ΤΟΥΡΚΙΑ Απόφαση-κόλαφο για την κυβέρνηση εξέδωσε δικαστήριο, καθώς ακυρώνει-μεταξύ άλλων- τα σχέδια ανάπλασης του πάρκου Γκεζί και της πλατείας Ταξίμ και δικαιώνει τους… ταραχοποιούς διαδηλωτές

Του Δημήτρη Σ. Φαναριώτη

Με απόφαση η οποία, σύμφωνα με τους πολιτικούς αναλυτές, σηματοδοτεί μια νίκη για τον συνασπισμό των αντιπολιτευόμενων πολιτικών δυνάμεων αλλά και πλήγμα για τον Ερντογάν, ο οποίος βιάστηκε να κατηγορήσει τους διαδηλωτές ως ταραχοποιούς και βάνδαλους, τουρκικό δικαστήριο ακύρωσε τα σχέδια ανάπλασης περιοχών της Κωνσταντινούπολης που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση Ερντογάν.

Μεταξύ αυτών είναι η πλατεία Ταξίμ και το πάρκο Γκεζί, δύο περιοχές-σύμβολα που έδωσαν πριν από περίπου ένα μήνα το έναυσμα για τις πανεθνικές, αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, οι οποίες συγκλόνισαν τη χώρα και έφεραν σε δεινή θέση τον Τούρκο πρωθυπουργό.

Οι αρχές μπορούν φυσικά να ασκήσουν έφεση κατά της πρωτόδικης απόφασης που ακυρώνει τα σχέδια ανάπλασης.

Ο Καν Αταλάι, δικηγόρος για το Επιμελητήριο Αρχιτεκτόνων που άσκησε την αγωγή, δήλωσε στο πρακτορείο Reuters και στην εφημερίδα «Zaman» ότι το διοικητικό δικαστήριο αποφάνθηκε στις αρχές Ιουνίου, μεσούσης της αναταραχής, ότι το σχέδιο για την πλατεία Ταξίμ παραβίαζε κατάφωρα τον παραδοσιακό χαρακτήρα και άλλαζε σε απαράδεκτο βαθμό την ταυτότητα της πλατείας.

Από την πλευρά του, ο Τούρκος πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι θα περιμένει τις δικαστικές αποφάσεις για το θέμα, πριν προχωρήσει στην ανάπλαση της Ταξίμ, η οποία δεν είναι παρά ένα από τα πολλά μεγάλα έργα που φιλοδοξεί να κατασκευάσει στην Κωνσταντινούπολη, συμπεριλαμβανομένων ενός τεράστιου αεροδρομίου, ενός υπερμεγέθους τζαμιού κι ενός καναλιού προκειμένου να διευκολυνθεί η κυκλοφορία των πλοίων στον Βόσπορο.

Oι διαδηλώσεις και οι ταραχές του Ιουνίου ξεκίνησαν όταν η αστυνομία χρησιμοποίησε αντλίες νερού και δακρυγόνα εναντίον ενός σχετικά μικρού πλήθους που διαμαρτυρόταν για τα κυβερνητικά σχέδια που αφορούσαν τα μεγάλα έργα, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν οι αναπλάσεις της πλατείας Ταξίμ και του παρακείμενου πάρκου Γκεζί.

Η σκληρή στάση της αστυνομίας απέναντι στους διαδηλωτές πυροδότησε πρωτοφανείς αντιδράσεις κατά του Ερντογάν, με μεγάλη μερίδα της κοινωνίας καθώς και τον τοπικό και διεθνή Τύπο να τον κατηγορεί για μια όλο και πιο αυταρχική στάση.

Θυμίζουμε ότι τουλάχιστον 4 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 7.500 τραυματίστηκαν στη διάρκεια της καταστολής από τις αστυνομικές δυνάμεις, σύμφωνα με τον τουρκικό Ιατρικό Σύλλογο. Οι διαδηλώσεις έληξαν όταν η αστυνομία εκκαθάρισε το «στρατόπεδο» των διαδηλωτών στην Ταξίμ στις 15 Ιουνίου.

Οι διαδηλώσεις ήταν πρωτοφανείς για τα 11 χρόνια διακυβέρνησης του Ερντογάν, ο οποίος προχώρησε σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στην οικονομία και κατάφερε να περιορίσει την ισχύ του στρατιωτικού κατεστημένου που είχε ανατρέψει τέσσερις κυβερνήσεις σε ισάριθμες δεκαετίες.

Πάντως, ακόμη και στην περίπτωση κατά την οποία το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της χώρας αποφασίσει ότι τα έργα πρέπει να γίνουν, ο Τούρκος πρωθυπουργός έχει δεσμευτεί ότι θα θέσει το θέμα σε δημοψήφισμα.

Αιφνίδιες αποχωρήσεις

O αρθρογράφος της εφημερίδας «Hurriyet», Μουσταφά Ακιγιόλ, επισημαίνει ότι το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ και ο ηγέτης του Ερντογάν όχι μόνο παρανόησαν, αλλά χειρίστηκαν και λανθασμένα την κρίση που πυροδότησε το όλο ζήτημα κάνοντας λόγο για «σκοτεινές δυνάμεις» που ήθελαν να σαμποτάρουν την «ένδοξη» πορεία της Τουρκίας προς την πρόοδο και την ανάπτυξη.

Και μάλλον εξακολουθούν έτσι να βλέπουν από τη δική τους οπτική το ζήτημα.

Μόλις προχθές στη διάρκεια της καθιερωμένης δεξίωσης την οποία παραθέτει ο Αμερικανός πρέσβης στην Αγκυρα για την 4η Ιουλίου, Ημέρα Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ, τρία υψηλόβαθμα στελέχη του ΑΚΡ, οι βουλευτές Βολκάν Μποζκίρ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Τσαγκατάι Κιλίτς αποχώρησαν στη μέση της εκδήλωσης μόλις ο πρεσβευτής Φράνσις Ρικιαρντόνε, αναφερόμενος στις διαδηλώσεις που έγιναν στο πάρκο Γκεζί, άρχισε να κάνει αναφορές στον Κένεντι και τον Κεμάλ Ατατούρκ επισημαίνοντας με νόημα ότι και οι δύο πίστευαν ότι η βία δεν πρέπει να ασκείται για φίμωση της ελευθερίας της έκφρασης, κάνοντας μάλιστα αναφορά και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που έπαιξαν μείζονα ρόλο στην οργάνωση των διαδηλώσεων.

Οπως μάλιστα επισημαίνουν οι ρεπόρτερ της «Hurriyet», οι οποίοι ήταν παρόντες στη δεξίωση, οι περισσότεροι καλεσμένοι ξέσπασαν σε κραυγές και χειροκροτήματα, κάτι εξαιρετικά ασυνήθιστο σε διπλωματικές εκδηλώσεις…