Της Ελλης Πάνου

^[1]Αποφασισμένος να αποδείξει ότι ο Κέλτικος Τίγρης αναρρώνει γρήγορα από την οικονομική επιδημία που σαρώνει την ευρωζώνη, ο Ιρλανδός πρωθυπουργός ακονίζει τα επιχειρήματά του, εν όψει της ανάληψης από τη χώρα του της προεδρίας της Ε.Ε. τον Ιανουάριο.

Ετσι, εάν οι ομόλογοί του ήλπιζαν ότι ο Εντα Κένι θα θέσει κατά μέρος, για το επόμενο εξάμηνο, τις διαφωνίες του με την τρόικα, έκαναν λάθος. Ο Ιρλανδός πρωθυπουργός έχει ήδη κάνει σαφές ότι είναι έτοιμος να δώσει τη μάχη του, και μάλιστα από θέση ισχύος.

Εάν όλα πάνε κατ' ευχήν, η Ιρλανδία πιστεύει ότι το 2013 μπορεί να γίνει η πρώτη από τις πέντε «μνημονιακές» χώρες της ευρωζώνης που θα καταφέρει να ξεφύγει από την ασφυκτική επίβλεψη των δανειστών της. Μήνες, όμως, τώρα το Δουβλίνο προειδοποιεί ότι για να κατορθώσει να ξεπεράσει τους σκοπέλους, θα πρέπει οι Βρυξέλλες να αποδεχτούν τη διαγραφή μέρους από τα 64 δισ. των χρεών των τραπεζών, που έχει φορτωθεί το κράτος και οι φορολογούμενοί του.

Το επιχείρημα είναι ότι η Ιρλανδία το αξίζει, διότι έχει υπακούσει τυφλά στις «άνωθεν» εντολές. «Θα έπρεπε, επί της αρχής, αυτοί που κάνουν ό,τι μπορούν για να βγουν μόνοι τους από μια δύσκολη κατάσταση, να ενθαρρύνονται και να στηρίζονται από τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε.», είπε ο Κένι μιλώντας στους «Financial Times», σε μια συγκαλυμμένη μομφή για τους ολοένα πιο γενναιόδωρους όρους που προσφέρονται στην Ελλάδα.

«Το 2013 θα είναι μια σημαντική χρονιά για την Ιρλανδία, αλλά και για την Ε.Ε. -συμπλήρωσε- διότι μπορούμε να αποδείξουμε ότι μια χώρα μπορεί να βγει από την κρίση ακολουθώντας τους κανόνες. Για να περάσουμε, όμως, στην απέναντι όχθη χρειαζόμαστε τη βοήθεια της Ευρώπης».

Λεπτή ισορροπία

O Κένι θα πρέπει να ισορροπήσει σε μια λεπτή, ντελικάτη γραμμή, αφ' ενός πιέζοντας ασφυκτικά τους Ευρωπαίους εταίρους του να ελαφρυνθεί το δημόσιο χρέος της χώρας του υποχρεώνοντας τις τράπεζες να αναλάβουν τις ευθύνες τους και αφ' ετέρου λειτουργώντας ως ουδέτερος μεσολαβητής στην καθημερινή λειτουργία της Ε.Ε.

Για τον Ιρλανδό πρωθυπουργό το θέμα είναι απλό και καθόλου «ντελικάτο»: επιμένει ότι η κυβέρνησή του είναι έτοιμη να προωθήσει μέσα από «εθνικές» συγκρούσεις συμφερόντων και από τους δαιδαλώδεις, «βυζαντινούς» διαδρόμους των Βρυξελλών τα δεκάδες περίπλοκα, ημιτελή ευρωπαϊκά σχέδια, όπως η τραπεζική ένωση, η παραχώρηση εξουσιών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον έλεγχο δαπανών και φορολογίας των κρατών-μελών και φυσικά ο επταετής προϋπολογισμός της Ε.Ε.

Το κεντρικό σύνθημα της ιρλανδικής προεδρίας θα είναι «να βάλουμε την ευρωπαϊκή οικονομία πίσω, στον σωστό δρόμο», αλλά για τον Κένι το στοίχημα κρύβει παγίδες, με αφετηρία τη χώρα του. Η Ιρλανδία, σύμφωνα με τους όρους του μνημονίου της, θα πρέπει να βγει στις αγορές το 2013 και να ζητήσει να δανειστεί τουλάχιστον 6,6 δισ. μέχρι τον επόμενο Νοέμβριο, οπότε λήγει το τριετές πρόγραμμα διάσωσής της.

Και παρ' όλο που η οικονομία της καταγράφει καλύτερες επιδόσεις από τις άλλες χώρες που βρίσκονται σε πρόγραμμα, η δημοσιονομική της κατάσταση παραμένει εξαιρετικά δύσκολη: τα επίπεδα του χρέους το 2013 θα φτάσουν στο 121% του ΑΕΠ της και το έλλειμμα θα είναι στο 7,5%, την ώρα που παρουσιάζονται ρωγμές στον κυβερνητικό συνασπισμό με τους Εργατικούς και αναταραχή στην κοινή γνώμη, λόγω των κοινωνικών περικοπών και της συνεχούς λιτότητας. Ηδη το ΔΝΤ προειδοποίησε τους Ευρωπαίους ότι πρέπει να μπει φρένο στην ιρλανδική λιτότητα, ακόμα κι εάν δεν επιτευχθούν οι επιθυμητοί στόχοι.

Ενας άλλος πιθανός διπλωματικός, ευρωπαϊκός πονοκέφαλος για την ιρλανδική προεδρία, και τον Κένι προσωπικά, είναι η Βρετανία. Κάνοντας το «επόμενο» βήμα χθες ο Ντέιβιντ Κάμερον άφησε για πρώτη φορά να εννοηθεί ότι η έξοδος της χώρας του από την Ε.Ε. δεν είναι ένα σενάριο πέρα από κάθε φαντασία, συμπαρατασσόμενος με τους ευρωσκεπτικιστές.

Βρετανικός πονοκέφαλος

«Δεν είναι αυτός ο στόχος μου», είπε ενώπιον της Βουλής, αλλά η Βρετανία πρέπει «να μπορεί να ελέγχει τις τύχες της (…) και να κάνει τις επιλογές της». Πιστεύω, τόνισε ο Κάμερον, ότι «πρέπει να παραμείνουμε στην Ε.Ε. για να μπορούμε να επηρεάζουμε τις αποφάσεις της. Αλλά εάν είμαστε δυστυχείς με αυτή τη σχέση μας, δεν θα πρέπει να φοβηθούμε να σηκώσουμε το ανάστημά μας και να το δηλώσουμε με θάρρος».

Μετά από συνεχείς αναβολές, ο Κάμερον αναμένεται να ανακοινώσει τον επόμενο μήνα εάν θα προκηρύξει ή όχι δημοψήφισμα, πότε και με ποιο ερώτημα: Εάν θα παραμείνει η χώρα στην Ε.Ε. ή εάν οι Βρετανοί εγκρίνουν τη συμφωνία που έχει πετύχει η χώρα του με τις Βρυξέλλες;

Οπως και να ' χει, οι κάλπες δεν πρόκειται να στηθούν πριν από τις γενικές εκλογές του 2015, αλλά ο Κάμερον υποχρεώθηκε από τη δεξιά πτέρυγα του κόμματός του ήδη να ανεβάσει τον πήχη και θα δυσκολευτεί πλέον να μη θέσει το ζήτημα ως επιλογή μεταξύ εξόδου της χώρας από την Ε.Ε. ή επαναδιαπραγμάτευσης των όρων παραμονής της.