ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Τζώρτζης Ρούσσος
Μπορεί οι μητέρες ανηλίκων να υπέστησαν τον… μεγάλο διωγμό από το Μνημόνιο 3, αφού τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από την 1-1-2013 αυξήθηκαν, φτάνοντας το μεν όριο για πλήρη σύνταξη στα 67, το δε για μειωμένη στα 62, ωστόσο υπάρχουν και οι τυχερές που διατήρησαν τα κεκτημένα συνταξιοδοτικά δικαιώματά τους. Μάλιστα, οι εργαζόμενες αυτές, που υπολογίζονται για το σύνολο του ασφαλιστικού συστήματος σε περίπου 250.000, μπορούν ακόμη και αν εργάζονται να βγουν οποτεδήποτε το θελήσουν στη σύνταξη…
Ο Ασφαλιστικός και Εργασιακός Σύμβουλος της «Εφ.Συν.» επιχειρεί να φωτίσει τις διατάξεις που ισχύουν πλέον και αφορούν τη συνταξιοδότηση των μητέρων με ανήλικα τέκνα που ασφαλίζονται στο ΙΚΑ…
Σύμφωνα λοιπόν με τον ν.4093/12 για τις μητέρες ανηλίκων παιδιών, από 1.1.2013 έχουν αυξηθεί τα όρια ηλικίας λήψης πλήρους και μειωμένης σύνταξης. Πλέον, όποια εργαζόμενη θέλει να συνταξιοδοτηθεί με τις διατάξεις που αφορούν τα ανήλικα τέκνα θα πρέπει να περιμένει τη συμπλήρωση των 67 ετών (πλήρη) ή των 62 ετών (μειωμένη), και βέβαια να έχει συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης (ή 18,33 έτη δεδομένου ότι το ασφαλιστικό έτος έχει 300 ημέρες ασφάλισης).
Θα πρέπει όμως να διευκρινιστεί ότι αυτό ισχύει για όσες συμπλήρωσαν τις σχετικές προϋποθέσεις μέσα στο 2013· για όσες συμπλήρωσαν νωρίτερα, έχουν άλλα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης βλ. Πίνακα.
Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι από το 2013 η δυνατότητα συνταξιοδότησης για τις μητέρες ανηλίκων παρέχεται μόνο στην περίπτωση που, κατά τη συμπλήρωση των 5.500 ημερών ασφάλισης, συντρέχει και η ανηλικότητα του παιδιού. Βέβαια, τα ίδια ισχύουν ως προς τη συνταξιοδότηση και για τους χήρους πατέρες ανήλικων παιδιών.
Προϋποθέσεις
Τέσσερις είναι ουσιαστικά οι προϋποθέσεις προκειμένου μία μητέρα ανηλίκου να ελπίζει σε λήψη σύνταξης. Αυτές είναι:
- Να έχει συμπληρώσει τα απαιτούμενα έτη ηλικίας συνταξιοδότησης βλ. Πίνακα.
- Να έχει πραγματοποιήσει 5.500 ημέρες ασφάλισης.
- Να έχει ένα τουλάχιστον ανήλικο τέκνο.
- Να μην είναι συνταξιούχος κάποιου άλλου ασφαλιστικού ταμείου.
Υπολογισμός μειωμένης σύνταξης ΙΚΑ
Οταν λοιπόν μια μητέρα ανήλικου τέκνου συμπληρώσει τις απαιτούμενες 5.500 ημέρες ασφάλισης, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη σύνταξη νωρίτερα, λαμβάνοντας μειωμένη σύνταξη βλ. Πίνακα. Ο τρόπος υπολογισμού, λοιπόν, είναι ποσοστιαίος και μειώνεται κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από το απαιτούμενο πλήρες όριο ηλικίας συνταξιοδότησης.
Δημόσιο, ειδικά Ταμεία
Κατά τι διαφορετικά είναι τα πράγματα για τις εργαζόμενες στο Δημόσιο… Ετσι, οι ασφαλισμένες δημόσιοι υπάλληλοι που θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι και το 2010 και συμπλήρωσαν τα 50 έτη δικαιούνται πλήρη σύνταξη. Διαφορετικά, βέβαια, είναι και τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης αφού σ’ αυτά τα Ταμεία οι ασφαλισμένες μητέρες ανήλικων τέκνων θα πρέπει να συμπληρώσουν 25 έτη εργασίας (όταν στο ΙΚΑ απαιτούνται 18,3 έτη ασφάλισης).
Στα ειδικά Ταµεία (∆ΕΚΟ, τραπεζών κ.ά.) οι διατάξεις για σύνταξη µε παιδιά είναι ακόµη πιο ευνοϊκές, καθώς δίνουν τη δυνατότητα αποχώρησης µε 20 έτη χωρίς όριο ηλικίας (ώς το 2010) ή µε όριο ηλικίας που φτάνει τα 52 έτη.
Πάντως, με ειδικές διατάξεις, όσοι δημόσιοι υπάλληλοι ή οι ασφαλισμένοι σε Ταμεία των ΔΕΚΟ ή των τραπεζών έχουν περισσότερα από τρία τέκνα και έχουν συμπληρώσει 20ετή πραγματική συντάξιµη υπηρεσία/ασφάλιση μέχρι την 31η-12-2010 εξακολουθούν να διατηρούν το δικαίωµα της συνταξιοδότησης µε άµεση καταβολή της σύνταξής τους, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας, οποτεδήποτε και αν αποχωρήσουν από την υπηρεσία.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ
Το δικαίωμα συνταξιοδότησης δεν θίγεται από ενδεχόμενη μεταγενέστερη απώλεια του τέκνου.
Προβλέπεται ρητή εξαίρεση από την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης για λήψη μειωμένης σύνταξης σε όσους εργαζόμενες δεν έχουν συμπληρώσει τα όρια και, παρ’ όλα αυτά, έχουν ενταχθεί σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας.
Οι ίδιες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ισχύουν και για τις ανύπαντρες μητέρες, τις διαζευγμένες, αλλά και όσες γυναίκες έχουν παιδιά οποιασδήποτε ηλικίας που είναι ανίκανα για οποιαδήποτε βιοποριστική εργασία.
Οι διατάξεις αυτές ισχύουν για όσες ασφαλισμένες έχουν ανήλικα τέκνα που ανήκουν στην ίδια οικογένεια. Ετσι δεν αναγνωρίζεται δικαίωμα συνταξιοδότησης όταν τα ανήλικα τέκνα είναι έγγαμα.
Είναι αδιάφορο αν το τέκνο είναι φυσικά ή υιοθετημένο (αρκεί για το υιοθετημένο η υιοθεσία να έχει γίνει έναν τουλάχιστον χρόνο προτού να χορηγηθεί η σύνταξη).
Για τη συμπλήρωση των 5.500 ημερών ασφάλισης συνυπολογίζεται και ο χρόνος ασφάλισης σε άλλους φορείς με εξαρτημένη ή αυτοτελή απασχόληση.
Ως ανήλικα τέκνα λογίζονται αυτά που καθορίζονται από το άρθρο 172 του Αστικού Κώδικα, δηλαδή όσα δεν έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Ερωτήσεις-απαντήσεις
• Το κατώτατο όριο σύνταξης που δικαιούται μητέρα που θα λάβει σύνταξη μειωμένη από το 50ό μέχρι το 55ο έτος της ηλικίας της, θα καταβληθεί και αυτό μειωμένο;
Στις περιπτώσεις χορήγησης μειωμένης σύνταξης μητέρων ανηλίκων, χορηγείται πλήρες κατώτατο όριο, χωρίς καμιά μείωση.
• Μητέρα, ασφαλισμένη πριν από την 1/1/1993, με τουλάχιστον 5.500 ημέρες ασφάλισης μέχρι το τέλος του 2010 και παιδί που ενηλικιώθηκε μετά τη συμπλήρωση των 5.500 ημερών, σε ποια ηλικία μπορεί να πάρει πλήρη ή μειωμένη σύνταξη;
Επειδή έχει κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με τις προϋποθέσεις του 2010, μπορεί να λάβει πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας και μειωμένη με τη συμπλήρωση του 50ού έτους.
• Για να χορηγηθεί μειωμένη σύνταξη σε μητέρα ανηλίκου, πρέπει να υπάρχει εργασία την τελευταία πενταετία με 100 ημέρες κάθε χρόνο;
Για τη χορήγηση μειωμένης σύνταξης με τις διατάξεις των μητέρων ανηλίκων τέκνων δεν απαιτείται εργασία την τελευταία πενταετία.
