Το νέο σύστημα θα είναι πιο πλειοψηφικό από το ισχύον, ενώ θα δυσχεράνει την εξαγωγή πολιτικών συμπερασμάτων από τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών

Του Νίκου Σβέρκου

Σε πολύπλοκο γρίφο μετατρέπεται το ζήτημα των αυτοδιοικητικών εκλογών για τα κόμματα, με την κυβέρνηση να κρατά και το μαχαίρι και το πεπόνι, ιδιαίτερα μετά τη δημοσιοποίηση των σχεδίων για αλλαγή του σχετικού εκλογικού νόμου. Το πλάνο του Μαξίμου για κατάργηση των ξεχωριστών παραταξιακών ψηφοδελτίων και η «αποσύνδεση» της εκλογής δημάρχου από το δημοτικό συμβούλιο, με το επιχείρημα της «απο-κομματικοποίησης», δημιουργεί νέα δεδομένα: κατασκευάζει αφενός ένα σύστημα ακόμα πιο πλειοψηφικό από το ισχύον, ενώ δυσχεραίνει την εξαγωγή πολιτικών και κομματικών συμπερασμάτων από τα αποτελέσματα των εκλογών.

Το ζήτημα λοιπόν είναι ποιος ωφελείται από το «νέφος» που θα δημιουργηθεί. Εκτός των κυβερνώντων κομμάτων, που θέλουν να αποκλείσουν «δυσάρεστα μηνύματα από την κάλπη», όσα κόμματα βλέπουν τις δυνάμεις τους να κάμπτονται σε δημοσκοπικό επίπεδο φαίνεται να συναινούν, έστω και διά της σιωπής. Οσο μάλιστα υπάρχει η «σκληρή γραμμή» του ΣΥΡΙΖΑ για αντικυβερνητικό δημοψήφισμα και ο «αστάθμητος παράγοντας» της Χρυσής Αυγής, θεωρείται προτιμότερο ένα εκλογικό σύστημα με «μαξιλαράκια» για τους αποτυχόντες και αμφισβητούμενες πολιτικές εκτιμήσεις.

* Στο Μαξίμου το «σύνθημα» είναι «Ανακόψτε ΣΥΡΙΖΑ και Χρυσή Αυγή». Γι’ αυτό και η κορυφή της Νέας Δημοκρατίας φαίνεται να υιοθετεί εισηγήσεις που μιλούν για «πριμοδότηση» στους μεγάλους δήμους υποψηφίων που «εντάσσονται» στο προφίλ του «νοικοκυραίου». Προτείνεται δηλαδή να δοθεί έμφαση σε πρόσωπα «αμέμπτου ηθικής», που θα διακρίνονται από «εμμονή στη νομιμότητα» και θα μπορούν να αποσπάσουν μέρος ψηφοφόρων που κατευθύνονται προς την ακροδεξιά. Οσο δε για την αντιμετώπιση του ΣΥΡΙΖΑ, η «γραμμή» θα είναι απλή: «Για την κατάσταση στους δήμους ευθύνεται η Αριστερά, που υποθάλπει τους τεμπέληδες υπαλλήλους». Το περιβάλλον του Αντώνη Σαμαρά σκέπτεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να αξιοποιήσει τον Μάκη Βορίδη, τον Απόστολο Τζιτζικώστα, τον Κώστα Γκιουλέκα, την Ολγα Κεφαλογιάννη, την Ελίζα Βόζεμπεργκ, ενώ υπάρχει η σκέψη να χρησιμοποιηθεί και ο Φαήλος Κρανιδιώτης. Για το Δήμο της Αθήνας διαθεσιμότητα έχει δηλώσει ο Νικήτας Κακλαμάνης.

* Στο ΠΑΣΟΚ έχει ληφθεί απόφαση για «διττή» τακτική: σε δήμους όπου «πέφτουν τα φώτα της δημοσιότητας» οι επιτελείς της Χαριλάου Τρικούπη εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο να στηρίξουν «επιτυχημένους» υποψηφίους, όπως τον Γιώργο Καμίνη στην Αθήνα και τον Γιάννη Μπουτάρη στη Θεσσαλονίκη. Παράλληλα, θα επιχειρήσουν να προωθήσουν και το εγχείρημα της Κεντροαριστεράς μέσω της αυτοδιοικητικής κάλπης στηρίζοντας πρόσωπα όπως ο Π. Σκοτινιώτης στον Βόλο. Στις περιφέρειες όπου η ψήφος έχει πιο κομματική χροιά, τόσο η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ όσο και οι εκλεγμένοι εξετάζουν τις κινήσεις τους βάσει της δημοσκοπικής απήχησης του κόμματος. Εναπόκειται δηλαδή στους περιφερειάρχες να επιλέξουν αν θα σηκώσουν το «βάρος» μιας μεγάλης καθίζησης των ποσοστών τους ή θα αφήσουν «χώρο» σε άλλα αυτοδιοικητικά στελέχη.

* Στα γραφεία της Κουμουνδούρου πάντως επικρατεί σκεπτικισμός ενώπιον των κυβερνητικών σχεδίων. Ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί να προσδώσει κεντρικοπολιτικά χαρακτηριστικά στις αυτοδιοικητικές εκλογές, ώστε να «πλασαριστεί» στον δεύτερο γύρο η μεγάλη πλειοψηφία των υποψηφίων του. Η αναζήτηση προσώπων βρίσκεται πάντως σε πρώιμο στάδιο, αν και το σίγουρο είναι ότι στις περιφέρειες και τους μεγάλους δήμους θα κατέλθουν κεντρικά στελέχη του κόμματος. Ωστόσο όλα τα στελέχη επισημαίνουν ότι οι διεργασίες δεν έχουν φτάσει στο επίπεδο των προσώπων, με αποτέλεσμα να μιλούν για «δημοσιογραφικές εικασίες» τα ρεπορτάζ που αναφέρονται σε υποψηφιότητες της Σοφίας Σακοράφα, της Ζωής Κωνσταντοπούλου και της Ρένας Δούρου. Την ίδια ώρα τα στελέχη της «Σοσιαλιστικής Τάσης» διεκδικούν πρωταγωνιστικό ρόλο στις διεργασίες, καθώς υποστηρίζουν ότι μπορούν να παίξουν ρόλο «συνδέσμου» του ΣΥΡΙΖΑ με «άφθαρτα» πρώην τοπικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ.

* Η Χρυσή Αυγή επιθυμεί σε αυτές τις εκλογές να αποδείξει ότι η εντυπωσιακή εκλογική της άνοδος δεν ήταν πυροτέχνημα. Γι’ αυτό και η θέση του υποψηφίου στην Αθήνα έχει σχεδόν «κλείσει» σε όφελος του Ηλία Κασιδιάρη, που απολαύει της αναγνωρισιμότητας σε χαμηλά μικροαστικά στρώματα. Βουλευτές και στελέχη όπως ο Χρήστος Παππάς και ο Ηλίας Παναγιώταρος θα παίξουν επίσης ρόλο στις εκλογές αυτές, καθώς το ακροδεξιό μόρφωμα επιθυμεί να φέρει εις πέρας μια προεκλογική καμπάνια που θα χαρακτηρίζεται από τον «ακροδεξιό ακτιβισμό», με προκλητικές δημόσιες εκδηλώσεις, όπως τις είδαμε στις πρόσφατες εκλογές.

* Οι Ανεξάρτητοι Ελληνες επιθυμούν -τουλάχιστον σε κεντρικό επίπεδο- να ακολουθήσουν ξεχωριστή πορεία από την υπόλοιπη «οικογένεια» της Δεξιάς. Βουλευτές του κόμματος θα πέσουν στη μάχη των αυτοδιοικητικών εκλογών με την ελπίδα να αποκομίσουν ικανοποιητικά ποσοστά με σαφώς αντιμνημονιακή ατζέντα. Το αντιμνημονιακό μέτωπο θα αποτελέσει πρόκριμα για συνεργασίες σε ορισμένες περιπτώσεις. Τέτοια πρόσωπα μπορεί να είναι ο Νότης Μαριάς (που στο παρελθόν έχει κατέλθει υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης με τον ΣΥΡΙΖΑ) και ο Βασίλης Καπερνάρος. Ικανό πρόσωπο θεωρείται επίσης η Ελενα Κουντουρά, καθώς και ο γραμματέας του κόμματος, Σπύρος Γαληνός.

* Στελέχη της ΔΗΜΑΡ που έχουν κρατήσει κριτική στάση για την αποχώρηση από την κυβέρνηση εμφανίζονται ένθερμοι υποστηρικτές της κίνησης των 5 δημάρχων (Καμίνης, Μπουτάρης, Δημαράς, Σκοτινιώτης και Φίλιος) ώστε να προλάβουν διαφοροποιητικές κινήσεις του Φ. Κουβέλη. Η Αγίου Κωνσταντίνου στρέφει την προσοχή της στους μεγάλους δήμους και τις περιφέρειες αναζητώντας πρόσωπα που έχουν αποστασιοποιηθεί από την κεντρική πολιτική σκηνή, με τον Χάρη Καστανίδη να εμφανίζεται ως καλή επιλογή για την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και Θράκης, πλην όμως δεν λείπουν οι αντιδράσεις. Η ονοματολογία βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, όσο ο Φ. Κουβέλης επιχειρεί να επιβάλει το νέο στίγμα της ΔΗΜΑΡ.

* Το ΚΚΕ θα ακολουθήσει πλήρως αυτόνομη πορεία, κατεβάζοντας δικούς του υποψηφίους. Το ποσοστό που έλαβε ο Ν. Σοφιανός το 2010 θεωρείται «ατού», ενώ είναι πιθανό να χρησιμοποιηθούν οι νεαροί Γιάννης Γκιόκας και Γιώργος Πατούλης. Αναγνωρίσιμος για την περιφέρεια θεωρείται επίσης ο Θανάσης Παφίλης, ενώ οι προαναφερθέντες μπορούν να υπερασπιστούν μέχρι κεραίας το διπλό μέτωπο απέναντι στη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ.

n.sverkos@efsyn.gr