Το απονενοημένο διάβημα ενός αυτόχειρα, πέρα από την οικογένεια και τους φίλους, επηρεάζει τους συναδέλφους του στη δουλειά, τους συγκατοίκους, το προσωπικό του ΕΚΑΒ και του νοσοκομείου
→Οι ψυχολογικές επιπτώσεις που προκαλούνται στους «επιζήσαντες», ανάμεσα σε άλλες, είναι η διαταραχή του συναισθήματός τους, αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη, φλας μπακ της εικόνας της αυτοκτονίας και το τραυματικό πένθος
Του Γιάννη Μπασκάκη
Οσο τραγικός είναι ο απολογισμός των αυτοκτονιών στη χώρα μας τα χρόνια της κρίσης και της ραγδαίας αύξησης της ανεργίας, με έναν συμπολίτη μας να δίνει τέλος στη ζωή του κάθε 18 ώρες και με αύξηση των αυτοχειριών κατά 43% από το 2007 μέχρι σήμερα, τόσο τραγικές είναι και οι συνέπειες που επιφέρει η απώλεια εκείνου που αυτοκτόνησε σε όσους μένουν πίσω. Στην ίδια την κοινωνία. Η αυτοκτονία έχει άμεσο και έμμεσο κόστος. Κοινωνικό, ανθρώπινο και οικονομικό.
Ψυχολογικές επιπτώσεις
Σύμφωνα με στοιχεία του μη κυβερνητικού οργανισμού «Κλίμακα», μία αυτοκτονία οικείου επηρεάζει άμεσα τις ζωές 6 έως 23 ατόμων. Πρόκειται για εκείνους που οι ειδικοί της ψυχικής υγείας αποκαλούν «επιζήσαντες». Πέρα από την οικογένεια και τους φίλους του αυτόχειρα, που είναι οι πρώτοι που επηρεάζονται άμεσα, μία αυτοκτονία επηρεάζει τους συναδέλφους του στη δουλειά, τους ενοίκους της πολυκατοικίας, τον ιδιοκτήτη του διαμερίσματος, το προσωπικό του ΕΚΑΒ και του νοσοκομείου και τελικά την κοινωνία που περιέβαλλε τον αυτόχειρα.
Οι ψυχολογικές επιπτώσεις που προκαλούνται στους «επιζήσαντες», ανάμεσα σε άλλες, είναι η διαταραχή του συναισθήματός τους, αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη, φλας μπακ της εικόνας της αυτοκτονίας και το τραυματικό πένθος. «Συνήθως το πένθος κρατάει δύο μήνες και μετά φεύγει, επιτρέποντας σ’ εκείνον που το βίωνε να συνεχίσει κανονικά τη ζωή του. Το τραυματικό πένθος όμως, που προκαλείται από την αυτοκτονία, κρατάει για πάντα. Ενα παιδί που βλέπει τον πατέρα του απαγχονισμένο, η εικόνα αυτή μένει στο μυαλό του για πάντα», εξηγεί ο ψυχίατρος της Κλίμακας, Αρης Βιόλατζης.
Οι επιπτώσεις στην καθημερινότητα εκείνου που μένει πίσω είναι πολλές. Απώλεια εργασίας, ανάγκη για ψυχοθεραπεία ή για φαρμακευτική αγωγή, εξάρτηση από ναρκωτικά ή αλκοόλ, διατάραξη οικογενειακών, φιλικών και κοινωνικών δεσμών. «Ενα ζευγάρι που μοιράζεται την απώλεια του παιδιού του μπορεί να οδηγηθεί στον χωρισμό. Ενας εργαζόμενος μπορεί να σταματήσει να πηγαίνει στη δουλειά ή μπορεί να βρίσκεται καθημερινά στον χώρο εργασίας του αλλά να μην παράγει. Επίσης συνηθισμένο φαινόμενο είναι οικογένειες να αλλάζουν σπίτι ή ακόμα και πόλη», αναφέρει ο Α. Βιόλατζης.
Σε έξαρση
Επιπτώσεις όμως καταγράφονται και σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Μία τέτοια επίπτωση είναι τα τροχαία ατυχήματα. Σε πολλές περιπτώσεις αποτελούν τρόπο αυτοκτονίας που περιλαμβάνει και άλλα θύματα πέρα από τον ίδιο τον αυτόχειρα. Οταν το φαινόμενο βρίσκεται σε έξαρση, άνθρωποι που έχουν την ιδέα της αυτοκτονίας δυστυχώς παραδειγματίζονται και προχωρούν στο απονενοημένο διάβημα. Ισως όμως η σημαντικότερη επίπτωση να είναι το στίγμα. Η οικογένεια ενός αυτόχειρα στιγματίζεται μέσα στην κοινωνία με αποτέλεσμα να οδηγείται στην περιθωριοποίηση και την απομόνωση.