ΑΙΓΥΠΤΟΣ Τη συναίνεση επιδιώκει η κυβέρνηση, άλλοτε καταστέλλοντας και άλλοτε δελεάζοντας με θέσεις, αλλά αντί γι’ αυτό, άρχισαν οι τριβές και στο δικό της στρατόπεδο, οπότε μοναδική αχτίδα ελπίδας αποτελεί η εισροή πετροδολαρίων από το εξωτερικό

Της Μαργαρίτας Βεργολιά

^[1]Προσευχές και διαδηλώσεις, προσφορές κυβερνητικών πόστων και εντολές για συλλήψεις-σκούπα, προσπάθειες συναίνεσης εν μέσω καταγγελιών και παραπόνων. Η δύσκολη πολιτική «εξίσωση» για την επίτευξη εθνικής συμφιλίωσης στην Αίγυπτο παραμένει άλυτη, μία εβδομάδα μετά την ανατροπή από τον στρατό του ισλαμιστή προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι. Και οι άγνωστοι Χ, αντί να μειώνονται, δείχνουν να πληθαίνουν…

Την κατάσταση περιπλέκουν τα αντικρουόμενα πολιτικά μηνύματα, που έρχονται ένθεν κι ένθεν. Από το πρώτο 24ωρο ανάληψης των καθηκόντων του, o νεοδιορισθείς μεταβατικός πρωθυπουργός, Χάζεμ ελ Μπεμπλάουι, άρχισε τη διαδικασία για τον σχηματισμό μιας κατά το δυνατόν αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης, τείνοντας «κλάδον ελαίας» με την προσφορά υπουργικών πόστων στους ισλαμιστές.

Σχεδόν ταυτόχρονα, ωστόσο, η αιγυπτιακή εισαγγελία διέταζε τη σύλληψη ηγετικών στελεχών της Μουσουλμανικής Αδελφότητας -μεταξύ αυτών του ανώτατου ηγέτη της, Μοχάμεντ Μπαντία- μελών του πολιτικού της βραχίονα FJP, της υπερσυντηρητικής ισλαμικής οργάνωσης αλ-Γκαμάα αλ-Ισλαμίγια και του μετριοπαθούς ισλαμικού Κεντρώου Κόμματος (al-Wasat), όλων με την κατηγορία της υποκίνησης της αιματοχυσίας της Δευτέρας. Παράλληλα, προαναγγέλθηκε η διενέργεια έρευνας κατά του Μόρσι και άλλων εννέα στελεχών της Μουσουλμανικής Αδελφότητας για προσβολή του δικαστικού σώματος της Αιγύπτου…

Αξιοπρεπής μεταχείριση

Η επίσημη διαβεβαίωση ότι ο ανατραπείς πρόεδρος «βρίσκεται σε ασφαλές μέρος και τυγχάνει αξιοπρεπούς μεταχείρισης» -διά στόματος εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών στο Κάιρο- δεν βοήθησε και πολύ. «Δεν θα συνθηκολογήσουμε με τους πραξικοπηματίες. Απορρίπτουμε οτιδήποτε απορρέει από το στρατιωτικό πραξικόπημα», ήταν η απάντηση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Οι σαλαφιστές του αλ-Νουρ απέρριψαν μέχρι… νεωτέρας την πρόταση για συμμετοχή στην κυβέρνηση, διαμηνύοντας ότι θα αναμείνουν το επίσημο πόρισμα για τις ακριβείς συνθήκες του μακελειού στο Κάιρο, με τους 51 νεκρούς και τους εκατοντάδες τραυματίες.

Ενόσω όμως παγιώνεται η ανοιχτή εχθρότητα με τους ισλαμιστές -κυρίως με το «στρατόπεδο» του Μόρσι- ένα κλίμα καχυποψίας έχει αρχίσει να επικρατεί και στην αντίπερα όχθη των μεταρρυθμιστών. Με μια σκληρή ανακοίνωση, το κίνημα Ταμάροντ χαρακτήρισε «δικτατορικό» και «εμπόδιο στην επανάσταση» το διάταγμα του προσωρινού (διορισμένου από τον στρατό) προέδρου Αντλι Μανσούρ για το χρονοδιάγραμμα της πολιτικής μετάβασης στη χώρα!

Κατόπιν πάντως… ωρίμου σκέψεως και έπειτα από έντονες εσωτερικές αμφιταλαντεύσεις, το Μέτωπο Εθνικής Σωτηρίας (NSF) -ο κύριος συνασπισμός της αντιπολίτευσης- αποφάσισε χθες να αποσύρει την αρχική του ανακοίνωση, με την οποία απέρριπτε το χρονοδιάγραμμα Μανσούρ για τη συνταγματική τροποποίηση και τη διενέργεια βουλευτικών εκλογών έως τα τέλη του έτους. Η νέα τοποθέτησή του ανακοινώθηκε μετά τον διορισμό του ηγετικού στελέχους του, Μοχάμεντ ελ Μπαραντέι, στην αιγυπτιακή αντιπροεδρία. Και σύμφωνα με αυτό, το NSF σκοπεύει να γνωστοποιήσει τις διαφωνίες του επί ορισμένων άρθρων του διατάγματος, σύντομα κι αρμοδίως…

Αντιμέτωπος με την εμφανή πια δυσκολία στην επίτευξη ευρείας πολιτικής συναίνεσης, ακόμη και με τους αντιπάλους του Μοχάμεντ Μόρσι, ο 76χρονος φιλελεύθερος οικονομολόγος, νυν πρωθυπουργός Ελ Μπεμπλάουι είχε χθες την πρώτη του συνάντηση με τους Ελ Μπαραντέι και Ζιάντ Μπάχα-Ελντίν (πρώην επικεφαλής της Επενδυτικής Αρχής της Αιγύπτου). Μεταξύ πολλών άλλων, ένα κοινό σημείο μεταξύ των τριών ανδρών είναι ότι στηρίζουν την προσφυγή στο ΔΝΤ, παρά τις συνεπαγόμενες, οδυνηρές για την αιγυπτιακή κοινωνία, μεταρρυθμίσεις…

«Είναι η οικονομία, ηλίθιε!»

Ομως αυτές μπορούν προς το παρόν να περιμένουν, χάρη στον πακτωλό πετροδολαρίων από τους νέους Αραβες συμμάχους, στη μετά Μόρσι εποχή. Μετά τα 8 δισεκατομμύρια δολάρια που η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα εξήγγειλαν ως άμεση οικονομική βοήθεια στο Κάιρο, σειρά πήρε χθες το Κουβέιτ, που έταξε στην νέα αιγυπτιακή ηγεσία 4 δισ. δολάρια σε μετρητά, δάνεια και παράγωγα πετρελαίου. Αναλυτές εκτιμούν ότι το συνολικό ποσό των 12 δισ. δολαρίων δίνει στο Κάιρο μία μεγάλη ανάσα, τουλάχιστον μετά τα τέλη του έτους – όταν, εάν όλα πάνε κατ’ ευχήν, τη σκυτάλη της εξουσίας θα πάρει η εκλεγμένη νέα κυβέρνηση της Αιγύπτου…

Σε κάθε περίπτωση, η έξωθεν οικονομική βοήθεια -όσο γενναιόδωρη κι εάν αποδειχθεί- δεν μπορεί από μόνη της να λύσει τα δομικά προβλήματα της αιγυπτιακής οικονομίας: το τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμμα -απόρροια των διογκωμένων εισαγωγών πρώτων υλών και των κρατικών επιδοτήσεων σε είδη πρώτης ανάγκης- και η πολιτική αστάθεια, που συνδυαστικά διώχνουν ολοένα και πιο μακριά τους επενδυτές.

«Η βοήθεια από τις χώρες του Περσικού απλώς εξαγοράζει χρόνο», εκτιμά ο Ράζα Αγκα, ειδικός οικονομολόγος σε θέματα Μέσης Ανατολής στην επενδυτική VTB Capital του Λονδίνου. «Το κλειδί στις εξελίξεις είναι εάν η Μουσουλμανική Αδελφότητα θα φύγει από τους δρόμους», τονίζει. Προοπτική που φαντάζει μάλλον μακρινή, τουλάχιστον επί του παρόντος…

Αντίθετα, οι φόβοι πλέον εντείνονται για το ενδεχόμενο η παρατεταμένη πολιτική αστάθεια να πυροδοτήσει ένα νέο κύμα ισλαμικής βίας, από το Κάιρο μέχρι τη στρατηγικά ευαίσθητη περιοχή του Σινά, όπου τα ένοπλα επεισόδια ήδη πυκνώνουν. Μόνον μέσα στο τελευταίο 24ωρο, δύο άνθρωποι σκοτώθηκαν και έξι τραυματίστηκαν σε επίθεση ομάδας ισλαμιστών κατά φυλακίου ελέγχου στο βόρειο Σινά, κοντά στα σύνορα με το Ισραήλ. Παράλληλα, το Τελ Αβίβ ανακοίνωσε ότι εντόπισε στη μεθόριο υπολείμματα ρουκέτας, που εκτιμά ότι εκτοξεύθηκε από την αιγυπτιακή πλευρά…