Σκαλωσιές στήθηκαν στην αιματοβαμμένη πλατεία Τιενανμέν για τη συντήρηση του γιγαντιαίου πορτρέτου του Μάο Τσετούνγκ, ενώ ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ καλεί το Κομμουνιστικό Κόμμα να προστατεύσει τις παραδοσιακές αξίες ως αντίδοτο στην ιλιγγιώδη ανάπτυξη και τον πλουτισμό. Ωστόσο, από το Λονδίνο η διάσημη συγγραφέας Γιουνγκ Τσανγκ, η γυναίκα που αποκαθήλωσε τον μεγάλο τιμονιέρη παρουσιάζοντάς τον ως τύραννο, υπεύθυνο για τον θάνατο 70 εκατομμυρίων ανθρώπων, στην αποκαλυπτική βιογραφία του 2006 «Μάο: η άγνωστη ιστορία« (παγκόσμιο μπεστ σέλερ, ακόμα απαγορευμένο στην Κίνα), είναι οργισμένη: «Πρέπει να πουν αντίο στον Μάο. Να κατεβάσουν το πορτρέτο του από την Τιενανμέν».
Εικοσί πέντε χρόνια έχουν περάσει από τότε που η Τσανγκ πάτησε το πόδι της στο Χίθροου με μια από τις πρώτες υποτροφίες της Λ.Δ. Κίνας. Το 1982 έγινε καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Γιορκ -η πρώτη Κινέζα φοιτήτρια, που απέκτησε διδακτορικό δίπλωμα στην Αγγλία. Γεννημένη το 1952 στην επαρχία Σετσουάν, στα 14 της έγινε ερυθροφρουρός. Κατόπιν δούλεψε για την Πολιτιστική Επανάσταση ως αγρότισσα, «ξυπόλυτη γιατρός», εργάτρια χαλυβουργίας και ηλεκτρολόγος, πριν αρχίζει να σπουδάζει αγγλική φιλολογία στο πανεπιστήμιο της γενέτειράς της.
Ξεφεύγοντας από τους πολιτικούς καθοδηγητές της, βάλθηκε να αποκαλύψει στους Δυτικούς άγνωστες πτυχές της χώρας της. Το πρώτο της βιβλίο, «Αγριόκυκνοι: τρεις κόρες της Κίνας», εμφανίστηκε δύο χρόνια μετά τα αιματηρά γεγονότα στην Τιενανμέν. Αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της, παράλληλα με την ταραγμένη ιστορία της Κίνας στον 20ό αιώνα. Μεταφράστηκε σε 30 γλώσσες, πούλησε περισσότερα από 10 εκατ. αντίτυπα και απέσπασε πολλά βραβεία. Στα ελληνικά κυκλοφόρησε από την «Εστία» το 1997, σημειώνοντας τεράστια επιτυχία, ενώ όταν η συγγραφέας ήρθε στην Αθήνα το 2007 για να το παρουσιάσει γέμισε ασφυκτικά το Μέγαρο Μουσικής.
Αμέσως μετά κυκλοφόρησε από την «Εστία» και η βιογραφία του Μάο, την οποία συνέγραψε με τον σύζυγό της, Βρετανό ιστορικό Τζον Χαλιντέι. Τώρα, μόλις εκδόθηκε στα αγγλικά η νέα της βιογραφία «Empress Dowager Cixi», αφιερωμένη στην τελευταία αυτοκράτειρα, τη χήρα Σιξί (1835-1908), πριν η Κίνα ανακηρυχτεί δημοκρατία το 1912. Παρότι οι Κινέζοι την έχουν δαιμονοποιήσει, η συγγραφέας σκιαγραφεί το πορτρέτο μιας προοδευτικής, ανανεώτριας γυναίκας, με δυτικούς τρόπους, η οποία καθοδήγησε τη χώρα για πάνω από 45 χρόνια, πίσω από τον γιο και τον θετό γιο της. Τελικά, δολοφονήθηκε με διαταγή του τελευταίου.
«Ο Μάο, που γεννήθηκε το 1893, μεγάλωσε σε καθεστώς ελευθερίας», λέει η Τσανγκ στην Guardian. «Θα μπορούσε να ταξιδέψει με τη φιλενάδα του, να διανυκτερεύσει σε ξενοδοχεία. Υπήρχε σεξουαλική ελευθερία, ελευθερία του Τύπου και όσα εγώ δεν έζησα». Φοβάται μήπως και το νέο της βιβλίο απαγορευτεί στην πατρίδα της; «Σίγουρα θα ξεσηκώσει, όμως ελπίζω ότι θα κυκλοφορήσει.
Αλλωστε και η βιογραφία του Μάο εκδόθηκε στο Χονγκ Κονγκ, πουλιέται στην Ταϊβάν, πολλά αντίτυπα έχουν μπει στην Κίνα, ενώ οι πληροφορίες στο διαδίκτυο είναι προσβάσιμες».
Επιμ.: Παρή Σπίνου
