Του Μπάμπη Αγρολάμπου

Τις τελευταίες τρεις ημέρες, η κρίση χρέους που ρημάζει την περιφέρεια της ευρωζώνης έχει μπει για τα καλά στην προεκλογική ατζέντα της Γερμανίας. Η εμπιστευτική έκθεση της Bundesbank για την Ελλάδα, που δημοσίευσε το «Spiegel», έδωσε το έναυσμα για να τεθεί ξανά το ερώτημα προς την κυβέρνηση Μέρκελ, τι σχεδιάζει να κάνει μετά τις εκλογές. Θα προωθήσει νέα αναδιάρθρωση, με τι κόστος και τι όρους;

Το ερώτημα ουσιαστικά που τίθεται προς την καγκελάριο Μέρκελ και τον Β. Σόιμπλε, αρχιτέκτονα της αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας, είναι το ερώτημα που έθεταν οι ίδιοι, τις παραμονές των ελληνικών εκλογών, σε όσους αντιπρότειναν τη γενναία απομείωση των εθνικών χρεών. Είναι το ίδιο ερώτημα που επαναλάμβαναν μονότονα και εδώ οι θιασώτες της γερμανικής πολιτικής: Πού θα βρείτε τα λεφτά;

Να όμως που η πραγματικότητα εκδικείται και φέρνει την καγκελάριο Μέρκελ αντιμέτωπη με το ερώτημά της. Πού θα βρει τα λεφτά για να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό που θα εμφανίσει τους επόμενους μήνες η Ελλάδα; Και τι θα κάνει στη συνέχεια με το χρηματοδοτικό κενό της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας ή ακόμη και της Ισπανίας; Η Ε.Ε. στην τελευταία της έκθεση αφήνει το κενό να πλανάται, ενώ αντιθέτως το ΔΝΤ δείχνει πως πρέπει να καλυφθεί από την ευρωζώνη. Είναι λοιπόν επόμενο αυτό το πρόβλημα να γίνεται κεντρικό ζήτημα της εκλογικής αναμέτρησης στη Γερμανία.

Το είχε προβάλει η Αριστερά, το υιοθετεί τώρα το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, ενώ από την άλλη οι εταίροι του κυβερνητικού συνασπισμού, οι Φιλελεύθεροι του Ρέσλερ και οι Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας, πιέζουν προς την αντίθετη κατεύθυνση για μια κατηγορηματική δέσμευση ότι δεν θα δοθούν άλλα πακέτα.

Μολονότι η αντιπαράθεση αφορά ως επί το πλείστον την Ελλάδα, η κυβέρνηση Σαμαρά κοιτάει ώς τώρα αλλού, ωσάν να μην την αφορά. Αυτό που ενδιαφέρει την ελληνική κυβέρνηση, όπως λένε σε όλους τους τόνους όλοι οι κυβερνητικοί παράγοντες, είναι η υλοποίηση των προαπαιτούμενων. Και να υλοποιηθούν όλα μέχρι κεραίας, ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας παραδέχεται ότι η Ελλάδα δεν θα ανακάμψει αν δεν αλλάξει η πολιτική της Γερμανίας: «Το πρόβλημα δεν θα λυθεί εάν δεν πάρουμε αποφάσεις που αφορούν στην τραπεζική ένωση, την αγορά χρέους, τη συμμετρία της ευρωζώνης».

Πότε θα λυθεί, λοιπόν, αυτό το πρόβλημα αν όχι τώρα; Στις πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις στην Ελλάδα, επικράτησε η παρελκυστική ρητορική του μονοδρόμου. Ο μονόδρομος αποδείχθηκε για την ελληνική κοινωνία καταστροφικός ώς εκεί που δεν πάει άλλο. Εάν και στις γερμανικές εκλογές επικρατήσει η ίδια λογική, ποιος εγγυάται ότι την επομένη, το πρόβλημα θα τεθεί στις πραγματικές του διαστάσεις και δεν θα συνεχίσει η Ευρώπη στην ίδια αδιέξοδη διαδρομή; Στην περίπτωση αυτή, απευκταία μεν αλλά όχι απίθανη, εάν τα γερμανικά κόμματα εγκλωβιστούν στον συντηρητικό-δεξιό λαϊκισμό, με την «Bild» να μιλάει ήδη για Grexit, το ανάθεμα θα πέσει πάλι στην Ελλάδα. Θα έχουμε πετύχει το αδιανόητο και να έχουμε γονατίσει ως χώρα και να φάμε κλοτσιά, ενώ ενδεχομένως τα πράγματα να ήταν διαφορετικά αν τρώγαμε την κλοτσιά χωρίς να έχουμε γονατίσει – αν διαπραγματεύονταν δηλαδή οι κυβερνήσεις σκληρά με όποιο ρίσκο έχει μια τέτοια διαδικασία.

Εντούτοις, η κυβέρνηση Σαμαρά επαναλαμβάνει το ίδιο λάθος, περιμένοντας ότι η χαλάρωση της θηλιάς θα έλθει ως δώρο, λόγω κοσμιοτάτης συμπεριφοράς. Ο πρωθυπουργός, μάλιστα, φέρεται να ζήτησε από τις ΗΠΑ να μην ανοίξουν αντιπαράθεση με τη Γερμανία και βρεθεί η Ελλάδα όπως ο βάτραχος στον βάλτο ανάμεσα σε ελέφαντες που μαλώνουν. Προφανώς, δεν αντιλαμβάνεται ότι ο βάτραχος είναι τόσο εξουθενωμένος που ο μεγάλος κίνδυνος δεν είναι να τσαλαπατηθεί σε έναν καυγά, αλλά να βρεθεί κάτω από τις πατούσες των ελεφάντων ακόμη και αν στήσουν χορό. Εφόσον εδώ που έχουν έλθει τα πράγματα δεν βγαίνουμε από τον βάλτο, το στοιχειώδες που έχει να κάνει η κυβέρνηση είναι να βάλει μια φωνή προς τους δύο – πού θα βρούνε τα λεφτά. Ειδάλλως, γρήγορα ή αργά, θα βρεθεί και ο ίδιος ο πρωθυπουργός αντιμέτωπος με το ίδιο ερώτημα.