Του Κωνσταντίνου Τσίμα

Χθες το μεσημέρι μαζευτήκαμε για κυριακάτικο αποχαιρετιστήριο γεύμα. Η βαφτιστήρα αναχωρεί εντός των ημερών για σπουδές σε πολυτεχνείο της Γερμανίας, «πρωτάκι». Διάχυτη η συγκίνηση ανάμεσα στους παρόντες συγγενείς και φίλους, τεράστια η απουσία του πατέρα της, που αναγκάστηκε πρόσφατα να ξενιτευτεί για δουλειά σε εμιράτο του Αραβικού Κόλπου. Στα πενήντα πέντε του, αφού βίωσε επί διετία την ανεργία του απολυμένου ανώτερου στελέχους του ιδιωτικού τομέα. Καλά που βρέθηκε ένας φίλος φίλου και βοήθησε…

Αν τα πράματα είναι πολύ δύσκολα με την ανεργία των νέων, γι' αυτούς συχνά-πυκνά υπάρχουν οι εποχικές, περιστασιακές δουλειές κι ακόμα έστω η προοπτική μιας θέσης «κατώτατου» μισθού. Για τους άνω των σαράντα, η κατάσταση είναι τραγική: δεν υπάρχει τέτοια «αγορά εργασίας», τίποτα. Με τρία παιδιά σε διάφορες βαθμίδες εκπαίδευσης, με κάποιο δάνειο να τρέχει, με τις ομοβροντίες φορολογικών σημειωμάτων, πώς «βγαίνει» μια τέτοια οικογένεια με έναν κουτσουρεμένο μισθό; Δεν βγαίνει. Κάποιος μεταναστεύει.

Ετυχε λοιπόν να ’ναι παρόντα τέσσερα κορίτσια, δύο καινούργιες φοιτήτριες και δύο της Τρίτης Λυκείου. Η βαφτιστήρα, χαρούμενη και συνάμα λίγο «κουμπωμένη». Πέρασε και στο ελληνικό πανεπιστήμιο αλλά η απρόσμενη δουλειά του πατέρα της στο Ντουμπάι τής ανοίγει τον δρόμο για εξαιρετικές σπουδές, σε χώρα με δυναμική οικονομία και σαφώς καλύτερες προοπτικές εργασίας. Χαζεύω την υπερηφάνεια στο βλέμμα της, δεκτή από δύο γερμανικά πολυτεχνεία. Δίπλα της, η κολλητή που πέρασε στο Μετσόβιο, μας λέει πικραμένη πόσο κουράστηκε να το πετύχει και πόσο άδικα νιώθει που δεν μπορεί να εγγραφεί στο νέο της σπίτι: «Εχουν απεργία και κατάληψη». Οι μικρότερες παρακολουθούν συνεπαρμένες. Σ’ ένα χρόνο θα είναι η σειρά τους να πανηγυρίζουν μια θέση σε κάποιο πανεπιστήμιο. Εδώ; Στο εξωτερικό; Θα πετύχουν σε καλή σχολή; Θα τις δεχτούν καλά πανεπιστήμια του εξωτερικού; Θα υπάρχει δουλειά να πληρώνονται τα κόστη;

Πλέον όλο και περισσότερος κόσμος αντιλαμβάνεται την «αιμορραγία» μυαλών. Πάντοτε υπήρχε ένα τέτοιο ρεύμα, συνήθως αφορούσε ακριβά ιδιωτικά σχολεία. Σήμερα, όποιος μπορεί κάνει τα πάντα να στείλει το παιδί του έξω για σπουδές. Οποιαδήποτε θυσία: μέχρι μετανάστευση. Κι έχουμε πια διπλή αιμορραγία, νέων και φτασμένων, έμπειρων μυαλών. Εδώ, τι θα μείνει;