Του Βασίλη Γεώργα
Χαλί για σπέκουλα με την ύφεση και υπερκέρδη στο Χρηματιστήριο της Αθήνας έστρωσε η ακραία υποτίμηση των μετοχών λόγω της κρίσης, με την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά να βγαίνει στον αφρό το 2012, κλείνοντας τη χρονιά με τα υψηλότερα κέρδη σε όλο τον κόσμο.
Στη χειρότερη μέχρι σήμερα χρονιά της οικονομικής κρίσης, κατά την οποία δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις έκλεισαν, οι ζημιές των εισηγμένων επιχειρήσεων ξεπέρασαν τα 2,7 δισ. ευρώ, η ανεργία σκαρφάλωσε στο 26% και η ύφεση καλπάζει με 6,5%, ο Γενικός Δείκτης του Χ.Α. φιγουράρει πρώτος σε όλη την υφήλιο με κέρδη που ξεπερνούν το 32,5% μέσα στο 2012.
Παράλληλα, έχει μακράν την υψηλότερη απόδοση για το δεύτερο 6μηνο της χρονιάς, καθώς στις 900 μονάδες όπου βρίσκεται, τα κέρδη του ξεπερνούν το 85% με αφετηρία τα χαμηλά 23 ετών που «έγραψε» στις 5 Ιουνίου υποχωρώντας τότε μέχρι τις 476 μονάδες.
Στο διάστημα των έξι τελευταίων μηνών και με σημείο καμπής τις εκλογές του καλοκαιριού, το πάρτι που στήθηκε στη χρηματιστηριακή οικονομία και ενώ η πραγματική κατέρρεε, «γέννησε» εικονικό χρήμα ύψους 15 δισ. ευρώ. Τόσο δηλαδή αυξήθηκε η αξία όλων των μετοχών στο χρηματιστηριακό ταμπλό φτάνοντας από τα 19 στα 33,5 δισ. ευρώ.
Το «ελληνικό παράδοξο» που θέλει την πραγματική οικονομία να καταρρέει και τις μετοχές να καλπάζουν είναι, σύμφωνα με αναλυτές, αποτέλεσμα κυρίως της υπερβολικής απαξίωσης των τιμών στη διάρκεια της χρηματιστηριακής κατάρρευσης (2008-2012).
Η πτώση που προηγήθηκε από το σκάσιμο της τραπεζικής «φούσκας» του 2008, οδήγησε την κεφαλαιαγορά σε συντριπτικές απώλειες άνω του 90% (σ.σ. «εξαϋλώθηκαν» πάνω από 180 δισ. ευρώ χρηματιστηριακής αξίας) διαμορφώνοντας για πρώτη φορά από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 τον λόγο κεφαλαιοποίησης προς ΑΕΠ κάτω από το 10%.
Αφορμή για να ανάψει το χρηματιστηριακό παιχνίδι, από το οποίο βασικοί ωφελημένοι είναι από τη μια οι μεγαλομέτοχοι μεγάλων εισηγμένων, που είδαν την αξία των εταιρειών τους να υπερδιπλασιάζεται, και από την άλλη το Δημόσιο που ευελπιστεί ότι θα πουλήσει ακριβότερα τα «ασημικά» του, ήταν ο μετριασμός της σπέκουλας για τον κίνδυνο εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, που ενεργοποίησε εκ νέου τα αντανακλαστικά κερδοσκοπικών κεφαλαίων και θεσμικών επενδυτών.
Το σύνθημα δόθηκε αμέσως μετά τις εκλογές με τη μεθοδική αλλαγή κλίματος που επιχειρήθηκε, κυρίως μέσα από εκθέσεις αμερικανικών και γερμανικών «οίκων», όπως η Goldman Sachs, η Morgan Stanley, η Deutsche Bank.
Με τη μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου που συνέβη ποτέ στη χώρα μετά τον πόλεμο να βρίσκεται πλέον σε πλήρη εξέλιξη μέσω του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και το ξεπούλημα κινητής και ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, επενδυτικά χαρτοφυλάκια από όλο τον κόσμο, αλλά κυρίως Ελληνες επιχειρηματίες και κεφαλαιούχοι που «επαναπατρίζουν» πάλι κεφάλαια από το εξωτερικό, σπεύδουν να πάρουν θέση με την προσδοκία ότι θα καρπωθούν αποδόσεις από τη συνέχεια της ανάκαμψης στο χρηματιστήριο.
Το «παιχνίδι» αυτή την περίοδο γίνεται κυρίως από μικρομεσαία χαρτοφυλάκια Ελλήνων επενδυτών που από την αρχή του έτους εμφανίζονται στα επίσημα στοιχεία του Χ.Α. να έχουν πραγματοποιήσει καθαρές αγορές μετοχών αξίας 180 εκατ. ευρώ. Αντίθετα, οι ξένοι επενδυτές παρέμειναν για ακόμη μια χρονιά «καθαροί» πωλητές στο ελληνικό χρηματιστήριο, ρευστοποιώντας μετοχές συνολικής αξίας 162 εκατ. ευρώ.
Εντούτοις η στάση τους έχει αλλάξει μετά το καλοκαίρι, με τα θεσμικά χαρτοφυλάκια του εξωτερικού (τράπεζες, αμοιβαία κεφάλαια, επενδυτικές εταιρείες κ.ά.) να εμφανίζουν καθαρές εισροές 85,5 εκατ. ευρώ, όταν από το καλοκαίρι του 2007 μέχρι και φέτος έχουν ρευστοποιήσει θέσεις ύψους άνω των 8,5 δισ. ευρώ.
