Συγκλονιστικά τα στοιχεία που παρουσίασε η «Κλίμακα». Κάθε 45 λεπτά ένας Ελληνας θέλει να βάλει τέλος στη ζωή του, ενώ κάθε 18 ώρες κάποιος συμπολίτης μας προχωρά στην αυτοχειρία
→Τα απονενοημένα διαβήματα είναι διπλάσια και τριπλάσια πια από τις ανθρωποκτονίες
Του Γιάννη Μπασκάκη
Ανδρας, έγγαμος, στην παραγωγική ηλικία, οικονομικά ανενεργός. Αυτό είναι το νέο προφίλ του αυτοκτονικού, όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, τα χρόνια της αυστηρής λιτότητας, της βαθιάς ύφεσης, της ραγδαίας αύξησης της ανεργίας, της σύνθλιψης του οικογενειακού εισοδήματος.
Κάθε 45 λεπτά ένας συμπολίτης μας προσπαθεί να βάλει τέλος στη ζωή του αυτοκτονώντας. Κάθε 18 ώρες ένας άνθρωπος στην Ελλάδα πεθαίνει αυτοκτονώντας. Οι αυτοκτονίες στη χώρα μας είναι 2-3 φορές περισσότερες από τις ανθρωποκτονίες. Τα σοκαριστικά στοιχεία παρουσίασε ο μη κυβερνητικός οργανισμός «Κλίμακα», σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε χθες, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης της Αυτοκτονίας.
Αυτήν την ημέρα επέλεξε να βάλει τέλος στη ζωή του επιχειρηματίας στα Χανιά. Αυτοπυροβολήθηκε με κυνηγετικό όπλο, στην επαρχία Αποκορώνου. Ηταν 61 ετών. Σύμφωνα με τα όσα είπε οικογενειακός φίλος του αυτόχειρα στην «Εφ.Συν.», «είχε σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Είναι πολύ πιθανόν αυτή να ήταν η αιτία της αυτοκτονίας του».
Αλλαξε το προφίλ
Η επίδραση της οικονομικής κρίσης στην αυτοκτονικότητα αρχίζει να φαίνεται ήδη από το 2008. Το προφίλ του αυτοκτονικού το 2007 ήταν εντελώς διαφορετικό. Τότε ο αυτοκτονικός ιδεασμός (η ιδέα της αυτοκτονίας) παρατηρούνταν κυρίως σε άγαμους, χήρους, διαζευγμένους, πιθανόν χωρίς παιδιά, ή σε ανθρώπους που είχαν αναπτύξει προβλήματα που σχετίζονταν με το αλκοόλ.
Σήμερα έχει περάσει στους έγγαμους, κυρίως άνδρες, που λόγω των οικονομικών δυσκολιών αισθάνονται ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στους ρόλους της οικογένειας. «Παλιότερα ο γάμος ήταν προστατευτικός παράγοντας σε σχέση με την αυτοκτονικότητα. Σήμερα πάνω από το 40% όσων αναπτύσσουν αυτοκτονικό ιδεασμό είναι έγγαμοι», λέει στην «Εφ.Συν.» ο ψυχίατρος της «Κλίμακας», Αρης Βιόλατζης. Από τις κλήσεις που δέχτηκε η «Κλίμακα» το 2007 στη γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία 1018, μόνο το 25% των αιτημάτων αφορούσε οικονομικά προβλήματα.
Σήμερα το 75% όσων καλούν προβάλλει ως λόγο για την ιδέα της αυτοκτονίας τα οικονομικά προβλήματα. Σύμφωνα με στοιχεία της «Κλίμακας», από εκείνους που κάλεσαν το α’ εξάμηνο του 2013, το 33,3% ήταν άνεργοι, ενώ ακολουθούν οι υπάλληλοι του ιδιωτικού τομέα με ποσοστό 13,6% και οι συνταξιούχοι με 10,6%.
Οσον αφορά τις ηλικίες, το 2007 η αυτοκτονικότητα εντοπίζεται κυρίως στις ηλικίες 25-29 και 40-44, χωρίς όμως μεγάλη απόκλιση από τα άλλα ηλικιακά γκρουπ. Σήμερα υπάρχει μεγάλη αύξηση στην αυτοκτονικότητα που εμφανίζεται στις ηλικίες 21–25 ετών, όπου η ανεργία αγγίζει το 65%, και 51-55 ετών, σε ανθρώπους δηλαδή που βρίσκονται στην παραγωγική ηλικία. «Η αύξηση της ανεργίας έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην αύξηση των αυτοκτονιών. Η απώλεια της θέσης εργασίας για τον ιδιωτικό υπάλληλο ή η απώλεια της δουλειάς για τον ελεύθερο επαγγελματία δημιουργεί αυτοκτονικότητα», επισημαίνει ο κ. Βιόλατζης.
Το 2007 είχαμε 328 αυτοκτονίες, το 2008 ήταν 373, το 2009 έγιναν 391, το 2010 έφτασαν στις 377 και το 2011, 477 άνθρωποι αυτοκτόνησαν. Αύξηση 43%. Από το 2008 που εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα της κρίσης μέχρι και το 2011 έχουμε 1.618 αυτοκτονίες. Σύμφωνα με το υπουργείο Δημόσιας Τάξης, οι αυτοκτονίες και οι απόπειρες αυτοκτονίας που σημειώθηκαν μεταξύ 1.1.2009 και 23.8.2012 ανέρχονται σε 3.124. «Η αυτοκτονία είναι πολυπαραγοντική. Κανένας δεν θέλει να πεθάνει για να πεθάνει. Θέλει να σκοτώσει τον πόνο που νιώθει. Γι’ αυτό έχουμε δει ανθρώπους να αυτοκτονούν π.χ. με μαχαίρι ή με απαγχονισμό και παράλληλα να φωνάζουν βοήθεια», τονίζει ο Α. Βιόλατζης.
