζεμα των δημοσιονομικών και στις μεταρρυθμίσεις που βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα», προειδοποιεί ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο σε συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα «Il Sole 24 ore».

Παρά τις νουθεσίες του, ωστόσο, μόνο το 33% των Ιταλών, σύμφωνα με δημοσκόπηση της RAI, επιδοκιμάζει τον Μόντι. Πρόκειται για το χαμηλότερο ποσοστό στον ένα χρόνο που βρίσκεται στην κυβέρνηση.