Της Μαργαρίτας Κουλεντιανού
Τίτλος μυθιστορήματος του Κ. Χατζόπουλου, που απεικονίζει την ελληνική επαρχία, όπου «κανένα γεγονός δεν αναταράζει το τέλμα της ακινησίας μιας ζωής υποταγμένης στο μοιραίο».
Φθινόπωρο, και τα αναγνωστήρια στις φοιτητικές εστίες, σκόρπιες γωνιές στην πανεπιστημιούπολη, αλλά και γνωστές καφετέριες στα πατάρια των οποίων συνηθίζουν να πηγαίνουν φοιτητές για διάβασμα έχουν ζωντανέψει ξανά από παιδιά που ετοιμάζονται για την εξεταστική του Σεπτεμβρίου. Αλλά η εξεταστική δεν θα γίνει, πάντως όχι τώρα. Προς το παρόν οι πανεπιστημιακοί ανέστειλαν τη λειτουργία των ιδρυμάτων, επειδή οι διοικητικοί υπάλληλοι απεργούν και –όπως είναι προφανές– οι σχολές δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς διοικητικούς. Το θέμα δεν είναι μόνο η γραμματεία, όπως βιάζονται να προεξοφλήσουν πολλοί, προτείνοντας μάλιστα «εκκεντρικές» ιδέες, όπως ηλεκτρονική εγγραφή των φοιτητών – λες και μέχρι τώρα γράφονταν με πένα και μελάνι. Είναι τα εργαστήρια, οι βιβλιοθήκες, οι κλινικές. Το υπουργείο Παιδείας είχε ζητήσει από τη διοίκηση των πανεπιστημίων μια αξιολόγηση –πόσους διοικητικούς χρειάζονται τα ιδρύματα;– με βάση ορισμένα κριτήρια. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα κριτήρια του υπουργείου, τα ΑΕΙ της χώρας χρειάζονται 1.900 διοικητικούς υπαλλήλους. Σήμερα διαθέτουν 1.340. Και πρόκειται (για να βγουν τα νούμερα του υπουργείου Διαθεσιμότητας) να τεθούν σε διαθεσιμότητα οι 500 από αυτούς. Με ποια λογική αποφασίζεται αυτό και με ποια αιτιολογία επικεντρώνεται στο ΑΠΘ, το ΕΚΠΑ και το ΕΜΠ;
Φθινόπωρο και ο αναβρασμός που είχε αρχίσει στον χώρο της πρωτοβάθμιας και της μέσης εκπαίδευσης πριν από το καλοκαίρι πήρε πάλι τα πάνω του, με την επαπειλούμενη απεργία καθηγητών και δασκάλων να είναι το πρώτο θέμα συζήτησης, δημόσιας και ιδιωτικής. Φαίνεται πως τα σχολεία θα κλείσουν πριν καλά καλά ανοίξουν. Οι φορείς της εκπαίδευσης μιλούν για περικοπές που οδηγούν σε συνθήκες αφόρητης πίεσης, μέσα κι έξω από την τάξη, για ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό, για πενιχρά μέσα. Φαίνεται πως διακυβεύονται τα ολοήμερα σχολεία, έχουν ήδη καταργηθεί τμήματα των επαγγελματικών λυκείων, η αναλογία μαθητών/εκπαιδευτικών γίνεται εξουθενωτική, τόσο για τους μαθητές όσο και για τους εκπαιδευτικούς. Φαίνεται πως δεν υπάρχει διάλογος για να επιλυθούν τα προβλήματα, οι εκπαιδευτικοί επισημαίνουν, το υπουργείο αποφασίζει και νομοθετεί…
Ποιες ανάγκες εξυπηρετούνται όταν πλήττονται τα πανεπιστήμια και η λειτουργία τους; Ποιες ανάγκες εξυπηρετούνται όταν οι περικοπές, οι μεταθέσεις και οι διαθεσιμότητες οδηγούν δασκάλους και καθηγητές να κλείσουν τα σχολεία; Τι σκέφτονται οι αρμόδιοι κάνοντας και τις τρεις τάξεις του λυκείου τάξεις πανελλήνιων εξετάσεων, με ό,τι αυτό σημαίνει για τους μαθητές και τις οικογένειές τους; Τελικά, γιατί κλείνουν σχολεία και πανεπιστήμια –κι ας μη σπεύσει κανείς να προφασιστεί ότι κλείνουν λόγω των απεργιών: οι απεργίες είναι αποτέλεσμα των πολιτικών που ασκούνται ερήμην των ενδιαφερομένων. Οι οποίοι στην περίπτωση αυτή είμαστε όλοι, καθώς η Παιδεία δεν είναι ζήτημα μερικών κυβερνώντων και μερικών άμεσα εμπλεκομένων, αλλά ολόκληρης της χώρας, του παρόντος και του μέλλοντός της.
Κανείς δεν θέλει κλειστά τα σχολεία και τα πανεπιστήμια. Το κλείσιμό τους είναι εξίσου αδιέξοδο και αδιάλλακτο όσο οι κυβερνητικές αποφάσεις που ωθούν σε αυτό. Ομως κανείς δεν μπορεί να δεχτεί και την άποψη των κυβερνώντων ότι η απεργία θα αντέξει όσο αντέχουν απλήρωτοι οι απεργοί και μετά θα σταματήσει. Η άποψη αυτή, της στρουθοκαμήλου που χώνει το κεφάλι της στην άμμο, συνηγορεί υπέρ μιας «ζωής υποταγμένης στο μοιραίο» και αλίμονο αν η πολιτεία θέλει τους πολίτες βυθισμένους στο τέλμα της ακινησίας τους.