Σε νευρική κρίση η κυβέρνηση μετά το άδειασμα του αντιπροέδρου της από τον Δ. Αβραμόπουλο. Διακριτικές αποστάσεις κρατά ο Αντ. Σαμαράς. Κλειδί για τις εξελίξεις γύρω από την υπόθεση των υποβρυχίων η απόφαση της διαιτησίας για τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά

Του Μπάμπη Αγρολάμπου

Οι συνθήκες ενός πολιτικού ατυχήματος, που έδειχνε να φοβάται η κυβέρνηση Σαμαρά, συντρέχουν από χθες, μετά τη μετωπική σύγκρουση του υπουργού Εθνικής Αμυνας και αντιπροέδρου της Ν.Δ., Δ. Αβραμόπουλου, με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγ. Βενιζέλο. Η ερώτηση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Τσίπρα για τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά λειτούργησε σαν θρυαλλίδα στις σχέσεις των δύο κυβερνητικών εταίρων, αφού η σύγκρουση υπερβαίνει κατά πολύ τα πλαίσια της προσωπικής αντιπαράθεσης και δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε ρήξη.

Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι μέχρι αργά το βράδυ, οι πληροφορίες από το μέγαρο Μαξίμου και τους συνεργάτες του κ. Αβραμόπουλου και του κ. Βενιζέλου ήταν αντικρουόμενες, ενώ οι διαρροές από το ΠΑΣΟΚ ότι τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης συμφώνησαν ότι «θέμα πρόωρων εκλογών δεν τίθεται» επέτειναν τη σύγχυση για την κατάσταση που επικρατεί στις τάξεις του κυβερνητικού σχήματος, ενώ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Σ. Κεδίκογλου δήλωνε άγνοια επί του θέματος.

Το κλίμα ανάμεσα σε Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ είναι ψυχροπολεμικό, καθώς από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ η απάντηση που έδωσε ο υπουργός Εθνικής Αμυνας στον Αλ. Τσίπρα για τον Σκαραμαγκά και την εκκρεμότητα των τεσσάρων γερμανικών υποβρυχίων θεωρήθηκε απαράδεκτη και προσβλητική για τον Ευάγγ. Βενιζέλο. Ανάλογη ήταν όμως και η υποδοχή των δηλώσεων του κ. Βενιζέλου, περί «σαφών οδηγιών του πρωθυπουργού και του ίδιου προς τους αρμόδιους υπουργούς να δοθεί λύση», από τον κ. Αβραμόπουλο, συνεργάτες του οποίου τόνιζαν ότι «η τοποθέτηση του υπουργού Εθνικής Αμυνας είναι ξεκάθαρη και δεν χρειάζεται οδηγίες. Προέχουν το δημόσιο και το εθνικό συμφέρον».

Παρέμβαση Κεδίκογλου

Η πρωτοφανής σύγκρουση μεταφέρθηκε και από τις δύο πλευρές στο μέγαρο Μαξίμου. Εντούτοις, παρά το γεγονός ότι είναι η πρώτη φορά που εκδηλώνεται ανοιχτά τέτοια σύγκρουση και μάλιστα μεταξύ δύο κορυφαίων κυβερνητικών στελεχών, η πρώτη επίσημη αντίδραση ήρθε από τον Σ. Κεδίκογλου (τηλεφωνική παρέμβαση στο δελτίο των 8 του Mega), όπου τόνισε ότι «δεν υπάρχει καμία σύγκρουση», ούτε καν παρεξήγηση, και κάλυψε τόσο τον κ. Αβραμόπουλο, λέγοντας ότι «είναι ξεκάθαρες οι δηλώσεις του» (παραπέμποντας στην περίοδο Τσοχατζόπουλου), ενώ απέφυγε κάθε σχόλιο για τις δηλώσεις Βενιζέλου.

Το ερώτημα τώρα είναι πώς θα αντιδράσει η κυβέρνηση όταν ο ΣΥΡΙΖΑ προχωρήσει επισήμως στη διατύπωση αιτήματος στη Βουλή για τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής. Η νομοθετική ρύθμιση του 2010, που φέρει την υπογραφή του Ευάγγ. Βενιζέλου ως υπουργού Εθνικής Αμυνας και του τότε υπουργού Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου, είχε θεωρηθεί από τη Ν.Δ. που βρισκόταν στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης σκανδαλώδης. Ο κ. Βενιζέλος, μάλιστα, είχε ζητήσει την ψήφιση της ρύθμισης από τη Ν.Δ., αξιώνοντας να περάσει με αυξημένη πλειοψηφία ώστε, όπως υποστήριζε, «να τερματιστεί στον τομέα των εξοπλισμών η απαράδεκτη πρακτική, η κυβέρνηση να αποφασίζει και η αντιπολίτευση να μιλά για σκάνδαλο». Πάρα ταύτα, η Ν.Δ. δεν υπερψήφισε το νομοσχέδιο που πέρασε τελικά με τις ψήφους του ΠΑΣΟΚ και του ΛΑΟΣ (160 + 15), αν και ο κ. Βενιζέλος είχε απειλήσει ακόμη και με ματαίωση της ρύθμισης και παραπομπή της υπόθεσης στη διαιτησία.

Ενήμερος ο Σαμαράς

Η εξέλιξη των πραγμάτων έδειξε ότι η ρύθμιση δεν λειτούργησε προς όφελος του Δημοσίου και η διένεξη με την εταιρεία στην οποία δόθηκαν τα ναυπηγεία και το έργο κατασκευής των υποβρυχίων Abu Dabi Mar προσέφυγε στη διαιτησία, αξιώνοντας πρόσθετη χρηματική αποζημίωση ύψους 1 δισ. που εκκρεμεί. Τις τελευταίες ημέρες, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας συναντήθηκε δύο φορές με τον πρωθυπουργό, την περασμένη Παρασκευή μετά τη συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής της Ν.Δ. και προχθές παρακολούθησαν μαζί τη διακλαδική άσκηση στον Αργοσαρωνικό και το θέμα των ναυπηγείων συζητήθηκε εκτενώς. Είχε προηγηθεί η πρώτη ερώτηση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Τσίπρα, που έμεινε αναπάντητη και όταν ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης επανήλθε, ο κ. Αβραμόπουλος ενημέρωσε τον κ. Σαμαρά για την απάντηση.

Σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας δεν είχε άλλη επιλογή, από το να παραθέσει το ιστορικό της υπόθεσης και τα ζητήματα που απασχολούν ακόμη την κυβέρνηση, ει δε μη θα φαινόταν ότι επιχειρεί να συγκαλύψει ενδεχόμενες ευθύνες τόσο των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και μάλιστα μερικές ημέρες μετά την καταδίκη του Α. Τσοχατζόπουλου επί των ημερών του οποίου άρχισε η ιστορία των υποβρυχίων. Σύμφωνα με τις ίδιες κυβερνητικές πηγές, ο κ. Σαμαράς ήταν πλήρως ενήμερος για τον χειρισμό Αβραμόπουλου και μάλιστα είχαν επικοινωνία αμέσως μετά την ομιλία του υπουργού στη Βουλή.

Ο κ. Βενιζέλος επικοινώνησε και αυτός με το γραφείο του πρωθυπουργού πριν μεταβεί στη Βουλή για να βάλει κατά του κ. Αβραμόπουλου και εξέφρασε τη δυσφορία του στον κ. Σαμαρά, ο οποίος φέρεται να εξέφρασε την κατανόησή του. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, υπήρξε σκεπτικισμός για «ατυχή φρασεολογία» σε κάποιο σημείο της απάντησης Αβραμόπουλου στον Αλ. Τσίπρα, όμως από άλλους κυβερνητικούς παράγοντες επισημαίνεται ότι «δεν υπήρξε η παραμικρή παρέκκλιση Αβραμόπουλου από την κυβερνητική πολιτική στο ζήτημα των ναυπηγείων».

Από την τοποθέτηση του υπουργού Εθνικής Αμυνας στη Βουλή, προκύπτει ότι η κυβέρνηση είναι ανοιχτή στο αίτημα για τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής που προανήγγειλε ο ΣΥΡΙΖΑ. Το ίδιο συνάγεται και από τις διαρροές των κύκλων του υπουργείου, ενώ και σε άλλους κυβερνητικούς κύκλους ο προβληματισμός πάει στο ενδεχόμενο να κληθεί η χώρα να πληρώσει και πρόστιμο στην Abu Dabi Mar. Σε εκείνη την περίπτωση, δεν αποκλείεται η Ν.Δ. να μην έχει άλλη επιλογή από την παραπομπή του κ. Βενιζέλου.

Ομηρος της διαιτησίας

Πάντως, κυβερνητικοί παράγοντες που έχουν γνώση των διαιτητικών διαδικασιών, δεν ήταν σε θέση να εκτιμήσουν πότε θα εκδοθεί η απόφαση. Το ενδεχόμενο να εκδοθεί τις επόμενες μέρες πυροδότησε τα σενάρια περί πρόωρων εκλογών. Στην περίπτωση παραπομπής του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, είναι αμφίβολο εάν μπορεί να συνεχίσει η κυβέρνηση στο ίδιο σχήμα. Τυχόν απώλεια της δεδηλωμένης και προσφυγή στις κάλπες μπορεί να σημάνει την παραγραφή της υπόθεσης, αφού από το 2010 θα μεσολαβούν δύο κοινοβουλευτικές θητείες.