Βουτιά της οικονομίας σε μεγαλύτερη ύφεση κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2013 και μηδενική ανάπτυξη για όλο το 2014 προβλέπει το ΙΟΒΕ, ως αποτέλεσμα των περικοπών στα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων, των απολύσεων, της αναμενόμενης περαιτέρω μείωσης της ιδιωτικής και δημόσιας κατανάλωσης και της καθίζησης των επενδύσεων στην πραγματική οικονομία.
Σε σύμπνοια με το ΚΕΠΕ, που προβλέπει μικρότερη ύφεση στο 3,5% για το 2013, οι ερευνητές του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών υιοθετούν μερικώς την αισιοδοξία της κυβέρνησης, αναφέροντας στην τριμηνιαία έκθεσή τους πως η ελληνική οικονομία «βρίσκεται πολύ κοντά σε σημείο σταθεροποίησης». Οι εκτιμήσεις αμφοτέρων, ωστόσο, απέχουν από τις κυβερνητικές προβλέψεις για αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,6% από το επόμενο έτος, καθώς αναμένουν στην καλύτερη περίπτωση μηδενισμό της ύφεσης.
Κατά το ΙΟΒΕ «τα δίδυμα ελλείμματα (δημοσιονομικό και εξωτερικού ισοζυγίου) πλησιάζουν σε σημείο εξισορρόπησης, οι τιμές αποκλιμακώνονται, ενώ η επί εξαετία ύφεση επίσης φαίνεται ότι σταδιακά φτάνει στο τέλος της. Αυτή η σταθεροποίηση της οικονομίας δεν σηματοδοτεί μόνον ότι το καταστροφικό για την οικονομία σενάριο έχει πλέον απομακρυνθεί, αλλά αποτελεί την απαραίτητη βάση για κάθε βελτίωση από τώρα και στο εξής» σημειώνουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Και ενώ νουθετούν την κοινωνία πως θα πρέπει να δουλεύει περισσότερο, να ζει με λιγότερα και να μην περιμένει τη στήριξη από τις δημόσιες δαπάνες όπως στο παρελθόν, την ίδια στιγμή προειδοποιούν την κυβέρνηση πως «η έξοδος από την ύφεση δεν θα είναι εφικτή χωρίς τη σταθεροποίηση και τη σταδιακή αύξηση των καταναλωτικών δαπανών», ήτοι την αύξηση των εισοδημάτων. Οι νεότερες εκτιμήσεις που διατυπώνει το ΙΟΒΕ δεν κινούνται μακριά από τις κυβερνητικές προβλέψεις.
Συνυπολογίζοντας τη θετική επίπτωση της τουριστικής κίνησης, αναμένει ότι η ύφεση για το 2013 θα διαμορφωθεί στο 4,1% με 4,2% αντί για 5% που ήταν η προηγούμενη εκτίμηση.
Για την ανεργία επίσης αναθεώρησε οριακά τις εκτιμήσεις του, αναμένοντας ότι φέτος θα διαμορφωθεί στο 27,5% από 24,2% το 2012, έναντι αρχικής πρόβλεψης 28,3%.Εντούτοις το ΙΟΒΕ επισημαίνει πως η αύξηση της απασχόλησης στο τρίτο τρίμηνο ήταν συγκυριακή και οφείλεται στην εποχική απασχόληση, ενώ εκτιμά ότι στο τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς η ανεργία θα επιστρέψει εκ νέου σε ανοδική τροχιά. Απολύσεις στο Δημόσιο και νέα μέτρα αποτελούν, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, τα μείζονα θέματα των διαπραγματεύσεων με την τρόικα στο πλαίσιο του νέου Μεσοπρόθεσμου για το 2014-2017, που παράλληλα θα αποτελέσουν και τα «κρίσιμα θέματα των πολιτικών διεργασιών στο εσωτερικό της χώρας». Οι συντάκτες της έκθεσης θεωρούν πως από τη διαπραγματευτική διαδικασία ενδεχομένως να προκύψει μια μικρή παράταση για τις σχετικές ενέργειες, των οποίων η ολοκλήρωση είχε προγραμματιστεί να γίνει μέχρι το τέλος αυτού του χρόνου στην επικαιροποίηση του δεύτερου Μνημονίου τον Ιούλιο (κινητικότητα συνολικά 25.000 εργαζομένων, οργανόγραμμα για 450.000 θέσεις εργασίας στον δημόσιο τομέα, 4.000 απολύσεις).
Παράλληλα σε ό,τι αφορά τα μη προσδιορισμένα δημοσιονομικά μέτρα για την περίοδο 2014-2016, εκτιμούν πως μέρος του δημοσιονομικού κενού θα καλυφθεί από τη διατήρηση μέτρων, όπως η ειδική εισφορά κοινωνικής αλληλεγγύης, αλλά και από τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης. Αναμένουν επίσης μείωση στις κοινωνικές δαπάνες (π.χ. αυστηροποίηση των κριτηρίων για τη χορήγηση επιδομάτων) κ.ά.
