Η ταινία του Αλέξανδρου Αβρανά, που διαγωνίζεται για το Χρυσό Λιοντάρι, δίχασε. Για κάποιους η αρρωστημένη ελληνική οικογένεια που παρουσιάζει θυμίζει τις εμμονές τού weird greek cinema, για άλλους είναι μια «κλασική ελληνική τραγωδία»
Της Λήδας Γαλανού
Η τέχνη που έχει ενδιαφέρον συνηθίζει να διχάζει και, σ’ αυτή τη λογική, η παρουσία τού «Miss Violence» στο Φεστιβάλ Βενετίας μπορεί ήδη να θεωρείται μεγάλη επιτυχία. Ανάμεσα σε όσους είδαν την επίσημη πρεμιέρα της ταινίας την Κυριακή, 1 Σεπτεμβρίου, κι όσους αντιλήφθηκαν το hype και σκοπεύουν να τη δουν τις επόμενες μέρες, με τη συμβολή των social media που απογειώνονται, το «Miss Violence» του Αλέξανδρου Αβρανά είναι οπωσδήποτε η πιο πολυσυζητημένη, αντιφατική ταινία της φετινής διοργάνωσης.
Οι κριτικές διαφωνούν επίσης. Από τη μια πλευρά, η ταινία χαρακτηρίζεται «άλλος ένας ελληνικός “Κυνόδοντας”, αλλά αυτή τη φορά λυσσασμένος και αφόρητος». Αιμομιξίες, καταπίεση, υποκρισία, εξουσία. Από την άλλη, κριτικές σαν αυτήν του «Hollywood Reporter», βλέπουν την ταινία σαν «κλασική ελληνική οικογενειακή τραγωδία, ανατεμνόμενη με εργαλεία ακριβείας».
Γράφει ανάμεσα σε άλλα το «Hollywood Reporter» για την ταινία που ξεκινάει με την αυτοκτονία ενός μικρού κοριτσιού, της 11χρονης Αγγελικής, τη μέρα των γενεθλίων της κι ενώ το οικογενειακό πάρτι συνεχίζεται υπό τους ήχους τού «Dance me to the world». «Οι προσεχτικοί θεατές γρήγορα θα καταλάβουν τι ακριβώς συμβαίνει στην οικογένεια. Κι αυτό που σε ταράζει στην ταινία είναι ακριβώς η ατάραχη, σχεδόν ουδέτερη επιφάνειά της και η γνώση ότι ανείπωτα πράγματα συμβαίνουν εκτός οθόνης και πίσω από κλειστές πόρτες. Οσο το αρχικό αίνιγμα της αυτοκτονίας δίνει σταδιακά τη θέση του σε μια βεβαιότητα, η ένταση ξεφουσκώνει, αλλά ο Αβρανάς έχει το επώδυνα λογικό τέλος της ταινίας του σαν έναν άσο στο μανίκι του».
Οσο για τις ερμηνείες (Θέμης Πάνου, Ρένη Πιττακή, Ελένη Ρουσσινού, Σίσσυ Τουμάση κ.ά.) το «Hollywood Reporter» τις χαρακτηρίζει «πολύ ανέκφραστες, κάτι που συνδέει τον σκηνοθέτη με τους συναδέλφους του στο Weird Wave, αν και εδώ λείπει η παραδοξότητα και οι μεταφορικές επινοήσεις αυτών των ταινιών και υπάρχουν βάσιμοι και αιτιολογημένοι λόγοι που όλοι φέρονται σαν ρομπότ ή πηδάνε από το μπαλκόνι».
Οπωσδήποτε στην κατευθυντήρια γραμμή του «νέου weird ελληνικού σινεμά», αλλά με μια σκληρότητα και ιδιοσυγκρασία ολόδική της, η «Miss Violence» μοιάζει να οδεύει ολοταχώς προς τα βραβεία της Mostra, πριν κάνει και την υπερατλαντική πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ του Τορόντο.
Οσο οι παριστάμενοι στο Φεστιβάλ Βενετίας διαφωνούν για τη δικαιολογημένη ή μη βία στο «Miss Violence», συμφωνούν σ’ ένα πράγμα: την έκπληξη και τη θλίψη τους για την ανακοίνωση του Χαγιάο Μιγιαζάκι ότι αποσύρεται οριστικά από τον κόσμο του σινεμά. Ο Ιάπωνας αριστοτέχνης δημιουργός animation, ο οποίος ανέβασε στη μεγάλη οθόνη κάποιες από τις πιο τρυφερές ιστορίες και τις πιο εντυπωσιακές, παραμυθένιες εικονογραφήσεις στην ιστορία («Το ταξίδι στη Χώρα των Θαυμάτων», Χρυσή Αρκτος στο Βερολίνο και Οσκαρ ανιμέισον, «Πριγκίπισσα Μονονόκε»), διαγωνίζεται φέτος στη Mostra με τη νέα του ταινία, που απ’ ό,τι φαίνεται θα είναι και η τελευταία, το «The Wind Rises».
Η ταινία γνώρισε ήδη τεράστια εμπορική επιτυχία στην Ιαπωνία κι εκθειάστηκε από την κριτική, παρότι η κυβέρνηση έκανε σαφή τη δυσαρέσκειά της για την αντιπολεμική στάση του φιλμ, την περίοδο ακριβώς που οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας ενισχύονται. Η πλοκή εμπνέεται από τη ζωή του Τζίρο Χορικόσι, του ανθρώπου που σχεδίασε το πολεμικό αεροσκάφος Zero, το οποίο έπαιξε σημαντικό ρόλο στον βομβαρδισμό του Περλ Χάρμπορ, συμβάν που σηματοδότησε την είσοδο της Αμερικής στον πόλεμο. Ο Μιγιαζάκι δεν παραβρέθηκε στην πρεμιέρα του στη Βενετία, αλλά ο Κότζι Χοσίνο, διευθυντής του Studio Ghibli, μετέφερε την επίσημη είδηση εκ μέρους του σκηνοθέτη, ο οποίος θα κάνει μια σχετική δήλωση την ερχόμενη εβδομάδα στο Τόκιο. Μεγάλη απώλεια για το σινεμά η αποχώρηση του Χαγιάο Μιγιαζάκι, η οποία ωστόσο καθόλου δεν αποκλείεται να συνοδεύεται από ένα μεγάλο βραβείο στη Βενετία.
