Οι υποχρεώσεις κυβέρνησης, διοικήσεων στις υπό ιδιωτικοποίηση εταιρείες
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Τζώρτζης Ρούσσος
Εγκλωβισμένη στο ευρωπαϊκό και εθνικό δίκαιο είναι η κυβέρνηση και οι διορισμένες διοικήσεις των προς ιδιωτικοποίηση εταιρειών, που θα πρέπει να ενημερώνουν και να διαβουλεύονται με τους εργαζομένους τους αν επίκειται μεταβίβαση της επιχείρησης. Τις ίδιες υποχρεώσεις βέβαια έχουν και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Το Προεδρικό Διάταγμα 240/2006 θεσπίζει τις αρχές εκείνες οι οποίες θέτουν τις ελάχιστες απαιτήσεις όσον αφορά το δικαίωμα ενημέρωσης και διαβούλευσης των εργαζομένων και το ελάχιστο επίπεδο προστασίας των εκπροσώπων τους. Μάλιστα, όπως έχει κριθεί από τις αρχές αυτές, δεν μπορεί να υπάρξει διαφοροποίηση, παρά μόνο προς το ευνοϊκότερο.
Σύμφωνα λοιπόν με την εργατική νομοθεσία, η ενημέρωση και διαβούλευση καλύπτουν:
α) την ενημέρωση σχετικά με την πρόσφατη και την πιθανή εξέλιξη των δραστηριοτήτων και της οικονομικής κατάστασης της επιχείρησης ή της εγκατάστασης.
β) την ενημέρωση και τη διαβούλευση σχετικά με την κατάσταση, τη διάρθρωση και την πιθανή εξέλιξη της απασχόλησης μέσα στην επιχείρηση ή εγκατάσταση, καθώς και τα μέτρα πρόληψης που ενδεχομένως προβλέπονται, σε περίπτωση ιδίως που η απασχόληση απειλείται.
γ) την ενημέρωση και τη διαβούλευση σχετικά με αποφάσεις που μπορούν να επιφέρουν ουσιαστικές μεταβολές στην οργάνωση της εργασίας ή στις συμβάσεις εργασίας, συμπεριλαμβανομένων όσων καλύπτονται από τις ισχύουσες διατάξεις του ν. 1387/1983 «Ελεγχος ομαδικών απολύσεων και άλλες διατάξεις» και του π.δ. 178/2002 «Μέτρα σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε περίπτωση μεταβίβασης επιχειρήσεων, εγκαταστάσεων ή τμημάτων εγκαταστάσεων ή επιχειρήσεων, σε συμμόρφωση προς την Οδηγία 98/50/ΕΚ του Συμβουλίου» (ΦΕΚ 162 Α΄).
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι η υποχρέωση του εργοδότη συνίσταται αφενός στην έγκαιρη («κατάλληλος χρόνος») και προσήκουσα («κατάλληλος τρόπος και περιεχόμενο») ενημέρωση, ώστε να μπορούν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων να προβαίνουν στην κατάλληλη εξέταση των στοιχείων που τίθενται σε γνώση τους και να διαμορφώνουν τη θέση τους, αφετέρου στην έγκαιρη και προσήκουσα διαβούλευση μαζί τους στη βάση των αιτιολογημένων εργοδοτικών απαντήσεων προς τις απόψεις της πλευράς των εργαζομένων.
Θα πρέπει, τέλος, να σημειωθεί ότι εργοδότης που παραβιάζει αυτές τις υποχρεώσεις προς τους εγραζομένους είναι αντιμέτωπος με βαριές κυρώσεις και διοικητικά πρόστιμα που επιβάλλονται από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας.
Ετσι, εάν ο εργοδότης δεν συμμορφώνεται με τις αντίστοιχες δικές του υποχρεώσεις (π.χ. λειτουργεί παρελκυστικά ή περιορίζεται σε μια τυπική διαδικασία ανακοίνωσης των αποφάσεών του με σκοπό την άμεση εφαρμογή τους), το συνδικαλιστικό σωματείο έχει καθήκον να καταγγείλει την παραβίαση αυτή στις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές (ΣΕΠΕ, ΙΚΑ, ΟΑΕΔ εάν ο εργοδότης έχει υπαχθεί σε επιδοτούμενο πρόγραμμα), προκειμένου να υπερασπίσει τα δικαιώματα των εργαζομένων που θίγονται.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ
Αίτηση για σύνταξη δεν σημαίνει παραίτηση
Σε καμία περίπτωση δεν εξομοιώνεται η αίτηση ενός εργαζόμενου για συνταξιοδότηση με την παραίτησή του από τη θέση εργασίας του. Ολο και περισσότερες πλέον επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, προκειμένου να μην καταβάλουν την αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησης (40% της αποζημίωσης λόγω απόλυσης), εξωθούν τους εργαζομένους σε οικειοθελή αποχώρηση.
Οπως είναι όμως διαρθρωμένη η εργατική νομοθεσία, προκειμένου να υπάρξει παραίτηση του εργαζομένου από την εργασία του, ο τελευταίος πρέπει να δηλώσει σαφώς την αντίστοιχη βούλησή του να παραιτηθεί. Εξάλλου, όπως γίνεται παγίως δεκτό από τα ελληνικά δικαστήρια, αφού πολλά άρθρα της εργατικής νομοθεσίας συνηγορούν προς τούτο, η υποβολή από τον εργαζόμενο αίτησης προς τον οργανισμό κοινωνικής ασφάλισης στον οποίο είναι ασφαλισμένος για την απονομή πλήρους σύνταξης γήρατος, δεν υποδηλώνει σιωπηρή καταγγελία της εργασιακής σύμβασης με παραίτηση εκ μέρους του ούτε οικειοθελή αποχώρηση από την εργασία του. Κι αυτό διότι με την υποβολή της αίτησης αυτής, που υπάγεται στη σφαίρα της κοινωνικής ασφάλισης και όχι στη συμβατική δράση του μισθωτού, και τη χορήγηση πλήρους σύνταξης (μετά από αποδοχή της αίτησης), δεν επέρχεται καμιά μεταβολή στις σχέσεις από την εργασιακή σύμβαση μεταξύ αυτού και του εργοδότη, αν ο μισθωτός εξακολουθεί να παρέχει όπως και πριν τις υπηρεσίες του στον αντισυμβαλλόμενο.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
ΕΡΓΟΔΟΤΗΣ
Ποινικές ευθύνες και άρθρο 99
Δεν απαλλάσσεται από τις ποινικές του ευθύνες ο εργοδότης που οφείλει χρήματα από δεδουλευμένες αποδοχές στους εργαζόμενους του αν καταθέσει αίτηση υπαγωγής στη διαδικασία εξυγίανσης του πτωχευτικού κώδικα (άρθρο 99). Οπως αποφασίζουν κατά κόρον τα ελληνικά δικαστήρια σε σχετικές δίκες, η διαδικασία εξυγίανσης, για αποδοχές που είναι ήδη υπερήμερες, δεν απαλλάσσει τον εργοδότη. Η ποινική προστασία για τον μισθό παραμένει ισχύουσα, αφού δεν αίρεται ο δόλος του εργοδότη.
Θα πρέπει δε να επισημανθεί ότι πολλές φορές κάτω από το πρίσμα των σκοπών της συγκεκριμένης διαδικασίας, όπου το βασικότερο είναι η εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης, κατά το μέτρο του δυνατού, και βέβαια η διατήρηση εν πολλοίς των θέσεων εργασίας, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τη διατήρηση των θέσεων εργασίας ως ασφαλιστικό μέτρο προκειμένου να μπει ένας εργοδότης στην προστασία από τους πιστωτές του.
Σε αντίθετη περίπτωση (μη θέσπισης κανόνων στήριξης), τα δικαστήρια εκτιμούν ότι θα συμπαρασύρονταν με την απότομη κατάρρευση της επιχείρησης και οι εργαζόμενοι, θα επερχόταν γιγάντωση των οφειλών στα ασφαλιστικά ταμεία και αυτονόητα κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας, λόγω απολύσεων.
Σε μια τέτοια περίπτωση, βέβαια, τυχόν καταγγελία της σύμβασης εργασίας δίνει στον εργαζόμενο το δικαίωμα να επικαλεστεί ακυρότητα της απόλυσης και να διεκδικήσει μισθούς υπερημερίας.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ΕΥΡΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Μέχρι και σήμερα στις 15.00 θα μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να καταθέτουν στις κατά τόπους Γραμματείες των Εκπαιδευτικών Μονάδων του υπουργείου Τουρισμού την αίτησή τους για την εισαγωγή μαθητών-καταρτιζομένων στις Σχολές του υπουργείου Τουρισμού για το εκπαιδευτικό έτος 2013-2014. Σύμφωνα με τη σχετική προκήρυξη, προβλέπεται η εισαγωγή 575 μαθητών στις Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ) και 325 καταρτιζόμενων στα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ).
Για τους ενδιαφερόμενους η προκήρυξη βρίσκεται αναρτημένη στην ιστοσελίδα www.mintour.edu.gr, ενώ πληροφορίες παρέχονται στις κατά τόπους Γραμματείες των Εκπαιδευτικών Μονάδων του υπουργείου Τουρισμού. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η σχετική διαδικασία υποβολής αιτήσεως άνοιξε την Πέμπτη 29 Αυγούστου.
ΜΙΣΘΟΔΟΣΙΑ
Στη νομοθεσία για τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα φαίνεται ότι σκοντάφτει η προσμέτρηση των ημερών απεργίας στον χρόνο ασφάλισης ενός εργαζόμενου. Οπως αναγράφεται στη σχετική νομοθεσία, τα στοιχεία που αφορούν ή/και συνδέονται με την άσκηση του δικαιώματος απεργίας από τους εργαζόμενους εμπίπτουν στην κατηγορία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων ως άμεσα συνδεόμενα με τα ζητήματα συμμετοχής σε συνδικαλιστική δράση και, ως εκ τούτου, η συλλογή και επεξεργασία τους από τρίτους (εν προκειμένω από τον εργοδότη) απαγορεύεται. Ετσι ο εργοδότης απαγορεύεται να τηρεί αρχείο συμμετοχής σε απεργία των εργαζομένων στην επιχείρησή του. Αντίθετα, μπορεί να βεβαιώσει, από τα νόμιμα τηρούμενα από αυτόν στοιχεία παρουσίας και μισθοδοσίας του προσωπικού του, τις ημέρες κατά τις οποίες ο εργαζόμενος δεν παρείχε την εργασία του και δεν καταβλήθηκε το αντίστοιχο ημερομίσθιο, γεγονός άλλωστε που προκύπτει και από τις αντίστοιχες καταστάσεις καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (παλιά «καρτέλα ενσήμων», νυν ΑΠΔ). Από την άλλη πλευρά, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, με βάση τα τηρούμενα από αυτές στοιχεία, μπορούν να βεβαιώσουν μόνο τις ημερομηνίες προκήρυξης και πραγματοποίησης απεργιών και όχι τη συμμετοχή του ενδιαφερόμενου εργαζόμενου σ’ αυτές (τις απεργίες).Το ΙΚΑ, λοιπόν, θα πρέπει μόνο του εξάγει το ποιοι εργαζόμενοι συμμετείχαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις και να αναγνωρίσει ως συντάξιμο χρόνο αυτές.
ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ
Δεν μπορούν να είναι μέλη συνδικαλιστικού σωματείου οι συνταξιούχοι. Οπως προκύπτει από την εργατική νομοθεσία, μέλη συνδικαλιστικών οργανώσεων μπορούν να γίνουν μόνον εργαζόμενοι με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου (μισθωτοί) και όχι συνταξιούχοι. Αυτό σημαίνει ότι όταν εργαζόμενος συνταξιοδοτείται οριστικά λόγω γήρατος χάνει την κατά νόμο απαραίτητη προϋπόθεση συμμετοχής του σε συνδικαλιστική οργάνωση, δηλαδή την ιδιότητα του μισθωτού, με αποτέλεσμα να μην είναι πλέον νόμιμη η συμμετοχή του στη συνδικαλιστική οργάνωση. Ωστόσο τα δικαστήρια έχουν κρίνει ότι αυτή η απαγόρευση δεν αφορά τους προσωρινά συνταξιοδοτούμενους λόγω αναπηρίας, αφού αυτοί δεν έχουν χάσει οριστικά την ιδιότητα του εργαζομένου.
Συνεπώς, οι συνταξιούχοι λόγω γήρατος και οι οριστικά συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας, οι οποίοι δεν έχουν πια την ιδιότητα του μισθωτού, δεν έχουν δικαίωμα να είναι μέλη συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων. Εφόσον, σύμφωνα με τα παραπάνω, οι οριστικά συνταξιοδοτηθέντες δεν μπορούν να είναι μέλη συνδικαλιστικών οργανώσεων, συνακόλουθα δεν είναι επιτρεπτή ούτε η κατοχή από αυτούς αξιωμάτων ή η συμμετοχή τους στη διοίκηση υπερκείμενων οργανώσεων.
