Διανύοντας τον τρίτο χρόνο της βαθύτερης οικονομικής κρίσης που γνώρισε η μεταπολεμική Ελλάδα, αποτελεί πλέον κοινό τόπο ότι, εκτός της Οικονομίας, καταρρέουν σταδιακά και οι θεσμοί.
Κατακτήσεις δεκαετιών, όπως το κοινωνικό κράτος, αλλά εν τέλει και το ίδιο το κράτος δικαίου, η πεμπτουσία, εν ολίγοις, του ευρωπαϊκού νομικού πολιτισμού, θυσιάζονται στον βωμό της λιτότητας. Ως αποτέλεσμα, η καθημερινότητα των αδύναμων κοινωνικών ομάδων καθίσταται όλο και πιο δυσχερής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ακόλουθη περίπτωση.
Με τον εφαρμοστικό, του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, νόμο 4051/2012 (για τα υπουργεία Υγείας και Εργασίας) και ειδικότερα με το άρθρο 1 του νόμου αυτού, προβλέφθηκε εκ νέου μείωση των συντάξεων, για τους συνταξιούχους του Δημοσίου και των Ταμείων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης, ύψους 12%. Ορίστηκε επίσης, μεταξύ άλλων, ότι από την παραπάνω μείωση εξαιρούνται οι συνταξιούχοι Δημοσίου, οι οποίοι είναι ανίκανοι για την άσκηση κάθε βιοποριστικού επαγγέλματος κατά ποσοστό 80% και άνω. Επίσης, στο ίδιο άρθρο ορίζεται ότι οι συνταξιούχοι του Δημοσίου αυτής της κατηγορίας, κάτω των 55 ετών, εξαιρούνται και από τη μείωση ύψους 40% για το ποσόν άνω των 1.000 ευρώ, που είχε επιβληθεί με την παρ. 10 του άρθρου 1 του νόμου 4024/2011.
Ετσι, έγινε προφανής διαχωρισμός μεταξύ των συνταξιούχων του Δημοσίου και των άλλων φορέων κοινωνικής ασφάλισης.
Η ρύθμιση αυτή παραβιάζει την αρχή της ισότητας, όπως την ορίζει το άρθρο 4 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει ότι οι Ελληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου και ότι οι Ελληνίδες και οι Ελληνες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις. Με το άρθρο αυτό, εξάλλου, καθιερώνεται η αρχή της ισότητας και των ΑμεΑ έναντι του νόμου, αποτελεί δε θεμέλιο λίθο για την αντιμετώπισή τους από το κράτος.
Αλλωστε, στο άρθρο 21 του Συντάγματος θεμελιώνεται το κοινωνικό κράτος δικαίου και η πολιτική του κράτους, η οποία ασκείται μέσω των ειδικότερων νόμων που εκτελούν αυτή τη συνταγματική επιταγή. Ειδικότερα, με την παρ. 6 του άρθρου 21 ορίζονται τα εξής: «Τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική ζωή της χώρας». Υιοθετείται έτσι κοινωνικό μοντέλο για την αναπηρία.
Από το σύνολο των συνταγματικών διατάξεων καθίσταται απόλυτα σαφές ότι όλοι οι έχοντες αναπηρία πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα από τον νόμο, να μην υπόκεινται σε διακρίσεις, όταν μάλιστα αυτές δεν εξυπηρετούν τον σκοπό της θέσπισης μιας νομοθετικής διάταξης και σε κάθε περίπτωση πρέπει να προστατεύονται από το κράτος ιδιαιτέρως, λαμβανομένων υπόψη των «μειονεκτημάτων» που ενδεχομένως εμφανίζουν έναντι των άλλων πολιτών και να διευκολύνεται με κάθε δυνατό τρόπο η αξιοπρεπής διαβίωσή τους.
Η ρύθμιση αυτή, λοιπόν, παραβιάζει προφανώς τις σχετικές συνταγματικές επιταγές και αποτελεί ένα επιπλέον πλήγμα για τη λειτουργία του κοινωνικού κράτους και του κράτους δικαίου.
Αθ. Μιχ.
