Ο νέος άνδρας που εισέβαλε ξαφνικά στη θεατρική πιάτσα, που πήρε και μεταμόρφωσε το ιστορικό «Ακροπόλ» κι αργότερα το «Βασιλάκου» και που στήνει παραστάσεις ακόμα και για την Επίδαυρο, ανοίγει τα χαρτιά του. Το ότι τολμάει σε εποχή κρίσης είναι το λιγότερο περίεργο. Δηλώνει Μ-Λ ΚΚΕ και συγχρόνως καταγγέλλει μια κοινωνία που θεωρεί το επιχειρείν ποινικό αδίκημα
Της Εφης Μαρίνου
Στην αρχή ήταν η μουσική και μετά ήρθε το θέατρο, το «Ακροπόλ» κι αργότερα το «Βασιλάκου». Σε χρόνο-ρεκόρ είδε τρεις παραγωγές του να παρουσιάζονται στην Επίδαυρο. Ποιος είναι ο νέος αλλά υπερδραστήριος επιχειρηματικά Φάνης Κιρκινέζος; Δεν δίνει συνεντεύξεις, αλλά δέχτηκε να μας συναντήσει λίγες μέρες πριν απολυθεί από τον στρατό… Και να μιλήσει για τον εαυτό του, το «φαινόμενο Κιρκινέζος», τις φήμες και την πραγματικότητα, την πολιτική του άποψη που εκφράζεται από το Μ-Λ ΚΚΕ!
• Στον χώρο επικρατεί μια καχυποψία προς το πρόσωπό σας: o Κιρκινέζος ξεπλένει λεφτά, είναι μια φούσκα που σε λίγο θα σκάσει, κάποιος τον χρηματοδοτεί κ.λπ. Ποιος τελικά είστε;
«Η θεωρία της φούσκας κυκλοφόρησε τον πρώτο χρόνο. Ακούγεται κοινότοπο, αλλά όποιος ξεχωρίζει ενοχλεί. Ισως επειδή δεν ελέγχουν τον τρόπο λειτουργίας μας. Εμείς καθορίζουμε τις εξελίξεις κι όχι εξωτερικοί παράγοντες. Είναι δύσκολο να παρεισφρήσει κάποιος στην ομάδα μας».
• Κι όμως γνωρίζω ότι καλλιτεχνικές προτάσεις απέξω συναντούν ευήκοα ώτα.
«Συνδιαλέγομαι, αλλά η στόχευση παραμένει σταθερή. Είμαστε ένας θεατρικός οργανισμός σε άνοδο, που παράγει πολιτιστικό προϊόν με συγκεκριμένο ρεπερτοριακό ύφος, αλλά συγχρόνως και μια επιχείρηση που αναζητεί ασφάλεια. Φέτος περίμεναν ότι θα πάρουμε δυο-τρία θέατρα. Ε λοιπόν, πήραμε το “Γκαγκάριν” για να επεκταθούμε στο εναλλακτικό μουσικό είδος. Το “Ακροπόλ” και το “Βασιλάκου” αρκούν. Ο μαξιμαλισμός που μας χρεώνουν δεν ισχύει».
• Πολύ νέος για τόση δραστηριότητα, τέτοια ανοίγματα, αυτή τη δυναμική εισβολή στο θέαμα. Μετράτε ήδη τρεις παραστάσεις στην Επίδαυρο μέσα σε δύο σεζόν.
«Καταλαβαίνω ότι όλο αυτό προβληματίζει κάποιους. Αλλά ξεχνούν τη μουσική εταιρεία μας, τη Sui Generis, με διαδρομή πετυχημένη και καλλιτέχνες πρώτης γραμμής όπως Σαββόπουλος, Ξαρχάκος, Αρβανιτάκη, Πανούσης. Κι όμως, αν αναλύσει κανείς τα μεγέθη των εταιρειών, το στήσιμό τους, την ανάπτυξη και τα μελλοντικά σχέδια, όλα είναι εξηγήσιμα. Εγραψαν ότι παζαρεύουμε το θέατρο “Αλμα”. Δεν είναι αλήθεια, αλλά δεν διαψεύστηκε ποτέ».
• Εννοείτε ότι υπάρχει παραπληροφόρηση από μεριάς του Τύπου;
«Μερικές φορές. Αν και εξωστρεφής, με τους δημοσιογράφους δηλώνω ένα αίσθημα αγοραφοβίας, ντροπής, που πιθανόν δημιουργεί παρεξηγήσεις. Γι’ αυτό υπάρχουν άνθρωποι που παρεμβάλλονται μεταξύ εμού και αυτών. Οι έμπειροι καλλιτεχνικοί συντάκτες, ελάχιστοι πια -οι περισσότεροι είναι νέοι σε διαδικτυακά μέσα-, πρέπει να κάνουν τη δουλειά τους ελεύθερα, χωρίς να εγκλωβίζονται σε σχέσεις και υποχρεώσεις. Μια φορά μόνο εξοργίστηκα και απευθύνθηκα σε συνάδελφό σας. Δεν θέλω να προωθώ το κουτσομπολιό ή να κάνω μηνύσεις. Ολα αυτά που κοροϊδεύω δηλαδή».
• Πώς σας έφερε ο δρόμος στο θέατρο;
«Το 2008 συνειδητοποίησα ότι το μουσικό θέαμα οδηγείται σε θεατρικούς χώρους. Πήραμε το “Ακροπόλ” για χρήση μουσικού θεάτρου. Μελετώντας την πλούσια ιστορία του, πόσοι μεγάλοι ηθοποιοί πέρασαν από εκεί, αναρωτήθηκα πώς να αλλάξω το ρου του μετά από 75 χρόνια. Ο Στ. Λιβαθινός με έπεισε ότι ένα θέατρο 800 θέσεων μπορεί να λειτουργήσει χωρίς ονόματα στη μαρκίζα του. Με έπεισε ότι αυτό είναι φιλοσοφία, ότι η ομάδα είναι η ζωή του».
• Ο Στάθης Λιβαθινός πάντως κινήθηκε δικαστικά εναντίον σας για μη καταβολή αμοιβής του στον «Ηλίθιο».
«Δεν θέλω να το σχολιάσω. Τον θεωρώ σπουδαίο καλλιτέχνη».
• Η άρνησή σας ακούγεται ως υπεκφυγή.
«Ο Στάθης Λιβαθινός είναι ο άνθρωπος που πίστεψα όσο κανέναν άλλο στον χώρο αυτό. Γι’ αυτό και η απογοήτευσή μου είναι μοναδική. Η αποχώρηση της Μαρίας Ναυπλιώτου από τον “Ηλίθιο” για να παίξει στην παράσταση του Μπομπ Ουίλσον τον οδήγησε να βάλει τέλος στη συνεργασία μας, ένα πρόγραμμα διετίας που είχε ανακοινωθεί μήνες πριν. Διέκοψε, δηλαδή, μια παραγωγή τεράστιου όγκου, στην οποία είχα επενδύσει 350 χιλιάδες ευρώ. Με καινούργιο σκηνικό και κοστούμια που μόνο το ενοίκιό τους -κι αυτό χάρη στην ευνοϊκή παρέμβαση του Γ. Χουβαρδά- στοίχισαν 15 χιλιάδες ευρώ. Η ζημιά που υπέστη το “Ακροπόλ” είναι πολλαπλάσια της αμοιβής του Στ. Λιβαθινού. Εγιναν μόνο 25 παραστάσεις και παρά τις οντισιόν που υποτίθεται ότι έκανε ο σκηνοθέτης, αντικαταστάτρια της Μ. Ναυπλιώτου ήταν αδύνατον να βρεθεί… Και με εγκατέλειψε».
• Λένε ότι καθυστερείτε πληρωμές.
«Συνάδελφός σας ρώτησε το καλοκαίρι αν είναι απλήρωτος ο Χορός στον “Πλούτο”. Αυτό ισχυριζόταν ηθοποιός τον οποίο είχα πληρώσει πριν καν ξεκινήσει η περιοδεία. Απάντησα ότι αν αποδειχτεί σωστή η πληροφορία του, θα πληρώσω στον καταγγέλλοντα τα διπλάσια… Εχοντας μηδενικό δανεισμό, η καθυστέρηση αμοιβών κάποτε είναι αναμενόμενη. Εχουμε βγει εκτός προγραμματισμού 10-15 μέρες, αλλά θεωρώ ότι αυτό δεν αποτελεί καμιά παγκόσμια πρώτη. Είναι γνωστές οι δυσκολίες όταν συναλλάσσεσαι με το Δημόσιο».
• Εχετε πληρώσει τους πάντες στις καλοκαιρινές παραγωγές;
«Είναι όλοι εξοφλημένοι παρόλο που οι δήμοι χρωστούν πάνω από 300.000. “Μήδεια”, “Πλούτος” και “Επιθεωρητής” στοίχισαν σχεδόν 2 εκατ. ευρώ απασχολώντας πάνω από ενενήντα ανθρώπους. Συνάδελφοί μου ενοχλήθηκαν γιατί δεν διέκοψα την περιοδεία του “Επιθεωρητή” όταν στο ξεκίνημα δεν τραβούσε. Μου έλεγαν: “Σταμάτα. Καις πιάτσες”. Δεν θα το έκανα. Είχα δεσμευτεί σε δεκατέσσερις ανθρώπους με δεκάμηνα συμβόλαια. Προτιμώ να καθυστερήσω δέκα μέρες τις πληρωμές και να συνεχίσουν να δουλεύουν όλοι, παρά να αποζημιώσω με 500 ευρώ τους ηθοποιούς και να πάνε σπίτι τους».
• Μπήκατε στο κλισιοσκόπιο με «Το μεγάλο μας τσίρκο» και τη συνεργασία σας με τον Σωτήρη Χατζάκη.
«Αλλος μύθος αυτός. Το θέμα ήταν η εσωτερική σύγκρουση στο ΚΘΒΕ μεταξύ προέδρου και διευθυντή. Ο πρώτος, ο Μάκης Τρικούκης, ισχυριζόταν ότι το “Τσίρκο” έβαλε μέσα το Κρατικό, κατηγορούσε τον Χατζάκη ότι άνοιξε το θέατρο σε ιδιώτη κι ότι έκανε υπέρβαση προϋπολογισμών. Εμείς ανακοινώσαμε στοιχεία τρεις μήνες μετά – τα νούμερα δεν ανακοινώνονται στον χρόνο που θέλει ο καθένας. Δεν πιεζόμουν –είχα εικόνα-, απλώς με στενοχωρούσε η στάση του Τρικούκη γιατί τον εκτιμώ πολύ. Βγήκαν τα αποτελέσματα κερδοφορίας και όλοι αναδιπλώθηκαν».
• Εχει πληγεί η σχέση σας με τον Σωτήρη Χατζάκη;
«Πιστεύω ότι διαθέτει τα ανακλαστικά διευθυντή κι όλο αυτό περί λαϊκισμού τον αδικεί. Ξεχνάμε το “Ντιμπούκ” ή τη “Φόνισσα”;»
• Και το «Μεγάλο μας τσίρκο»; Γιατί το ξεχνάτε;
«Εγώ δεν το βρήκα λαϊκίστικο όπως εσείς. Το να αγωνίζεται ένας σκηνοθέτης, βάζοντας στην άκρη το μεράκι του, να γεμίσει τις αίθουσες ενός θεάτρου με απλήρωτο προσωπικό, είναι σημαντικό. Δέχομαι ότι υπάρχει ανάγκη για θέατρο υψηλής αισθητικής. Ομως οι διευθυντές των Κρατικών Θεάτρων έχουν δεσμευτεί να παράγουν θεάματα και για ανθρώπους που ενδεχομένως στερούνται το μπακγκράουντ να παρακολουθούν Σέξπιρ. Το Εθνικό Θέατρο χρηματοδοτείται και από τον πιο φτωχό, τον πιο αμόρφωτο πολίτη. Οφείλει να παρέχει θεάματα που να ακουμπούν και αυτόν».
• Τον τόνο όμως σ’ ένα Εθνικό Θέατρο δίνει ο παιδευτικός του προσανατολισμός. Εδώ εσείς, ο ιδιώτης, που προσβλέπετε στο ταμείο, ξεκινήσατε με Ντοστογιέφσκι, συνεχίσατε με Μπρεχτ και με Σέξπιρ.
«Πιστεύω ότι υπάρχει τρόπος συνύπαρξης των δύο: να εκπαιδεύεις το κοινό χωρίς να το αποκλείεις. Ανάμεσα σ’ ένα τίμιο λαϊκό θέαμα κι ένα πυροτέχνημα κωμικού πρώτης γραμμής με στόχο να γαργαλήσει το κοινό, προτιμώ το πρώτο. Θα ήθελα ένα δυνατό Εθνικό, όπως κι ένα δυνατό εναλλακτικό θέατρο. Με συμφέρει να εκπαιδεύονται θεατές στο καλό θέατρο. Χαίρομαι τις επιτυχίες θεάτρων 100 θέσεων γιατί αφορούν και στο δικό μου των οκτακοσίων. Αν κάτι καίγεται δίπλα σου, θα καείς και εσύ. Στα κοινωνικά χάλια μας ποιον να ανταγωνιστείς;».
• Είστε μια παρεξηγημένη προσωπικότητα;
«Καθόλου. Εχω ορκισμένους φίλους από το Δημοτικό, το Πανεπιστήμιο. Επενδύω στις ανθρώπινες σχέσεις. Ο Γρηγόρης Καραντινάκης είναι μέλος της οικογένειάς μου. Δεν έχω γνωρίσει άνθρωπο πιο αγνό, πιο ανιδιοτελή και πιο ελεύθερο στον τρόπο σκέψης του. Δεν κουβαλά κανένα απωθημένο, διαθέτει μια εξαιρετική ευκολία αποστασιοποίησης».
• Η επιλογή του Αβρανά να σκηνοθετήσει στο «Βασιλάκου» ήταν ιδέα του Καραντινάκη;
«Τον πρότεινε πριν από τη βράβευσή του στη Βενετία κι αυτό με χαροποιεί ακόμα περισσότερο. Ο Αβρανάς είναι παιδί εξαιρετικής κουλτούρας και ήθους. Αυτή την περίοδο παλεύουμε τα δικαιώματα του έργου».
• Αντέχετε την κριτική;
«Κάποτε σ’ ένα μπαρ παρακολουθούσα επί ώρες κάποιον να μιλάει στην παρέα του για μένα σαν να με γνωρίζει απέξω κι ανακατωτά. Εξερράγη μέσα μου η αδικία και του ζήτησα τον λόγο. Πώς γίνεται ένας τραπεζικός υπάλληλος να βρίσκει γοητευτικό να λέει ιστορίες για έναν άγνωστό του άνθρωπο; Το καλοκαίρι πρωτοσέλιδα μιλούσαν για σχέση μου με ηθοποιό, την οποία είχα συναντήσει με άλλους, και τον φίλο της μαζί. Θα μου πείτε: φαιδρότητες. Κάποτε όμως το γελοίο μπορεί να έχει συνέπειες στην προσωπική σου ζωή. Ρώτησα τον δικηγόρο μου μήπως να κάνουμε αγωγή στο έντυπο -το οποίο δεν παρέλειπε να μου αποδώσει ευφυΐα και χιούμορ- και μου απάντησε: Να γράψουμε ότι είσαι καταθλιπτικός και ηλίθιος;.. Τέτοια δημοσιεύματα είναι δομημένα έτσι ώστε να μην είναι μηνύσιμα».
