→Τα πρόστιμα καθορίζονται με βάση τον χρόνο κατασκευής και το μέγεθος της παρανομίας

Σε πέντε μεγάλες ενότητες χωρίζονται οι «φυλές» των αυθαιρετούχων, με βάση τον χρόνο κατασκευής του ακινήτου και το μέγεθος της παρανομίας. Διευκρινίζεται ότι θεωρούνται νόμιμα όλα τα χτίσματα που υπήρχαν πριν από τις 30 Νοεμβρίου 1955, ανεξάρτητα αν έχουν χτιστεί χωρίς οικοδομική άδεια ή αυτή έχει χαθεί.

Για τις μεταγενέστερες οικοδομές, οι παρανομίες πρέπει να δηλωθούν μέσα σε 18 μήνες από την ψήφιση του νομοσχεδίου και ισχύουν τα εξής:

* Πρώτη κατηγορία. Περιλαμβάνει όσες παρανομίες έχουν γίνει ώς τις 9 Ιουνίου 1975 και, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, μπορούν να νομιμοποιηθούν με την καταβολή μόνο 500 ευρώ. Σε περίπτωση διαιρεμένης ιδιοκτησίας, το ποσό αυτό πληρώνει χωριστά κάθε συνιδιοκτήτης.

* Δεύτερη κατηγορία. Αφορά οικοδομές που έχουν κατασκευαστεί ώς την 1η Ιανουαρίου 1983. Σε αυτές τις περιπτώσεις η νομιμοποίηση συνοδεύεται από την πληρωμή παράβολου και ειδικού προστίμου, που είναι ανάλογο με την επιφάνεια και το είδος της οικοδομής. Αν υπάρχουν μεταγενέστερες παρανομίες δεν εντάσσονται στο ίδιο καθεστώς, αλλά σε όλες τις περιπτώσεις παρέχονται εκπτώσεις ανάλογα με τον τρόπο καταβολής του ποσού και την κατηγορία του ιδιοκτήτη (τρίτεκνος, ΑμεΑ κ.λπ.).

* Τρίτη κατηγορία. Σε αυτήν ανήκουν δεκαέξι εργασίες μικρής κλίμακας (όπως πέργκολες, αλλαγή διαστάσεων παραθύρων) που τακτοποιούνται με την καταβολή 500 ευρώ, ανεξάρτητα από τον αριθμό των παραβάσεων. Ειδικά σε αυτή την περίπτωση η δήλωση μπορεί να υποβληθεί χωρίς χρονικό περιορισμό.

* Τέταρτη κατηγορία. Αφορά παράνομες κατασκευές που δεν υπερβαίνουν το 40% της επιτρεπόμενης από τον νόμο δόμησης και το 20% του ύψους. Πρόκειται για σημαντικές παρανομίες, αλλά το υπουργείο δίνει άφεση αμαρτιών για 30 χρόνια, αρκεί να καταβληθεί παράβολο και πρόστιμο. Μάλιστα η τακτοποίηση θα επεκταθεί επ’ αόριστον εάν ο ιδιοκτήτης του αυθαιρέτου υποβάλει την ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου.

* Πέμπτη κατηγορία. Περιλαμβάνει κτίρια χωρίς οικοδομική άδεια και με παρανομίες μεγάλης κλίμακας. Πληρώνοντας παράβολο και πρόστιμο εξασφαλίζεται ατιμωρησία για 30 χρόνια, αλλά η οριστική τακτοποίηση προβλέπεται να γίνει μέσω του πολεοδομικού σχεδιασμού και της Τράπεζας Γης. Ο ιδιοκτήτης είναι υποχρεωμένος μέσα σε επτά χρόνια από την εφαρμογή του νόμου να υποβάλει δήλωση ένταξης στον σχεδιασμό. Υπάρχει άλλη μια υποκατηγορία που περιλαμβάνει αυθαίρετα τα οποία έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν εκ των υστέρων οικοδομική άδεια, και σε αυτές τις περιπτώσεις παρέχεται στον ιδιοκτήτη τους χρονικό περιθώριο τριών ετών.