Η έκδοση προσφύγων που ζητούν πολιτική ασυλία βασανίζει την ανθρωπότητα από την εποχή της αρχαίας Αιγύπτου. Από τον Ραμσή Β' μέχρι τους Τούρκους απεργούς πείνας του «καθεστώτος» Σαμαρά-Βενιζέλου κάθε κοινωνία έδειξε το επίπεδο του πολιτισμού της στο πρόσωπο των αιτούντων πολιτικό άσυλο

Δεν υπάρχει μεγαλύτερος βιασμός του δικαίου από το να τιμωρείς αλλοδαπούς για πολιτικές διώξεις της χώρας τους
Λόρδος Κάσλρι, 1816

H εξαιρετικά επιτυχημένη καμπάνια κατά του ρατσισμού με παραπομπές σε πλούσιο υλικό για το άσυλο από την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Του Αρη Χατζηστεφάνου

Σχεδόν ένας αιώνας έχει περάσει από τη στιγμή που η αρχαιολογική σκαπάνη του Θεόδωρου Μακρίδη, του «Οθωμανού Ελληνα αρχαιολόγου» όπως τον αναφέρουν αρκετές εγκυκλοπαίδειες, χτύπησε σε μία από τις 10.000 πήλινες πλακέτες στην περιοχή του Μπογάζκαλε – την πρωτεύουσα των Χετταίων. Μπροστά του βρισκόταν το μεγαλύτερο διπλωματικό αρχείο της αρχαιότητας και ανάμεσα στα άλλα ευρήματα η παλαιότερη «διακρατική» συμφωνία για την έκδοση πολιτικών προσφύγων ανάμεσα στο βασίλειο της Αιγύπτου και των Χετταίων. Αποδεχόμενος τον 13ο π.Χ. αιώνα τη συμφωνία ειρήνης με την αρχαία Αίγυπτο ο Χετταίος βασιλιάς Χατουσίλι Γ' είχε μια μικρή χάρη να ζητήσει: ήθελε να του παραδώσουν τον ανιψιό του, Ουρί Τεσούμπ, ο οποίος είχε αμφισβητήσει την εξουσία του και είχε βρει καταφύγιο στην Αίγυπτο.

Τα δυο αυταρχικά καθεστώτα αποφάσισαν ότι είχαν συμφέρον να σταματήσουν τις μεταξύ τους εχθροπραξίες και να εστιάσουν τις προσπάθειές τους στο ανελέητο κυνηγητό του «εσωτερικού εχθρού» – όσων αμφισβητούσαν δηλαδή την πολιτική εξουσία του εκάστοτε ηγεμόνα.

Εκτοτε οι διακρατικές συμφωνίες για την έκδοση προσφύγων αποτελούσαν έναν καθρέφτη του πολιτισμού κάθε κοινωνίας. Στη δημοκρατική αιχμή της Αρχαίας Ελλάδας η παροχή ασύλου αποτελούσε καθήκον της πολιτείας. Αντίθετα όταν η ρωμαϊκή δημοκρατία μετατράπηκε σε imperium οι πρόσφυγες εκδίδονταν χωρίς δεύτερη κουβέντα στο εσωτερικό της αυτοκρατορίας, αλλά ακόμη και σε περιοχές εκτός αυτής.

Η μαύρη περίοδος του Μεσαίωνα μάς επέστρεψε πίσω στην εποχή του Φαραώ Ραμσή Β' και του Χατουσίλι καθώς οι νέοι ηγεμόνες έβαζαν πάνω και από τις πολεμικές τους συγκρούσεις την τιμωρία των εσωτερικών τους εχθρών. Το 1174, λόγου χάρη, ο Ερρίκος Β' της Αγγλίας και ο Ουίλιαμ της Σκοτίας υπέγραψαν συμφωνία για την έκδοση «προδοτών και κακοποιών» – στη γλώσσα της εποχής, δηλαδή των δυνάμεων που αντιμάχονταν τα συμφέροντα του θρόνου.

Η ανθρωπότητα έπρεπε να περιμένει τη γαλλική επανάσταση ώστε οι πολιτικές διώξεις σε μια χώρα να μην οδηγούν αυτομάτως σε έκδοση του κατηγορούμενου από μια άλλη. Στις αρχές του 19ου αιώνα μάλιστα ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωνε ότι δεν μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερος βιασμός του δικαίου από το να τιμωρείς έναν άνθρωπο που διώκεται πολιτικά σε μια άλλη χώρα.

Παρ' όλα αυτά ο 21ος αιώνας θα σημάνει επιστροφή της ανθρωπότητας αν όχι στα χρόνια του φαραώ Ραμσή, σίγουρα στη πιο σκοτεινή περίοδο του Μεσαίωνα. H συνεργασία των περισσότερων κυβερνήσεων της Ε.Ε. με τη CIA στις απαγωγές υπόπτων τρομοκρατίας σήμανε τον οριστικό ενταφιασμό του δικαιικού πολιτισμού της Γηραιάς Ηπείρου. Πάντα πρωτοπόρα στην καταπάτηση των δικαιωμάτων των προσφύγων η Ελλάδα επέτρεψε, σύμφωνα με καταγγελίες, ακόμη και σε πράκτορες των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών να δράσουν ανενόχλητοι απαγάγοντας συμπολίτες τους που οδηγήθηκαν στα τουρκικά κολαστήρια.

Το ελληνικό φλερτ βέβαια με την έκδοση θυμάτων πολιτικών διώξεων μας φέρνει πίσω στα 1976, όταν η κυβέρνηση Καραμανλή παρέδωσε (σαν προεκλογικό δώρο) στον Γερμανό καγκελάριο Χέλμουτ Σμιτ τον Ρολφ Πόλε, ο οποίος κατηγορούνταν ως μέλος της τρομοκρατικής οργάνωσης Φράξια Κόκκινος Στρατός. Παρά τις ασφυκτικές πιέσεις του καραμανλικού κατεστημένου, η ελληνική δικαιοσύνη στάθηκε αρχικά στο ύψος της κρίνοντας ότι ο Πόλε διωκόταν στη χώρα του για πολιτικά αδικήματα και συνεπώς δεν μπορούσε να εκδοθεί – πολύ περισσότερο που η διεθνής κοινή γνώμη παρέμενε συγκλονισμένη από τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης των ιδρυτικών στελεχών της Φράξιας Κόκκινος Στρατός.

Ο δικαιικός πολιτισμός της χώρας όμως δεν κρίθηκε μόνο από τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης (οι οποίες τελικά ανατράπηκαν ύστερα από πολιτικές πιέσεις), αλλά από τη σφοδρή αντίδραση της κοινωνίας, των ΜΜΕ και αρκετών πολιτικών. Ο Α. Παπανδρέου, ο Γ.-Α. Μαγκάκης, ο Χ. Φλωράκης, ο Μ. Γλέζος, ο Στ. Παναγούλης, ο Χ. Σαρτζετάκης και δεκάδες άλλοι πολιτικοί, επιστήμονες και δημοσιογράφοι, αν και διαφώνησαν εξαρχής με τις πράξεις του Ρολφ Πόλε, υπερασπίστηκαν το δικαίωμα ενός ανθρώπου να μην εκδοθεί σε ξένη χώρα για την πολιτική του δράση.

Πόσο μακρινή φαίνεται σήμερα αυτή η εποχή όταν Τούρκοι πρόσφυγες, που κατηγορούνται ως επί το πλείστον για την πολιτική και συνδικαλιστική τους δράση, είναι αναγκασμένοι να παίζουν τη ζωή του κορόνα- γράμματα σε μια απεργία πείνας για να διεκδικήσουν το αυτονόητο – την ασυλία από πολιτικές διώξεις.

Δείτε

Το Σύμπλεγμα Μπάαντερ Μάινχοφ (2008)

Ενδιαφέρουσα και σχετικά ψύχραιμη ματιά στην ιστορία της Φράξιας Κόκκινος Στρατός, αν και με ορισμένα ιστορικά αμφιλεγόμενα στοιχεία για την «αυτοκτονία» των μελών της.

Παρακολουθήστε

Ικέτιδες

Ο Αισχύλος τοποθετεί την έννοια του ασύλου στο επίκεντρο της τραγωδίας του, όπως συμβαίνει και με το έργο «Ηρακλείδαι» του Ευριπίδη.

Επισκεφτείτε

1againstracism.gr

www.info-war.gr