Κυβέρνηση και τρόικα συζητούν σήμερα την απελευθέρωση των πλειστηριασμών στα ακίνητα και των εξώσεων στα εμπορικά καταστήματα
→Kορυφαία στελέχη και βουλευτές των δύο κομμάτων που μετέχουν στην κυβέρνηση καλύπτονται πίσω από τη «δέσμευση» του πρωθυπουργού ότι η «πρώτη κατοικία δεν κινδυνεύει»
Του Βασίλη Γεώργα
Τις κοινωνικές βόμβες της απελευθέρωσης των πλειστηριασμών στα ακίνητα και των εξώσεων στο εμπόριο απασφαλίζουν επίσημα σήμερα κυβέρνηση και τρόικα, στο πρώτο ραντεβού των εκπροσώπων των δανειστών με τον αρμόδιο υπουργό Ανάπτυξης, Κωστή Χατζηδάκη.
Η πολιτική απόφαση να αρθεί σταδιακά η απαγόρευση πλειστηριασμών και να ξεκινήσουν κατασχέσεις ακόμη και για την κύρια κατοικία από την 1η Ιανουαρίου 2014 είναι ουσιαστικά ειλημμένη και η όποια διαπραγμάτευση θα κριθεί σε κρίσιμες λεπτομέρειες, με κορυφαία στελέχη και βουλευτές των δύο κομμάτων που μετέχουν στην κυβέρνηση να καλύπτονται πίσω από τη «δέσμευση» του πρωθυπουργού ότι η «πρώτη κατοικία δεν κινδυνεύει».
Το ερώτημα είναι αν και με ποιον τρόπο στη διαπραγμάτευση που ξεκινά σήμερα το πρωί η κυβέρνηση θα διασφαλίσει ότι δεν θα βγουν μαζικά στο σφυρί σπίτια και άλλα ακίνητα δανειοληπτών που βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση και έχουν σταματήσει ή καθυστερούν να αποπληρώνουν τα δάνειά τους ή τις υποχρεώσεις τους σε άλλους ιδιώτες.
Σκληρή γραμμή
Πληροφορίες που διοχετεύονται σταθερά το τελευταίο διάστημα, ενόσω βρίσκονταν σε εξέλιξη οι επαφές με τα τεχνικά κλιμάκια, φέρουν την τρόικα να ακολουθεί σκληρή γραμμή απαιτώντας εδώ και τώρα πλήρη άρση κάθε απαγορευτικού μέτρου για τους πλειστηριασμούς, δηλαδή απελευθέρωση χωρίς αστερίσκους σε εισοδηματικά ή άλλα κριτήρια, ακόμη και για την πρώτη κατοικία.
Οι δανειστές εμφανίζονται να θεωρούν πως η «υπερπροστασία» των ακινήτων είναι περιττή μετά από έξι χρόνια εφαρμογής του μέτρου και εκτιμούν πως η αναστολή πλειστηριασμών δίνει άλλοθι στις τράπεζες να μην προχωρούν σε ουσιαστικές ρυθμίσεις προβληματικών δανείων, πετώντας την μπάλα στην κερκίδα.
Υπό το πρίσμα αυτό η διαπραγμάτευση αναμένεται ότι θα είναι δύσκολη για την ελληνική πλευρά, η οποία, εκτός από τον κοινωνικό αντίκτυπο, το πολιτικό κόστος και τις ενδοκυβερνητικές τριβές μιας απόφασης να μην ανανεώσει την προστασία από τους πλειστηριασμούς, πιέζεται και από τις τράπεζες «να ανοίξει προσεκτικά το θέμα, ώστε να μην πυροδοτήσει κατάρρευση των τιμών στην αγορά ακινήτων και κινδυνεύσει η αποπληρωμή ακόμη και εξυπηρετούμενων δανείων από δανειολήπτες που θα βρεθούν να καταβάλλουν δόσεις για σπίτια μικρότερης αξίας από τα δάνειά τους».
Η στρατηγική της κυβέρνησης στη διαπραγμάτευση παραμένει υπέρ της σταδιακής άρσης του πλαισίου προστασίας των δανειοληπτών, που δεν θα έχει χαρακτήρα οριζόντιας απελευθέρωσης αλλά θα γίνει με τη συνεκτίμηση κοινωνικών και οικονομικών κριτηρίων, όπως λ.χ. η αντικειμενική αξία των ακινήτων, το ύψος των ανεξόφλητων υπολοίπων, τα χρόνια που το ακίνητο προστατεύεται από πλειστηριασμό, τα εισοδήματα κ.ά.
Εφόσον γίνει αποδεκτό το αίτημα της σταδιακής άρσης της απαγόρευσης, ο πρώτος στόχος των αλλαγών θα είναι, όπως όλα δείχνουν, το όριο των χρεών μέχρι το οποίο απαγορεύεται ο εκπλειστηριασμός και ειδικά στον νόμο του 2008 που προστατεύει κάθε είδους ακίνητο. Σήμερα κανένα ακίνητο δεν μπορεί να βγει σε πλειστηριασμό για χρέη μέχρι 200.000 ευρώ, ποσό που κατά πληροφορίες θα μειωθεί δραστικά.
«Κούρεμα» αναμένεται να γίνει και στο όριο της αντικειμενικής αξίας των 200.000 ευρώ (αφορολόγητο πρώτης κατοικίας προσαυξημένο κατά 50%) για ακίνητα που αποτελούν κύρια κατοικία.
Ουσιαστικά μόνη ασφαλιστική δικλίδα για τα νοικοκυριά που έχουν σοβαρό πρόβλημα χρεών και σήμερα προστατεύονται από τα μέτρα απαγόρευσης των πλειστηριασμών θα είναι ο νόμος Κατσέλη, όπου η πρώτη κατοικία -αλλά όχι τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία- προστατεύεται από κάθε καταδιωκτικό μέτρο μέχρι και την εκδίκαση της αίτησης από τα ειρηνοδικεία.
Οι εμπορικές μισθώσεις
Στο μέτωπο των εμπορικών μισθώσεων όπου οι ιδιοκτήτες ακινήτων τα έχουν βρει με την τρόικα, πιέζοντας για πλήρη απελευθέρωση στην αγορά επαγγελματικών ακινήτων, η κατάσταση είναι επίσης δύσκολη, καθώς οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν απορρίψει μέχρι σήμερα όλες τις προτάσεις του υπουργού Ανάπτυξης, στον οποίο το ΠΑΣΟΚ προσάπτει χαλαρή διάθεση διαπραγμάτευσης. Το βέβαιο είναι πως αν η τρόικα επιμείνει στην πλήρη και άμεση απελευθέρωση των επαγγελματικών μισθώσεων χωρίς προστατευτικές δικλίδες (σήμερα έχουν διάρκεια 12 + 4 έτη), δεκάδες χιλιάδες έμποροι θα βρεθούν αντιμέτωποι με τον κίνδυνο έξωσης, καθώς οι συμβάσεις που έχουν με τους ιδιοκτήτες θα τιναχτούν στον αέρα.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Επιχειρηματικά τα μισά «κόκκινα δάνεια»
Στο τέλος του χρόνου τα «κόκκινα δάνεια» εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 60 δισ. ευρώ και οι ελληνικές τράπεζες θα κληθούν να διαχειριστούν το πρόβλημα βάσει των οδηγιών–συστάσεων της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία τις επόμενες ημέρες αναμένεται να λάβει τη σχετική μελέτη από την Black Rock. Σε ό,τι αφορά τα χαρακτηριστικά του συνολικού χαρτοφυλακίου «κόκκινων δανείων», από τα 60 δισ. ευρώ παραπάνω από τα μισά αφορούν επιχειρηματικά, τα σχεδόν 20 δισ. στεγαστικά και τα υπόλοιπα 10 δισ. καταναλωτικά. Σήμερα, οι εκτιμήσεις τοποθετούν τα επιχειρηματικά δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών πάνω από 33 δισ. ευρώ, τα στεγαστικά κοντά στα 18 δισ. ευρώ και τα καταναλωτικά γύρω στα 13 δισ. ευρώ. Τραπεζικά στελέχη υποστηρίζουν ότι η πολιτική διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα είναι στην κατεύθυνση της διευκόλυνσης του δανειολήπτη, μέσω επιμήκυνσης του δανείου και μείωσης των επιτοκίων.
