Ο Αντ. Σαμαράς, μέσα από την προγραμματική συμφωνία με τον Βενιζέλο, έκαψε και το τελευταίο χαρτί που θα μπορούσε να επικαλεστεί στις συζητήσεις με τους δανειστές

→«Νέα δημοσιονομικά μέτρα που περιορίζουν μισθούς και συντάξεις ούτε πρέπει ούτε μπορούν να ληφθούν. Δεν τα αντέχει ούτε η κοινωνία ούτε η εθνική οικονομία»

Του Μπάμπη Αγρολάμπου

Το μόνο σοβαρό χαρτί που διέθετε ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς εν όψει της «πολιτικής διαπραγμάτευσης» που θέλει με τους εταίρους στην Ε.Ε., το έκαψε λίγες ώρες πριν αναχωρήσει για τη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, με τη βοήθεια του Ευάγγ. Βενιζέλου. Το κείμενο της προγραμματικής συμφωνίας, που παρουσίασαν χθες οι δύο κυβερνητικοί εταίροι, καθιστά σαφές ότι δεν θέλουν με κανένα τρόπο εκλογές, αφού ανάγουν σε «πρώτη προϋπόθεση για την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση» την εξάντληση της τετραετίας. Ολα τα άλλα έπονται και κινούνται στην περιοχή του ευχολογίου.

«Νέα δημοσιονομικά μέτρα που περιορίζουν μισθούς και συντάξεις ούτε πρέπει ούτε μπορούν να ληφθούν. Δεν τα αντέχει ούτε η κοινωνία ούτε η εθνική οικονομία», περιορίζονται να αναφέρουν στην προγραμματικής τους συμφωνία οι κυβερνητικοί εταίροι, όμως δεν υπάρχει καμία κόκκινη γραμμή, ούτε διακριτική, για το ενδεχόμενο οι πιέσεις της τρόικας να συνεχιστούν. Η πόρτα για νέα μέτρα, διαρθρωτικά, στοχευμένα, εστιασμένα, ή ό,τι άλλο επιλέξει να δώσει ως επιθετικό προσδιορισμό η κυβέρνηση, ανοίγει διάπλατα με το κείμενο της προγραμματικής συμφωνίας, το οποίο μάλιστα ορίζεται ότι είναι και το πολιτικό πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους στην Ε.Ε. και το ΔΝΤ.

Αιφνιδιασμός στη Ν.Δ.

Με το κείμενο λοιπόν των 43 σημείων, έκτασης 12 σελίδων, ο πρωθυπουργός θα επιδιώξει σήμερα να ορίσει το πλαίσιο της πολύκροτης πολιτικής διαπραγμάτευσης στην Ε.Ε. Ωστόσο, το ερώτημα είναι τι θα κάνει ο κ. Σαμαράς, στο ενδεχόμενο να βρεθεί απέναντι στη συγκαταβατική άρνηση των άλλων ηγετών να ασχοληθούν με την προγραμματική συμφωνία στην οποία κατέληξε με τον κ. Βενιζέλο. Από τη διατύπωση της παραγράφου 40, γίνεται σαφές ότι το κείμενο θα επιδοθεί στη σύνοδο και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Και, ως είθισται, θα απαιτηθεί εύλογος χρόνος για να μελετηθεί.

Ο κ. Σαμαράς αιφνιδίασε με την προγραμματική συμφωνία και τον στενό κύκλο των συνεργατών του. Πλήρη γνώση του περιεχομένου της συμφωνίας Σαμαρά-Βενιζέλου είχε ο βουλευτής Χρ. Λαζαρίδης που είχε και την ευθύνη της επεξεργασίας από την πλευρά του μεγάρου Μαξίμου, ενώ συντονιστικό ρόλο στην τελική φάση είχε ο υπουργός Επικρατείας Δ. Σταμάτης. Ούτε στην κοινοβουλευτική ομάδα της Ν.Δ. ούτε στα όργανα του κόμματος υπήρχε ενημέρωση για το πλαίσιο ή έστω τα βασικά σημεία της συμφωνίας. Η έκπληξη στις τάξεις των βουλευτών ήταν απόλυτη, ενώ και στα κομματικά στελέχη είναι διάχυτη η δυσφορία για την ιεράρχηση των κυβερνητικών προτεραιοτήτων έτσι όπως αποτυπώνονται στη συμφωνία.

Ουσιαστικά η εντύπωση που έχει δημιουργηθεί στις τάξεις της Ν.Δ. είναι ότι ο κ. Σαμαράς ικανοποίησε όλες τις αξιώσεις του κ. Βενιζέλου, αλλά είναι αμφίβολο αν θα καταφέρει να ικανοποιήσει τις προσδοκίες της κοινωνίας. Το αποτέλεσμα της συνόδου θα κρίνει εν πολλοίς και την τύχη της προγραμματικής συμφωνίας. Στην περίπτωση που δεν υπάρξει σαφής δήλωση υποστήριξης από τους εταίρους και υπόσχεση για την έναρξη της συζήτησης προκειμένου να διευθετηθεί σε ορατό χρόνο το πρόβλημα του χρέους, κυβερνητικά στελέχη δεν αποκλείουν ο πρωθυπουργός να βρεθεί σε εξαιρετικά δυσχερή θέση, αφού είχε σπεύσει να πάρει πάνω του τον νέο κύκλο των διαπραγματεύσεων. Και το χειρότερο για τον κ. Σαμαρά είναι ότι η αμφισβήτηση αυτή τη φορά δεν προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ αλλά από τη Ν.Δ.

Ο νέος κύκλος εσωστρέφειας στη Ν.Δ. «έχει ανοίξει πανηγυρικά με το κείμενο Σαμαρά-Βενιζέλου», σημειώνει έμπειρο κοινοβουλευτικό στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος, που βρίσκεται μάλιστα πολύ κοντά στον πρωθυπουργό. Ο κ. Σαμαράς, γνωρίζοντας ότι η κατάσταση είναι έκρυθμη στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του κόμματος, θέλει να αναδείξει το Μεταναστευτικό και χθες επικοινώνησε με τον Ισπανό ομόλογό του Μ. Ραχόι. Πάντως όσο μεγάλη και αν είναι η πίεση του Νότου για την αναθεώρηση της συμφωνίας του Δουβλίνου κι αν ακόμη την πιστωθεί ο κ. Σαμαράς, θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο να επικαλύψει μια αποτυχία στα οικονομικά.

Συνεργασία με Στουρνάρα

Ο κ. Σαμαράς είχε χθες συνεργασία με τον υπουργό Οικονομικών Γ. Στουρνάρα για την εξέλιξη των βασικών μεγεθών και τις εκκρεμότητες του προγράμματος. Οι πληροφορίες φέρουν τον «τσάρο» να είναι ένας από τους ελάχιστους υπουργούς που είχαν γνώση της συμφωνίας και θετική γνώμη. Απηχώντας τις διαθέσεις των εταίρων και δανειστών ο κ. Στουρνάρας εκφράζει σταθερά την άποψη ότι «πρέπει πάση θυσία να αποφευχθούν πρόωρες εκλογές». Η άποψη αυτή βασίζεται στην εκτίμηση ότι η Ε.Ε. θα προχωρήσει σε χαλάρωση «βήμα βήμα» της περιοριστικής πολιτικής.

Εντελώς διαφορετική εκτίμηση έχουν, σύμφωνα με πληροφορίες, ο γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου Τ. Μπαλτάκος, ο υπουργός Επικρατείας Δ. Σταμάτης αλλά και οι υπουργοί του οικονομικού κύκλου, που θα προτιμούσαν στην πολιτική διαπραγμάτευση ο πρωθυπουργός να έχει στα χέρια του το χαρτί των εκλογών.