Του Σωτήρη Μανιάτη
Πανελλαδική δημοσκόπηση που διενεργήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο και αφορούσε τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές κρίθηκε από την αρμόδια Ελεγκτική Επιτροπή του ΣΕΔΕΑ ότι «δεν πληροί τις προϋποθέσεις αντιπροσωπευτικής έρευνας», ενώ η μέθοδος είναι «αμφιλεγόμενη». Ουσιαστικά κρίθηκε, αν μη τι άλλο, προβληματική και οι απαντήσεις που δόθηκαν από την εταιρεία «μη ικανοποιητικές»…
Η έρευνα έγινε από την Κάπα Research και δημοσιοποιήθηκε στις 15/9 από το «Βήμα της Κυριακής». Στις 20/9 όμως υποβλήθηκε αίτηση διενέργειας ελέγχου από τον πρόεδρο της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας, Κώστα Ασκούνη. Η Ελεγκτική Δημοσκοπήσεων όρισε (23/9) τριμελή Επιτροπή Ελέγχου από τους Ηλία Νικολακόπουλο (πρόεδρος), Λένα Λαμπροπούλου και Θεόδωρο Χατζηπαντελή (μέλη), η οποία ζήτησε συμπληρωματικά στοιχεία (24/9) με επιστολή της στον γενικό διευθυντή της Κάπα Research, Τάσο Γεωργιάδη, σχετικά με τέσσερα σημεία τα οποία «δεν διευκρινίζονταν στη δημοσιευμένη ταυτότητα της έρευνας». Ο κ. Γεωργιάδης απάντησε επ’ αυτών και αμέσως μετά η Επιτροπή Ελέγχου εξέτασε τα στοιχεία και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η συγκεκριμένη έρευνα «δεν πληροί τις προϋποθέσεις αντιπροσωπευτικής έρευνας, ιδιαίτερα όσον αφορά τους δήμους με πληθυσμό άνω των 50.000 κατοίκων και ειδικότερα τη δημοφιλία των αντίστοιχων δημάρχων».
Οπως εξηγείται στο σκεπτικό της έκθεσης (κομμάτι της αναρτήθηκε από την Κίνηση Πολιτών Νίκαιας-Ρέντη «κόντρα στο ρεύμα» (http://kontrastoreyma.blogspot.gr/) της Επιτροπής Ελέγχου, η απάντηση της Κάπα Research ότι το «“κοινό του internet δεν διαφέρει σημαντικά από το κοινό που απαντά στις τηλεφωνικές έρευνες με τη διαδικασία της τυχαίας δειγματοληψίας” δεν κρίνεται ικανοποιητική». Οπως επισημαίνεται, αυτό ερευνάται διεθνώς ενώ «σε γενικές γραμμές είναι αμφιλεγόμενη η αντιπροσωπευτικότητα του διαδικτυακά υλοποιημένου δείγματος γιατί ο πληθυσμός αναφοράς (όσοι έχουν πρόσβαση σε Η/Υ και είναι κατά συνέπεια δυνητικοί χρήστες) δεν έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με τον γενικό πληθυσμό [...]» Η Επιτροπή Ελέγχου αναφέρει ότι το ζήτημα έχει μελετηθεί (έρευνα του ELNES) και έχει διαπιστωθεί ότι οι δύο πληθυσμοί διαφέρουν στατιστικά σημαντικά «όσον αφορά την συμπάθεια προς πρόσωπα και την συμπάθεια προς κόμματα. Κατόπιν αυτού συμπεράσματα όσον αφορά “δημοτικότητες” ή “συμπάθεια” ή “κομματική έλξη” πρέπει να αντιμετωπίζονται με ιδιαίτερη επιφύλαξη. Επομένως σε κάθε σχετική δημοσίευση πρέπει να σημειώνεται ρητά ότι δεν πρόκειται για ευρήματα αντιπροσωπευτικής έρευνας». Προτείνει μάλιστα η επισήμανση αυτή, με το αντίστοιχο σκεπτικό, να κοινοποιηθεί σε όλες «τις εταιρείες του ΣΕΔΕΑ, ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον παρόμοια περιστατικά».
Στην Εκθεση Ελέγχου της Επιτροπής σημειώνεται ότι η κατανομή του δείγματος ως προς τις 13 περιφέρειες κρίνεται ικανοποιητική, «δεν ισχύει όμως το ίδιο για την κατανομή του στους επιμέρους δήμους, με πληθυσμό άνω των 50.000 κατοίκων, για τους δημάρχους των οποίων δημοσιεύτηκαν στοιχεία δημοτικότητας και μάλιστα συγκριτικός πίνακας με τους “20 δημοφιλέστερους”». Η Επιτροπή τονίζει ότι το περιορισμένο μέγεθος δείγματος (κάτω από 300 ερωτώμενοι για τους 32 από τους 50 δήμους) «δεν επιτρέπει την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων και μάλιστα παρουσίαση συγκριτικού πίνακα δημοφιλίας. Επιπλέον το ανά δήμο μέγεθος του δείγματος εμφανίζει σημαντικές δυσαναλογίες για δήμο με παραπλήσιο πληθυσμό: π.χ. μόλις 43 άτομα για το δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης (πληθ. 52.127) αλλά 219 άτομα για το δήμο Ελληνικού–Αργυρούπολης με ελαφρώς μικρότερο πληθυσμό (51.356)». Ικανοποιητικές θεωρεί τις απαντήσεις τής Κάπα Research για τη στάθμιση αποτελεσμάτων μόνο σε επίπεδο περιφέρειας. «Πάσχουν όμως -σημειώνει- σαφέστατα όσον αφορά τους δήμους. Μια σύνθετη στάθμιση (εκλογικό αποτέλεσμα, φύλο, ηλικία) εφαρμοζόμενη σε ένα δείγμα 200 ή 250 ατόμων εκτινάσσει τη διασπορά του εκτιμητή».
Η «Εφ.Συν.» αναζήτησε τηλεφωνικά τον γενικό διευθυντή τής Κάπα Research, Τάσο Γεωργιάδη, αλλά η επικοινωνία δεν έγινε εφικτή. Επικοινωνήσαμε και με τον πρόεδρο του ΣΕΔΕΑ, Σπύρο Ζαβιτσάνο, ο οποίος δεν θέλησε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο, αλλά αρκέστηκε να μας πει ότι «υπάρχει νόμος ο οποίος εφαρμόζεται σε τέτοιες περιπτώσεις, οι οποίες και αντιμετωπίζονται όπως πρέπει». Πρόκειται για τον ν.3603/2007 που μεταξύ άλλων προβλέπει ότι αυτές οι Εκθέσεις Ελέγχου, οι οποίες γνωστοποιούνται τόσο στον καταγγέλλοντα όσο και στον καταγγελλόμενο, αποστέλλονται στο ΕΣΡ το οποίο «αποφασίζει την προσωρινή διαγραφή από έναν (1) έως δώδεκα (12) μήνες, αναλόγως της βαρύτητας της παράβασης, και σε περίπτωση υποτροπής δύναται να επιβάλει την οριστική διαγραφή του φορέα ή της επιχείρησης από το Μητρώο». Η Επιτροπή Ελέγχου έχει αποστείλει την έκθεσή της στην Ελεγκτική Δημοσκοπήσεων, τον ΣΕΔΕΑ και σε όλους τους προαναφερόμενους.
