Της Παρής Σπίνου

Χρώμα στο γκρίζο της πόλης και στο μαύρο της ψυχολογίας βάζουν νέοι δημιουργοί, σπουδαστές της Καλών Τεχνών, γραφίστες, καθώς καλλιτέχνες της street art, οι οποίοι παρεμβαίνουν με χριστουγεννιάτικα γκράφιτι σε κλειστά, εγκαταλειμμένα κτίρια στην καρδιά της Αθήνας, γύρω από την πολυσύχναστη πλατεία Αγίας Ειρήνης.

Την Κυριακή ένα ολοήμερο εικαστικό χάπενινγκ, που κατέληξε σε πάρτι, κέντρισε το ενδιαφέρον των περαστικών αλλά και των τακτικών θαμώνων της πιο hot πλατείας του ιστορικού κέντρου. Μπογιές απλώθηκαν, πινέλα, σπρέι και στένσιλ πήραν φωτιά… και ιδού ένα θέαμα ελκυστικό, γιορτινό και ανέξοδο (θα παραμείνει μέχρι τις 10 Ιανουαρίου).

Μάλιστα, με σεβασμό προς τις ιστορικές προσόψεις, αφού τα γκράφιτι έγιναν πάνω σε μεγάλα τελαρωμένα χαρτιά και σε καμβάδες, που καρφώθηκαν στους τοίχους. Μπορεί ο αυθορμητισμός να περιορίστηκε, αλλά κέρδισε η τάξη και η καθαριότητα.

Ενα δέντρο που ανακυκλώνεται, με πλαστικά μπουκαλάκια των 50 λεπτών και λάμπες λεντ εντός τους -δημιουργία της Αργυρώς Μπεζάτη- έχει στηθεί στο κέντρο της πλατείας Αγίας Ειρήνης δίνοντάς της ιδιαίτερη λάμψη το βράδυ.

Απέναντι από την εκκλησία, στην είσοδο του διατηρητέου νεοκλασικού του 1830, όπου χάσκουν παράθυρα με σπασμένα τζάμια -ήταν το πρώτο πανδοχείο στην Αθήνα- ο αγιογράφος Βασίλης Λαγκός ζωγράφισε έναν μικρό Χριστό σε βυζαντινό ύφος, απλώνοντας ποπ χρώματα γύρω του, από όπου προβάλλουν αφαιρετικά οι μορφές των μάγων. Δίπλα, άλλοι ζωγράφοι δίνουν εντέχνως ευχές και μηνύματα ελπίδας σε διάφορες γλώσσες: Feliz Navidad, Make a wish.

Μια νεανική καλλιτεχνική παρέα έχει βάλει στόχο το γωνιακό διατηρητέο νεοκλασικό, επίσης των αρχών του 19ου αιώνα, που γνώρισε δόξες στεγάζοντας αρχικά το «Ξενοδοχείο Βύρων» και στη συνέχεια, μέχρι το 1991, διάφορα εμπορικά καταστήματα, όπως μας πληροφορεί στην είσοδό του η ταμπέλα των δραστήριων Atenistas. Τώρα, πάνω στα κατεβασμένα ρολά, ένας γελαστός, παιχνιδιάρης χιονάνθρωπος χαιρετάει τον κόσμο ή φλερτάρει με τη σέξι, μυστηριώδη Αγιοβασιλίτσα, που ζωγραφίστηκε δίπλα του.

Η ιδέα των γκράφιτι στην πλατεία Αγίας Ειρήνης γεννήθηκε ως μια δράση-αντίδραση για την προβολή και αναβάθμιση του ιστορικού κέντρου, έχοντας παράλληλα στόχο να αναστρέψει το γενικότερο κλίμα απαισιοδοξίας λόγω της οικονομικής ύφεσης. «Ταξιδεύοντας σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εντυπωσιάστηκα με τον τρόπο που φροντίζουν και αναδεικνύουν τα ιστορικά τους κέντρα.

Ετσι σκέφτηκα να αναλάβουμε οι κάτοικοι και οι ιδιοκτήτες καταστημάτων της περιοχής ορισμένες πρωτοβουλίες για να διατηρήσουμε την ταυτότητα του ιστορικού τριγώνου και την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του», μας λέει η Ρένα Καράγιαννη, πρόεδρος της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας «Γλαύκα», που οργάνωσε το χάπενινγκ.

Καθώς περπατάμε στην πλατεία μας δείχνει τα πανέμορφα, πλην παραμελημένα διατηρητέα, τους πεζόδρομους, που με κάθε ευκαιρία γίνονται υπαίθρια πάρκινγκ, τα αυθαίρετα κτίσματα που ορθώνονται πάνω στις ταράτσες, τη σιδερένια πόρτα επί της οδού Αθηναΐδος, που κλείνει μιαν ακόμα ιστορική στοά με αγάλματα.

Στο κέντρο, η επιβλητική Αγία Ειρήνη με τις υπέροχες αγιογραφίες του Σπύρου Βασιλείου και στην πλατεία το τελευταίο ξύλινο κιόσκι από την αγορά λουλουδιών, που άνθιζε ήδη από το 1893. Κάθε κτίριο και μια ιστορία. Φοιτητικές παρέες, νεαρά ζευγάρια με μωρά στα καροτσάκια, πίνουν τον καφέ τους στα μοδάτα Throubi και Tailor Made, στη σκιά του μεγάρου, που έχτισε ο Τσίλερ το 1892 και ανακαινίστηκε στα χρώματα του Παρθενώνα: λευκό, γαλάζιο και ροζ. Απέναντι ένα εξαιρετικό δείγμα αρχιτεκτονικής του 1930, που ανήκει στη Benetton, δεν είναι σε χρήση.

Οι καλλιτέχνες που γέμισαν με γιορτινά γκράφιτι την πλατεία Αγίας Ειρήνης νιώθουν ευχαριστημένοι που μπόρεσαν να εκφραστούν δημιουργικά. «Πάντα υπάρχει η θέληση να κάνουμε πράγματα, αλλά δυσκολευόμαστε επειδή είναι ακριβά τα υλικά», μας λέει η Σοφία από την Καλών Τεχνών.

Η Λαμπρινή, που τελείωσε γραφιστική, αντιμετωπίζει κι αυτή τα αδιέξοδα της γενιάς της. «Οι περισσότεροι βγαίνουν στην ανεργία ή στο εξωτερικό». Τουλάχιστον με τέτοιες εκδηλώσεις «περνάει ένα ωραίο μήνυμα» και, όπως τονίζει ο Βασίλης, επίσης γραφίστας, «τα Χριστούγεννα δεν είναι χρήματα, αλλά πράξεις και συναισθήματα».

[email protected]