Του Γιώργου Σταματόπουλου
Αιχμή του δόρατος της πολιτικής, όπως διαμορφώνεται τον τελευταίο καιρό, πρέπει να είναι, ισχυρίζονται πολλοί, η αντιμετώπιση της Χρυσής Αυγής ως επικίνδυνης για τη Δημοκρατία πολιτικής ιδιοσυστασίας και ιδιομορφίας. Ολο το κράτος (αστυνομία, νομοθεσία, Δικαιοσύνη, πολιτικά κόμματα) να εφορμήσει και να αφανίσει την εγκληματικότητα που κατάφερε να αποκτήσει πολιτική περιβολή και να εγκατασταθεί στης Βουλής τα έδρανα.
Εστω και καθυστερημένα, η ανησυχία και οι προτάσεις για εξόντωση του ναζιστικού μορφώματος είναι, μάλλον, ημιτελείς. Υποτονική η ευθιξία, άτολμες οι προτάσεις. Το κτήνος έχει βαθιά εισχωρήσει σε πολλές συνειδήσεις, κομμάτι δύσκολο να ξεριζωθεί όση φρίκη και αν προκαλούν τα εγκλήματα των υπηρετών του κτήνους (φασισμού). Ακριβώς διότι η διείσδυση έχει αρχίσει εδώ και πολλές δεκαετίες, όταν άρχισε να διαπιστώνεται ότι η κατανάλωση εξόρισε την αγάπη για τα γράμματα (τη γλώσσα, την επιστήμη, την τέχνη, τον πολιτισμό).
Οι πολλοί θεωρήσαμε ότι δεν έχομεν χρείαν όλων αυτών των πνευματικών (και ψυχικών) ιδιοτήτων, ότι οι γνωριμίες μας με ανθρώπους του συστήματος αρκούσαν για το οικονομικό βόλεμα. Επιπροσθέτως, θεωρήσαμε ότι η επαφή μας με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, που παρέχουν άφθονες πληροφορίες, ήταν αρκετή για τη συγκρότηση και διαπαιδαγώγηση (δική μας και των παιδιών μας). Η δημοσιογραφία, τέλος, υποκατέστησε (με τι άνεση, τι ευκολία!) τον παιδαγωγικό-διδασκαλικό λόγο, υποχρεώνοντας αρκετούς, πανεπιστημιακούς κυρίως, δασκάλους να καταντήσουν γλάστρες στα τηλεοπτικά παράθυρα της αναγνωρισιμότητας και του επακόλουθου ευτελισμού του λόγου. Ο χολιγουντισμός επικράτησε κάθε πνευματικής αντίδρασης, ανοίγοντας διάπλατα τον δρόμο στους χλευαστές των κουλτουριάρηδων ή των διανοούμενων. Οι τελευταίοι, όντως, ενδιέφεραν ελάχιστους (και ακόμη). Αλλά το ίδιο συνέβαινε και στην αθηναϊκή δημοκρατία. Αν εξαιρεθεί το περιβάλλον του Περικλή (Αναξαγόρας, Ζήνων ο Ελεάτης, Πρωταγόρας, Φειδίας), οι πολλοί ούτε που νοιάζονταν για τον λόγο και το έργο τους. Παρ' όλα αυτά, ξημεροβραδιάζονταν στο θέατρο του Διονύσου για να παρακολουθήσουν τα δράματα των μεγάλων τραγικών.
Φαίνεται σαν φυσική η ραθυμία των πολλών να στοχαστούν και να συμμετάσχουν ενεργώς στην πολιτική ζωή του τόπου. Αυτή τούτη η ραθυμία είναι η αιτία του φασισμού και κάθε σκοταδιστικού και απάνθρωπου ολοκληρωτισμού, αλλά δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε, διότι τι σκ… δημοκράτες ή αριστεροί θα ήμασταν…
Να την εκδιώξουμε τη Χρυσή Αυγή· και καλώς θα πράξουμε. Εκείνον τον φασισμό που λανθάνει μέσα σε όλους μας πώς θα τον αντιμετωπίσουμε; Οι πληροφορίες του υπολογιστή δεν ισοδυναμούν με τη γνώση, όσο κι αν μας βοηθά (στη διεκπεραίωση μόνο), όσο κι αν τον υμνούμε. Αλλά, θα πει κάποιος, μπορούμε να πάμε πίσω στις βιβλιοθήκες και στη σκόνη τους; Η απάντηση δίδεται ανορθόδοξα, κάπως έτσι: Το βέβαιο είναι ότι η ελληνική κοινωνία (και όλες οι κοινωνίες, ακόμη και του δυτικού πολιτισμού) είναι επιεικώς αγράμματη! Αυτό πονάει, σίγουρα, αλλά παραμένει πραγματικότητα, ιδίως όταν προστεθεί ότι ο φασισμός ανθεί σε αγράμματες κοινωνίες και ότι οι κοινωνικές σχέσεις συστήνονται με βάση αυτή την αγραμματοσύνη (επικοινωνία τραγελαφική). Και, παρακαλώ, μεγαλύτερη έμφαση στην αγραμματοσύνη επιδεικνύουν κάτοχοι πανεπιστημιακών τίτλων και λιγότερο αγροτικοί και εργατικοί πληθυσμοί (οι τελευταίοι σώζονται από τη δραματικά εμπειρική βιοσοφία τους). Καλώς πράττουν διάφοροι τελάληδες της δημοκρατικής φρόνησης να θέλουν να θωρακίσουν θεσμικά τη Δημοκρατία. Με το έλλειμμα Δημοκρατίας, με το μέσα κτήνος, τι κάνουν, τι κάνουμε…
