Τη στιγμή που τρόικα και κυβέρνηση αποσύρουν το κράτος οι ιδιώτες βάζουν πόδι στην τριτοβάθμια εκπαίδευση
Της Αννας Ανδριτσάκη
Τον τελευταίο καιρό το δημόσιο Πανεπιστήμιο με τη διαθεσιμότητα δέχεται ένα από τα πιο καίρια πλήγματα στην ήδη κλονισμένη λειτουργία του.
-Τον τελευταίο καιρό η ιδιωτική μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση παίρνει την πιο γερή ώθηση αναβάθμισης με τις πρώτες αναγνωρίσεις επαγγελματικής ισοδυναμίας των τίτλων αποφοίτων κολεγίων.
-Τον τελευταίο καιρό συντελούνται οι πρώτες επίσημες πρωτοβουλίες σύμπραξης μεγάλων κολεγίων στην Ελλάδα με προοπτική την ίδρυση ιδιωτικού Πανεπιστημίου. Ναι. «Αν και όταν το επιτρέψει το Σύνταγμα», όπως λένε οι φιλόδοξοι κολεγιάρχες, θεωρώντας, όμως, βέβαιο ότι αυτό δεν θα αργήσει.
Συνεργασία κολεγίων
Δύο γνωστά κολέγια, το Ελληνοβρετανικό και τον ΑΚΤΟ, μόλις υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας, θα συστεγαστούν σε μεγάλα κτιριακά συγκροτήματα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, θα αναβαθμίσουν υπηρεσίες και σπουδές και θα περιμένουν. Οχι με σταυρωμένα τα χέρια. Οσο τα δημόσια Πανεπιστήμια θα παλεύουν για να μείνουν όρθια, οι ιδιωτικοί φορείς εκπαίδευσης θα στοχεύουν σε ξένους φοιτητές. Είναι προτεραιότητα άμεση. Είναι ιδανική η συνθήκη. Το κράτος απέχει πανηγυρικά από την πολιτική προσέλκυσης φοιτητών και τα Πανεπιστήμια δεν μπορούν. Μένουν από προσωπικό, διδάσκοντες, φύλακες, τηλεφωνητές, θυρωρούς, βιβλιοθηκονόμους. Αν σ’ αυτά κάποιος αντιπαρατάξει σύγχρονες εγκαταστάσεις, εστίες, βιβλιοθήκες, οργάνωση, ολιγάριθμα τμήματα και πληρώσει μερικά καλά ονόματα πανεπιστημιακών; Αν κάποιος αυτοπροταθεί ως η φτηνή λύση έναντι της μετανάστευσης στη Βρετανία;
Παρεμπιπτόντως, η βρετανική κυβέρνηση ενισχύει με αποφάσεις την περαιτέρω εξωστρέφεια των Πανεπιστημίων της βάζοντας στόχο την προσέλκυση ακόμα 90.000 φοιτητών τα επόμενα χρόνια. Ηδη ορισμένα ελληνικά Πανεπιστήμια έχουν ιδιωτικοποιήσει υπηρεσίες και σπουδές. Μερικά μεταπτυχιακά είναι με δίδακτρα, και μάλιστα υψηλά.
Στα επόμενα δύο χρόνια δεν αποκλείεται να δούμε στις πολυτεχνειακές σπουδές τούς κύκλους της Μπολόνιας, τρία + δύο χρόνια που θα οδηγούν σε master, για να μπορούν έτσι να απαιτούν δίδακτρα, ή στα πανεπιστημιακά προγράμματα το σχήμα 3+1 με την ίδια λογική. Οι διοικήσεις έχουν προειδοποιήσει. Τώρα που στην Ευρώπη ανακαλύπτουν τα λάθη της Μπολόνιας και επιστρέφουν στις παλιές μορφές, εδώ κινδυνεύουμε να πετάξουμε την ποιότητα έξω από το καράβι για να μη βουλιάξει. Και με κατεύθυνση πάντα την ίδια. Ιδιωτικοποίηση. Αγορά.
«Τα κολέγια μετά τις τελευταίες νομοθετικές ρυθμίσεις αποτελούν μια μορφή ιδιωτικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Μία από τις μελλοντικές μας προοπτικές είναι η δημιουργία ενός ιδιωτικού ιδρύματος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης» δηλώνει εις εκ των επιχειρηματιών του εγχειρήματος, ιδιοκτήτης του Ελληνοβρετανικού και πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Κολλεγίων, Κωνσταντίνος Καρκανιάς, που επιβεβαιώνει το γεγονός αλλά και τους στόχους, διευκρινίζοντας πως σκοπίμως δεν χρησιμοποιεί τον όρο Ιδιωτικό Πανεπιστήμιο. Θα περιμένει να το επιτρέψει το Σύνταγμα.
Μόνο σε ένα πλαίσιο χωράει αυτή η καταιγιστική τριλογία εξελίξεων και βρίσκεται εκεί από το 2012. Τότε, στο δεύτερο Μνημόνιο, τέθηκε η προτεραιότητα –ανάμεσα σε άλλα- στη διαθεσιμότητα, τότε δρομολογήθηκαν οι δραστικές μειώσεις στις επιχορηγήσεις των Πανεπιστημίων, τότε επιβλήθηκε ρητά η αναγνώριση της επαγγελματικής ισοδυναμίας των τίτλων αποφοίτων κολεγίων που έχουν πτυχία από βρετανικά κολέγια –προσοχή- για επαγγέλματα μη νομοθετικά κατοχυρωμένα στην Ελλάδα, δηλαδή αυτά που καλύπτει το 90% των σπουδών που παρέχουν τα κολέγια μέσω της δικαιόχρησης (franchise) με τα βρετανικά Πανεπιστήμια.
Ολα αυτά, δηλαδή, που δεν χρειάζονται άδεια άσκησης επαγγέλματος. Για αυτά, δε, που την απαιτούν έχει μεριμνήσει από καιρό η κοινοτική οδηγία για την αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων. Το πακέτο πλέον είναι έτοιμο. Και να φανταστεί κανείς ότι η μεταλυκειακή εκπαίδευση δεν είναι καν στο εκπαιδευτικό σύστημα, ανήκει στη μη τυπική εκπαίδευση. Τα δε κολέγια ακόμα δεν υπάρχουν πουθενά και περιμένουν από το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων να καταταχθούν σε μια καλή θέση μέσω φυσικά της συνεργασίας τους με τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Αλλάζουν οι ταχύτητες
Η μετάλλαξη του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος δεν είναι φρέσκια ιστορία και ούτε ξεκίνησε τώρα. Απαιτεί χρόνο και συντονισμένες προσπάθειες η απαξίωση των πυλώνων της δημόσιας δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Πάντα, βέβαια, στο σαφώς προσδιορισμένο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των αποφάσεων Μπολόνιας και Λισαβόνας για τον ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο ανώτατης εκπαίδευσης.
Αυτό που έχει αλλάξει είναι οι ταχύτητες. Μια τόσο βαριά κρίση στην ελληνική κοινωνία, στις δομές του ελληνικού κράτους δεν μπορεί παρά να έχει ρυθμούς χιονοστιβάδας όχι μόνο στις συνέπειες αλλά και στις πρωτοβουλίες. Παντός είδους. Για να «σώσει» τη χώρα η κυβέρνηση ξεπουλάει λιμάνια, αεροδρόμια, δημόσια περιουσία. Αρπάζει λεφτά από τα σχολεία και τα Πανεπιστήμια, διώχνει προσωπικό, ανοίγει τις πόρτες στις ιδιωτικές εταιρείες. Ε, να μη φροντίσουν, όσοι τουλάχιστον μπορούν, να επωφεληθούν; Ποιος και τι θα τους εμποδίσει; Πώς γίνεται να μιλάμε για την ασφαλιστική δικλίδα του άρθρου 16 και την προστασία του δημόσιου χαρακτήρα της ανώτατης εκπαίδευσης και οι ευρωπαϊκές επιταγές να ανοίγουν την πίσω πόρτα στην ιδιωτική; Τα επαγγελματικά δικαιώματα είναι πλέον ίδια γι' αυτόν που κρατά πτυχίο ελληνικού ΑΕΙ και αυτόν που έχει πτυχίο βρετανικού μέσω κολεγίου. Στον ιδιωτικό τομέα, στον δημόσιο, στο ΑΣΕΠ. Μόνο καθηγητής Πανεπιστημίου δεν μπορεί να γίνει. Δεν στενοχωρεί και πολλούς, ειδικά τώρα, αύριο, μεθαύριο, που η κρίση ακόμα θα σοβεί και θα τρώει τις σάρκες αυτής της χώρας.
Βέβαια, το κύρος των σπουδών στο δημόσιο Πανεπιστήμιο προσδιορίζει τη διαφορά. Οταν όμως η υπογραφή στο Μνημόνιο είναι και η υπογραφή στην επιχείρηση ισοπέδωσής τους, χωρίς ντροπή και προσχήματα, χωρίς έλεος και καμία ενοχή, από τις κυβερνήσεις «σωτηρίας», τότε τι αντοχές θα υπάρξουν; Είναι συντονισμένες ενέργειες με στοχευμένα μέτρα κάθε φορά. Τελευταία η κοινή υπουργική απόφαση της διαθεσιμότητας στα Πανεπιστήμια. Η συνταγή ίδια με την τεχνική εκπαίδευση: καταργούνται θέσεις και ολόκληροι κλάδοι. Φύλακες-νυχτοφύλακες, τηλεφωνητές, θυρωροί, βιβλιοθηκονόμοι.
………………………………………………………………………………………………………………………………………….
«Ευκαιρία να προσελκύσουμε ξένους φοιτητές»
«Το Ελληνοβρετανικό αποφάσισε να κάνει ένα μεγάλο βήμα, και συγκεκριμένα να προχωρήσει σε μια γενική συμφωνία συνεργασίας με το Κολέγιο ΑΚΤΟ. Οι λόγοι που μας οδήγησαν σε αυτήν την απόφαση δεν είναι μόνο η αντιμετώπιση από κοινού των σημερινών αναγκών, αλλά κυρίως ο από κοινού σχεδιασμός για την αντιμετώπιση των μελλοντικών προοπτικών. Είναι γεγονός ότι τα κολέγια μετά τις τελευταίες νομοθετικές ρυθμίσεις αποτελούν μια μορφή ιδιωτικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και αυτό δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες και για τα ίδια, αλλά και για τη χώρα στο εγγύς μέλλον. Η σύμπραξή μας με τον ΑΚΤΟ θα μας δώσει την ευκαιρία να προσελκύσουμε ξένους φοιτητές, να δημιουργήσουμε μαζί ένα πολυ-επιστημονικό εκπαιδευτικό περιβάλλον, να αναβαθμίσουμε τις κτιριακές μας εγκαταστάσεις κ.λπ. Σημειώνουμε ότι η προσέλκυση ξένων φοιτητών είναι μια σημαντική προοπτική και για το δικό μας Κολέγιο, αλλά οπωσδήποτε και για τη χώρα, αφού με αυτόν τον τρόπο θα αρχίσουμε από εισαγωγείς εκπαίδευσης να γινόμαστε εξαγωγείς. Οπωσδήποτε, μία από τις μελλοντικές προοπτικές είναι η δημιουργία ενός ιδιωτικού Ιδρύματος Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (σκοπίμως δεν χρησιμοποιώ τον όρο Ιδιωτικό Πανεπιστήμιο), εάν και όταν το επιτρέψει το Σύνταγμα. Νομίζουμε ότι η ίδρυση ιδιωτικών σχολών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα έλθει σύντομα, όχι επειδή θα το ζητήσουμε εμείς, αλλά επειδή σε όλες τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, και τις περισσότερες του κόσμου, η λειτουργία ιδιωτικών Πανεπιστημίων επιτρέπεται».
Κ. Καρκανιάς, πρόεδρος Συνδέσμου των Ελληνικών Κολεγίων
