Του Φώτη Παπούλια
Οι σχέσεις (του Συνασπισμού και σήμερα) ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ ήταν αυτές που έδιναν τον τόνο άλλοτε στο εγχείρημα της ελληνικού τύπου Κεντροαριστεράς και άλλοτε στη καταλήστευση του αριστερού ανανεωτικού χώρου από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Το 1996, στην προεκλογική του ομιλία στην Πάτρα, ο τότε υποψήφιος πρωθυπουργός Κ. Σημίτης είχε πει «δεν έχουν ρόλο και λόγο ύπαρξης τα μικρά κόμματα», δείχνοντας τον τότε Συνασπισμό ενώ, όπως θυμούνται στελέχη του άλλοτε κραταιού κόμματος και σήμερα «παραστάτη» της Ν.Δ., «είχαμε αναλώσει ώρες και ώρες για να αποδυναμώσουμε τον ρόλο του Ν. Κωνσταντόπουλου και να τελειώνουμε οριστικά με τον Συνασπισμό σε όλες του τις εκφάνσεις».
Ομως η Ιστορία δεν ακολουθεί γραμμική εξέλιξη, σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ φλερτάρει με την εξουσία από θέση αξιωματικής αντιπολίτευσης, ενώ το ΠΑΣΟΚ θυμίζει το «μπαίνουμε-δεν μπαίνουμε στη Βουλή» που για χρόνια ταλάνιζε τον Συνασπισμό και τον ΣΥΡΙΖΑ…
Η νέα κατάσταση που έχει διαμορφωθεί δεν είναι απότοκο της πολυεπίπεδης κρίσης που μαστίζει την ελληνική κοινωνία, αλλά πρωτίστως η δικαίωση της τακτικής που ακολούθησε ο ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως από το 2000 και ύστερα.
«Είχαμε έγκαιρα προβλέψει τη χρεοκοπία του δικομματισμού, μιλούσαμε για προγραμματική αντιπολίτευση, για μεγάλες αλλαγές στην κοινωνία και την οικονομία», λένε στελέχη του κόμματος και επισημαίνουν «σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η προοπτική και ότι έχει απομείνει από το ΠΑΣΟΚ έχει βουλιάξει στην αναξιοκρατία και τον νεοδημοκρατικό κυβερνητισμό».
Ουσιαστικά τα πρώτα «ανοίγματα» από θέση ισχύος του ΣΥΡΙΖΑ είχαν γίνει από τον Αλ. Αλαβάνο, όταν με συμπαραστάτη τον Ν. Κοτζιά και υπερβαίνοντας τις εσωτερικές διαφωνίες, είχε συναντηθεί με τον Γ. Παπανδρέου, είχε προτείνει τη διενέργεια δημοψηφίσματος για το Ασφαλιστικό και είχε υποδεχθεί με την ιστορική φράση «καλώς τα παιδιά» στη Βουλή τον Γ. Παπανδρέου μετά από δίμηνη απουσία του. Η πρώτη όμως προσέγγιση σε επίπεδο πραγματικής πολιτικής σημειώθηκε στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2006, όταν καταγράφηκε μικρή αλλά κρίσιμη «στροφή» ψήφων από το ΠΑΣΟΚ προς τον τότε υποψήφιο δήμαρχο Αθήνας Αλ. Τσίπρα, η οποία αποτυπώθηκε στις περιφερειακές εκλογές του 2010 που σηματοδότησαν τη συνεργασία με ένα τμήμα του ΠΑΣΟΚ στο ψηφοδέλτιο του Αλ. Μητρόπουλου στην Αττική.
Είναι σαφές ότι η νεότερη πολιτική ιστορία σημαδεύεται από ένα έντονο κοινωνικό ρεύμα συνταγματικού πατριωτισμού, εκδημοκρατισμού, εθνικής αξιοπρέπειας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Και όπως λένε στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ «αυτό το κατανοήσαμε γρήγορα, το επεξεργαστήκαμε, διαμορφώσαμε νέες εκλογικές και κοινωνικές πλειοψηφίες, στις οποίες εντάχθηκαν όσοι αισθάνθηκαν εξαπατημένοι, προδομένοι και διαψευσμένοι από το άλλοτε κίνημα αλλαγής»
Η παγίδα να θυμίσει ο ΣΥΡΙΖΑ το παλαιό ΠΑΣΟΚ είναι υπαρκτή όμως στελέχη του επιμένουν πως «η εποχή των αυτοκρατόρων και των λεγεωνάριων έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Μακριά από μας οι αντιγραφές. Στόχος μας είναι να εκφράσουμε την κοινωνία και όχι να επιστρέψουμε στη δεκαετία του ΄80».
Και βέβαια ουδείς πλέον ασχολείται με την… Κεντροαριστερά. «Αυτή η συζήτηση έχει τελειώσει, εκτός αν κάποιοι θεωρούν ότι μπορεί να δημιουργηθεί Κεντροαριστερά με τον Βενιζέλο, τον Κουβέλη και τα διάσπαρτα πρόσωπα του άλλοτε εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ που ψάχνουν ρόλο», απαντούν ομόφωνα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς να κρύβουν ένα συγκαταβατικό χαμόγελο.
Η πρόσφατη δημιουργία της τάσης του «Ριζοσπαστικού Σοσιαλισμού» στον ΣΥΡΙΖΑ, με στελέχη που έλκουν την πολιτική τους καταγωγή από το ΠΑΣΟΚ, δείχνει ότι οι πολιτικοί δεσμοί που έχουν ήδη δημιουργηθεί μπαίνουν σε νέα φάση. Και κυρίως ότι έχουν πλέον ξεκαθαρίσει ένθεν κακείθεν οι παλιοί λογαριασμοί…
