Η νέα τιμολογιακή πολιτική που ανακοίνωσε η ιδιωτικοποιημένη ηπειρώτικη γαλακτοβιομηχανία θίγει κυρίως τους παραγωγούς πρόβειου γάλακτος που αποτελούν την πλειονότητα των συνεργατών της και ευνοεί τις μεγάλες κτηνοτροφικές μονάδες, αφού συνδέει την τιμή με την αυξημένη ποσότητα παράδοσης

ΙΩΑΝΝΙΝΑ Του Φιλήμονα Καραμήτσου

Σε νέα πεδία εισέρχεται πλέον η σχέση της γαλακτοβιομηχανίας «Δωδώνη», από τις σημαντικότερες βιομηχανίες της χώρας στον κλάδο της, με τους παραγωγούς. Η ανακοίνωση των νέων τιμών για την εισκόμιση του γάλακτος τη νέα χρονιά έφερε μειώσεις στις τιμές κυρίως για τους μικρούς παραγωγούς πρόβειου γάλακτος, που είναι και η μεγάλη πλειονότητα των παραγωγών της. Και βέβαια κάνει σαφές πια ότι η ιδιωτικοποίηση της εταιρείας πριν από ένα χρόνο άφησε ορθάνοιχτη την πόρτα και στην ελεύθερη αγορά, που έχει τους δικούς της κανόνες.

Οπως έγραφε η efsyn.gr το βράδυ της περασμένης Τετάρτης, η νέα τιμολογιακή πολιτική στο πρόβειο γάλα θα είναι κλιμακωτή, θα αμείβεται δηλαδή ο παραγωγός ανάλογα με την ποσότητα που παραδίδει, με τους παραγωγούς που έχουν μεγάλες ποσότητες να επιτυγχάνουν και τις καλύτερες τιμές, οι οποίες στην περίπτωση αυτή θα φτάνουν και το 1,05 ευρώ ανά κιλό που ήταν η παλιότερη, ενιαία για όλους, τιμή.

Δείκτης ποιότητας

Παράλληλα όμως εισάγεται στην προσμέτρηση της τιμής και ο δείκτης της ποιότητας του γάλακτος (λιποπρωτεΐνες), με την υψηλή ποιότητα να αυξάνει την τιμή για τους παραγωγούς, που θα κερδίζουν μεγαλύτερες τιμές από αυτές που θα επιτυγχάνουν με την ποσότητα και μόνο. Σύμφωνα με την εταιρεία, με αυτό το σύστημα επιτυγχάνεται μεσοσταθμιστική τιμή 98 λεπτά το κιλό, υψηλότερη σε σχέση με τον ανταγωνισμό, στην παράδοση που έχει διαμορφώσει η «Δωδώνη» να δίνει τις υψηλότερες τιμές της αγοράς. Επιπλέον αυξάνεται η τιμή στο γίδινο γάλα και κρατιέται σταθερή του αγελαδινού.

Το μεγάλο ερώτημα όμως είναι τι θα γίνει με τους μικρούς παραγωγούς του πρόβειου γάλακτος, εκείνους που θα έχουν τις χαμηλότερες τιμές, λίγο πάνω από τα 90 λεπτά.

Θα αντέξουν την πίεση από τη μείωση της τιμής, την ώρα που αναγκάζονται να παράγουν με όλο και μεγαλύτερο κόστος και εν μέσω της γενικότερης οικονομικής ύφεσης; Θα διατηρηθεί αυτή η πολύπλοκη και πολύχρωμη παραγωγική βάση της Ηπείρου με τους χιλιάδες μικρούς κτηνοτρόφους;

Η «Δωδώνη» απαντά από τη μεριά της ότι θα συνεχίσει να παίρνει όλο το γάλα από όλους τους παραγωγούς της Ηπείρου, «ακόμα και τους πιο μικρούς, διατηρώντας έτσι τη μεγαλύτερη βάση συνεργαζόμενων παραγωγών της αγοράς -πλέον των 6.000- και στηρίζοντας ουσιαστικά την περιοχή της Ηπείρου». Θα συνεχίσει δε να υποστηρίζει αυτό το πολύ διευρυμένο δίκτυο συλλογής, με τα φορτηγά να φτάνουν και στο πιο απομακρυσμένο χωριό για να συλλέξουν τα λίγα κιλά γάλακτος ενός κτηνοτρόφου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας, πάνω από το 25% των 6.000 παραγωγών της παρέχουν λιγότερα από 2.000 κιλά γάλακτος ανά έτος, κάτι που σημαίνει ότι οι αμοιβές τους είναι της τάξης των 200 ευρώ τον μήνα. Ποσό που συμπληρώνει το εισόδημα μιας οικογένειας, ποσό όμως που είναι και απαραίτητο για να επιβιώσει αυτή η οικογένεια στις μέρες μας.

Να σημειωθεί επιπλέον ότι αυτό το χαρακτηριστικό των πολλών μικρών παραγωγών είναι κι εκείνο που συντηρεί το μοναδικό πλεονέκτημα της ηπειρωτικής κτηνοτροφίας να τρέφει τα ζώα της με φυσική τροφή στα απάτητα βουνά της Πίνδου, δίνοντας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του γάλακτος και της φέτας. Στην ουσία η μείωση της τιμής για τους μικρούς παραγωγούς μοιράζει και το αυξημένο κόστος συλλογής, με την εξασφάλιση ότι θα συνεχιστεί η συλλογή από κάθε ποιμνιοστάσιο.

Κανόνες ελεύθερης αγοράς

Πίσω από τη συγκυρία, αυτό που συμβαίνει στην Ηπειρο με τη «Δωδώνη» είναι η μετάβαση και η προσαρμογή από ένα σύστημα παραγωγής που στηριζόταν στο κράτος, μέσω της πλειοψηφίας στην εταιρεία από την Αγροτική Τράπεζα, στους κανόνες της ελεύθερης αγοράς μέσω της ιδιωτικοποίησης. Δεν είναι τυχαία η συνεχής αναφορά της εταιρείας, που κατέχει πλέον την πλειοψηφία των μετοχών, στο θέμα του ανταγωνισμού και της προσαρμογής στις συνθήκες της αγοράς.

Είναι πολύ χαρακτηριστική η δήλωση του γενικού διευθυντή της εταιρείας, Τομ Σέιπερς: «Η νέα τιμολογιακή πολιτική προμήθειας γάλακτος θα μας επιτρέψει να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι οι παραγωγοί -συμπεριλαμβανομένων ακόμα και των πιο μικρών- θα συνεχίσουν να βρίσκουν στη “Δωδώνη” αγοραστή για το γάλα τους. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι είναι δίκαιο η υψηλότερη ποιότητα γάλακτος να ανταμείβεται με τις υψηλότερες τιμές».

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Αντιδράσεις από ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ

Το πώς θα αντιδράσουν οι κτηνοτρόφοι στο σύνολό τους στην Ηπειρο είναι άγνωστο αυτή τη στιγμή. Το καλοκαίρι κινητοποιήθηκαν όταν καθυστέρησαν οι αμοιβές τους από το ανοιξιάτικο γάλα. Το ερώτημα αν θα αντιδράσουν συλλογικά στις νέες τιμές, θα απαντηθεί τις επόμενες μέρες. Οι πρώτες αντιδράσεις ήρθαν από το πολιτικό πεδίο. Σε δήλωση του βουλευτή Ιωαννίνων του ΠΑΣΟΚ Μιχάλη Κασσή αναφέρεται μεταξύ άλλων: «Οπως είναι γνωστό, η συντριπτική πλειονότητα των κτηνοτρόφων ανήκει στις κατηγορίες που θα λάβουν χαμηλή τιμή λόγω ύψους παραγωγής. Σε σχέση με τη φετινή τιμή γάλακτος θα χάνουν 15 λεπτά το λίτρο, τη στιγμή που τα προβλήματα της κτηνοτροφίας πνίγουν καθημερινά τους μικρομεσαίους παραγωγούς».

Σε ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ Ιωαννίνων σημειώνεται: «…επαληθεύονται για ακόμη μια φορά οι φόβοι και οι ανησυχίες μας για το έγκλημα που συντελέστηκε στην Ηπειρο με το ξεπούλημα της βιομηχανίας. Με πρόσχημα τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά του γάλακτος, ενώ γνωρίζουν πολύ καλά ότι δύσκολα συμβιβάζονται κι ενώ είναι γνωστές οι ιδιαιτερότητες της παραγωγής σε ό,τι αφορά την περιεκτικότητα λιπαρών στο συγκεκριμένο γάλα, οι νέοι ιδιοκτήτες έρχονται να δώσουν τη χαριστική βολή στη μικρή παραγωγή».