Ο Χοακίν Αλμούνια ανακοίνωσε χθες ότι μέσα σε δύο χρόνια τα κράτη-μέλη πρέπει να αρχίσουν να ενισχύουν με τα εθνικά τους κονδύλια κάθε στάδιο μιας ταινίας, ακόμα και τη διαφήμιση. Επίσης θα δοθεί έμφαση στη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας στις αίθουσες, καθώς και στη δημιουργία αρχείων για τις νέες ταινίες
Της Νόρας Ράλλη
Με μια ανοιχτή συζήτηση μεταξύ του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Χοακίν Αλμούνια, και δημοσιογράφων από διάφορες χώρες που είχαν δηλώσει ενδιαφέρον, έγινε χθες γνωστός ο νέος κανονισμός της όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τον κινηματογράφο σε κάθε χώρα-μέλος της Ε.Ε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τροποποιεί τους κανόνες με τους οποίους η κάθε χώρα θα χρηματοδοτεί, από τα δικά της κονδύλια και όχι από ευρωπαϊκά, τον οπτικοακουστικό τομέα. Το προηγούμενο πλαίσιο κανόνων έληξε τον Δεκέμβριο του 2012. Τον τελευταίο χρόνο, όπως μας ενημέρωσε ο κ. Αλμούνια, έγιναν σκληρές αλλά ενδιαφέρουσες διαπραγματεύσεις με τα κράτη-μέλη, οι οποίες κατέληξαν σε νέο οδηγητικό πλαίσιο στο οποίο θα πρέπει να προσαρμοστούν τα κράτη-μέλη μέσα σε δύο χρόνια από σήμερα.
Ο νέος κανονισμός διευρύνει το πεδίο των δραστηριοτήτων που μπορούν να λαμβάνουν ενίσχυση. Υπογραμμίζει τη διακριτική ευχέρεια των κρατών-μελών να αποφασίζουν ποιες θα είναι αυτές (κινηματογραφικά πρότζεκτ, τηλεοπτικά προγράμματα, ντοκιμαντέρ κ.ά.). Προβλέπει τη δυνατότητα χορήγησης υψηλότερων ενισχύσεων για διασυνοριακές παραγωγές και, τέλος, προβάλλει την κινηματογραφική κληρονομιά.
Γιατί όμως τώρα η αλλαγή των κανόνων;
Εχουμε περάσει σε μια νέα ψηφιακή εποχή, με αποτέλεσμα να χρειάζεται και νέο θεσμικό πλαίσιο. Το παλιό κάλυπτε μόνο την ενίσχυση της παραγωγής. Τώρα πια θα ενισχύονται όλα τα στάδια δημιουργίας ενός οπτικοακουστικού έργου, από τη σύλληψη έως την παρουσίασή του στο κοινό, ακόμα και τη διαφήμιση. Η ενίσχυση που μπορεί να λάβει ένα κινηματογραφικό έργο δεν θα μπορεί, όμως, να υπερβαίνει το 50% του προϋπολογισμού του. Αντίθετα, οι συμπαραγωγές περισσότερων κρατών μπορούν να λαμβάνουν ενίσχυση που φτάνει έως και το 60% του προϋπολογισμού τους. Από την άλλη, τα κράτη-μέλη διατηρούν τη δυνατότητα να επιβάλλουν τους δικούς τους όρους όσον αφορά τις συγκεκριμένες δαπάνες. Σε αντίστοιχη ερώτηση (από Ιταλό συνάδελφο) αν οι νέοι αυτοί κανόνες διασφαλίζουν έστω σε κάποιο ποσοστό τη διαφάνεια στις επιχορηγήσεις, καθώς, όπως είπε, στη χώρα του ο γνωστός τα δίνει στον γνωστό, η απάντηση του κ. Αλμούνια ήταν: «Δεν είναι δική μας δουλειά να ελέγχουμε αν ένα κράτος-μέλος ακολουθεί αδιάφθορες ή όχι διαδικασίες. Το πού θα πηγαίνουν τα χρήματα εξαρτάται από το κατά πόσον το κάθε κράτος είναι ικανό να καταπολεμά τέτοια φαινόμενα».
Στο ίδιο κλίμα κινήθηκε και η απάντησή του στο πώς μπορεί να διασφαλίσει ένας κινηματογραφιστής ότι θα τηρηθούν οι νέοι αυτοί κανόνες: «Εμείς θέτουμε τις προτεραιότητες που θα πρέπει να θέσει ένα κράτος-μέλος ως προς τις επιχορηγήσεις του σε οπτικοακουστικά έργα. Αλλά τελικά, το ίδιο (η εκάστοτε Ταινιοθήκη, η Βουλή ή κάποιος άλλος κρατικός φορέας) θα αποφασίσει. Αν είστε καλός σκηνοθέτης, θα σας έλεγα να έχετε συνεργείο από τη χώρα σας και να χρησιμοποιήσετε την εγχώρια κινηματογραφική βιομηχανία για να ενισχύσετε και την τοπική οικονομία».
Οσο για το ποιες προβλέπει να είναι οι κύριες αλλαγές στο ευρωπαϊκό κινηματογραφικό τοπίο τα επόμενα χρόνια, ο Χοακίν Αλμούνια επικεντρώθηκε στα νέα ψηφιακά μέσα παραγωγής, αλλά και θέασης μιας ταινίας: «Δεν είμαι προφήτης ούτε ειδικός σε αυτά τα ζητήματα. Ωστόσο, ξέρω πως όταν μπορείς να δεις μια ταινία στον υπολογιστή ή στο τάμπλετ σου, κάποιος θα πρέπει να προστατεύσει τους κινηματογράφους που κλείνουν συνεχώς στην Ευρώπη. Από την άλλη, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και τη νέα αυτή ψηφιακή τεχνολογία σε όλα τα στάδια δημιουργίας ή θέασης μιας ταινίας». Τόνισε, επίσης, τη σημασία δημιουργίας ενός αρχείου νέων ταινιών. Σύμφωνα με τις οδηγίες, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να ενθαρρύνουν τους παραγωγούς να καταθέτουν αντίτυπο των χρηματοδοτηθέντων έργων τους, με σκοπό τη διατήρησή τους και την καθορισμένη μη εμπορική χρήση. Τώρα ποιος θα τα συντηρήσει και πού, αυτό είναι ευθύνη του κάθε κράτους να φτιάξει ταινιοθήκες και ιδρύματα κατάλληλα γι’ αυτό. Ενα μήνυμα σαφές, ειδικά αν λάβουμε υπόψη μας πως στα εγκαίνια της Ταινιοθήκης της Ελλάδας (Λαΐς) δεν προσήλθε ο τότε υπουργός Πολιτισμού, αλλά ούτε και οι επόμενοι, ποτέ έως τώρα.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Μεγάλο ενδιαφέρον από Ελλάδα
● Εκτιμάται ότι τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. διαθέτουν περίπου 3 δισ. ευρώ ετησίως για την ενίσχυση κινηματογραφικών ταινιών: 2 δισ. ευρώ με τη μορφή επιχορηγήσεων και χαμηλότοκων δανείων και 1 δισ. ευρώ με τη μορφή φορολογικών κινήτρων. Περίπου το 80% του ποσού αυτού προορίζεται για την παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών. Η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, η Ιταλία και η Ισπανία χορηγούν το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ενίσχυσης
● Οι χώρες που συμμετείχαν στη βιντεοδιάσκεψη ήταν η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Γαλλία και η Γερμανία. Γαλλία και Γερμανία συμμετείχαν με έναν μόνο δημοσιογράφο και η δεύτερη δεν έκανε καμία ερώτηση. Η Ελλάδα συμμετείχε με τον μεγαλύτερο αριθμό δημοσιογράφων και τις περισσότερες ερωτήσεις. Αν αυτό σημαίνει πως ενδιαφερόμαστε περισσότερο για τα κινηματογραφικά, μένει να κριθεί.
