Δυο μαζί εκθέσεις για τον Αλμπρεχτ Ντίρερ (1471-1528) φέρνουν τον μεγαλύτερο Γερμανό καλλιτέχνη της Αναγέννησης στο κέντρο της ευρωπαϊκής εικαστικής σκηνής.
* Η πιο μικρή γίνεται στο Λονδίνο, στο ατμοσφαιρικό και εξειδικευμένο διαμαντάκι που λέγεται Courtauld Gallery. Με τίτλο «The Young Durer» (Ο νεαρός Ντίρερ), δείχνει πώς από απλός χρυσοχόος του Μεσαίωνα μετατράπηκε στην αδιαμφισβήτητη μεγαλοφυΐα της Αναγέννησης στον Βορρά. Μέσα από σπάνια σχέδια και χαρακτικά, ένα ελεύθερο και φυσικό πορτρέτο της γυναίκας του Αγνής και μια δικιά του μελαγχολική αυτοπροσωπογραφία, ο επισκέπτης γνωρίζει τον Ντίρερ την εποχή που εξερευνούσε τον εαυτό του, τη φύση, το σώμα του, αλλά και την ιστορία της τέχνης. «Κανείς δεν ξέρει τον νεαρό Ντίρερ, όπως, για παράδειγμα, τον νεαρό Πικάσο», δήλωσε η Στέφανι Μπακ, επιμελήτρια της έκθεσης (17 Οκτωβρίου-12 Ιανουαρίου). Καιρός να τον μάθει.
* Το Stadel Museum της Φρανκφούρτης, από την άλλη, όπως είναι φυσικό, περιμένει από σήμερα το κοινό σε μια από τις μεγαλύτερες εκθέσεις που έχουν γίνει ποτέ για τον Ντίρερ (μέχρι 2 Φεβρουαρίου). Με περισσότερα από 280 έργα, διακόσια από τα οποία ανήκουν στον ίδιο τον καλλιτέχνη, φιλοδοξεί να τον τοποθετήσει με όσο το δυνατόν πληρέστερο τρόπο στο ευρύτερο πλαίσιο της εποχής του, αλλά και να μην αφήσει πτυχή για πτυχή του έργου του που να μην εξαντλήσει. Θα μπορούσε η έκθεση να λέγεται και «Ολόκληρος ο Ντίρερ σε δυο ορόφους και 1.000 τ.μ.». Εχουν άλλωστε έρθει στη Φρανκφούρτη αριστουργήματά του από τις σπουδαιότερες συλλογές του κόσμου (Βρετανικό Μουσείο, Εθνική Πινακοθήκη τής Ουάσινγκτον, Uffizi της Φλωρεντίας, Rijksmuseum του Αμστερνταμ, J. Paul Getty του Λος Αντζελες κ.ά.).
Τα έργα, χωρισμένα σε δεκατέσσερις θεματικές ενότητες, καλύπτουν όλες τις φάσεις της ζωής και της δημιουργίας του, καθώς και τα ταξίδια του σε Ιταλία και Ολλανδία, που τόσο άνοιξαν τους ορίζοντές του, αλλά και του πρόσφεραν νέες αγορές. Διότι ο Ντίρερ ήταν τόσο επιτυχημένος, που ίδρυσε ένα εργαστήρι, απέκτησε «copyright» και ανέθετε σε περιοδεύοντες πωλητές να προωθούν τα έργα του και πέραν της Νυρεμβέργης, όπου είχε την έδρα του.
Στην έκθεση μεγάλο ενδιαφέρον θα συγκεντρώσει το πρώτο έργο του Ντίρερ, σύμφωνα με τους ιστορικούς («Πoρτρέτο της μητέρας του καλλιτέχνη», 1490). Το χαϊλάιτ, όμως, είναι άλλο. To «Ηeller Altarpiece» (1507-1509), που ο Ντίρερ και ο Μάτις Γκόντχαρτ Νίτχαρτ δημιούργησαν μετά από παραγγελία του Γιάκομπ Χέλερ, πλούσιου κάτοικου Φρανκφούρτης για την εκκλησία δομινικανικού μοναστηριού. Αποτελείται από ταμπλό που είναι διασκορπισμένα σε διάφορες συλλογές και μουσεία, τα οποία, με την ευκαιρία της έκθεσης, ενώθηκαν για πρώτη φορά. Για πρώτη φορά, επίσης, θα εκτεθούν και τα σχέδια που έκανε ο Ντίρερ προετοιμάζοντας το μνημειακό αυτό έργο του.
Επιμ.: Β.Γεωργ.
