Σημαντικοί σύγχρονοι Ελληνες και ξένοι καλλιτέχνες διερευνούν εικαστικά το ζήτημα της φανερής, της κρυμμένης και της λανθάνουσας βίας στην καθημερινή ζωή
Με ποιον τρόπο ο καλλιτέχνης χαρτογραφεί τη σκέψη της εποχής του αλλά και τις εικόνες που εισπράττει στην Ελλάδα του Μνημονίου; Μια έκθεση με επίκαιρα, αιχμηρά, πολιτικά έργα 28 σύγχρονων Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, τα περισσότερα εκ των οποίων έγιναν μέσα στο 2013, διαπραγματεύεται το ζήτημα της φανερής, της κρυμμένης και της λανθάνουσας βίας στην καθημερινότητά μας.
Η έκθεση «Βία [?]», που εγκαινιάζεται σήμερα στον Πολυχώρο Caid, στο πλαίσιο του 7ου Διεθνούς Φεστιβάλ Επιστημονικών Ταινιών της Αθήνας: Επιστήμη και Επιστημονική Φαντασία, διόλου φανταστική είναι. Αντιθέτως, πηγάζει από την πραγματικότητα στο τηλεοπτικό γυαλί, στο διαδίκτυο, στην οικογένεια, στην εργασία, στις σχέσεις των φύλων. Κυρίως όμως από τους δρόμους της πρωτεύουσας όπου άστεγοι, ζητιάνοι, νεόπτωχοι και άνεργοι αγωνιούν, από τις γειτονιές όπου οι χρυσαυγίτες καταδιώκουν και μαχαιρώνουν υμνώντας τη νεοναζιστική ιδεολογία.
«Ο ρατσισμός και ο νεοφασισμός του τέλους του 20ού και των αρχών του 21ου αιώνα, σε έξαρση. Το ίδιο και η βία που, βέβαια, δεν παραμένει προνόμιο μόνο μιας ακροδεξιάς υποκουλτούρας αλλά παράγωγο γνωστό, μήπως (;) και αποδεκτό στη μακριά ιστορία των κοινωνιών», σημειώνει η τεχνοκριτικός Μαρία Μαραγκού, που έχει την ιδέα και την επιμέλεια της έκθεσης. «Οι εκδοχές της βίας είναι τόσο πολλές και διαφορετικές, όσο ίσως τα προϊόντα δέκα super markets. Και η ιστορία της, παλιά, νομιμοποιημένη στα μελανόμορφα αγγεία και στις μεγάλες εκστρατείας του εκπολιτισμού».
Η ίδια επισημαίνει πως «ο καλλιτέχνης είναι αποδέκτης μιας σύγχρονης βίας ως πολίτης αλλά και ως κοινωνική μειονότητα», ενώ δημιουργεί μέσα από τις δικές του θέσεις και τα ερωτηματικά. Ετσι, η Ρούλα Αναγνώστου εκθέτει τα «Σκουπίδια», ένα διαδραστικό έργο όπου άνθρωποι και πουλιά ψάχνουν για φαγητό μέσα στα σκουπίδια. Ο Τούρκος Αλπίν Αρντά Μπακτσίκ ζωγραφίζει το πορτρέτο μιας οικογένειας στα χρόνια του ναζισμού. Ο Χριστόφορος Δουλγέρης δημιουργεί την αλληγορία της σύγχρονης Ελλάδας στη φωτογραφία ενός κατεστραμμένου κτιρίου. Η Βίκυ Γεωργιοπούλου αποτυπώνει τα αδιέξοδα μιας υπαλληλικής ζωής στο Δημόσιο. Ο Τάσος Βρεττός φωτογραφίζει ανθρώπους της νύχτας με έμφαση στη σεξουαλική βία. Η Ελένη Λύρα απεικονίζει το διαμελισμένο γυναικείο σώμα. Ο Αγγελος Παπαδημητρίου σατιρίζει, με μια αυτοπροσωπογραφία όπου εμφανίζεται με μουστάκι, τη μάτσο εικόνα του λαϊκού ειδώλου.
Διαχρονικά και ξεχωριστά παραμένουν τα παλαιότερα έργα δύο διεθνών καλλιτεχνών: το γλυπτό της Σάρα Λούκας «Bunny Gets Snookered», που παραπέμπει στη γυναίκα-αντικείμενο, και το «Vooded Person» του Τζον Μπαλντεσάρι, ο οποίος παρεμβαίνει σε πλάνα από ταινίες που αναπαράγουν λεκτική και σωματική βία.
«Η δημιουργική και αισθητική διαδικασία της αφήγησης, της άμεσης ή της έμμεσης βίας, μας βάζει πιο βαθιά στο πρόβλημα ή μας μεταλλάσσει σε παθητικό θεατή; Πόσο η μη ρεαλιστική αφήγηση μπορεί να εικονοποιεί το ζήτημα της βίας σήμερα;» είναι ορισμένα από τα ερωτήματα που θέτει, μέσω της έκθεσης, η Μ. Μαραγκού. Ασφαλώς, ο επισκέπτης βλέπει και δίνει τις δικές του απαντήσεις.
Ιnfo: Caid, Σπ. Πολυκράτους (Ελληνικού Κόσμου) 6, Αγ. Ιωάννης Ρέντη, τηλ. 210 7251893. Μέχρι 30/11. Εκθέτουν ακόμα οι: Ε. Αποστόλου, Δ. Ιωάννου, Α. Κατσούρης, Θ. Κυριακίδης, Α. Λάσκαρη, Π. Μαντούβαλος, Α. Στασινοπούλου, Π. Φαμέλης, Under-Construction, κ.ά.
Π. Σπίνου
