Παραγωγή διαδραστικών συστημάτων μουσικής και αισθητηριοκινητικής ολοκλήρωσης προσιτών σε ανθρώπους με αναπηρίες υπόσχεται η ομάδα δύο νέων ανθρώπων που δημιούργησαν την εταιρεία Filisia που γρήγορα ξεχώρισε για τη δημιουργική δουλειά της.
Της Αλεξάνδρας Λεφοπούλου
Ολα ξεκίνησαν πριν από περίπου τέσσερα χρόνια, όταν ο Γιώργος Παπαδάκης και η Ιφιγένεια Δηλαβεράκη συνεργάστηκαν σε μια ομάδα 5 ατόμων, στο πλαίσιο μιας έκθεσης διαδραστικών εγκαταστάσεων που πραγματοποιήθηκε στο Αίγιο. Στην έκθεση αυτή, προσπαθώντας να προκαλέσουν το ενδιαφέρον της τοπικής κοινωνίας κάλεσαν σχολεία, φορείς και το ίδρυμα της περιοχής που ασχολείται με τους ανθρώπους με αναπηρία. Από κοινού οργάνωσαν μια σειρά από εκπαιδευτικά εργαστήρια για θέματα προγραμματισμού, αρχιτεκτονικής, αισθητήρες, θέματα αισθητικά ή επιμέλειας. Αυτές οι διαδραστικές εγκαταστάσεις έμοιαζαν με μεγάλα γλυπτά και οι επισκέπτες μπορούσαν να παίξουν μαζί τους με διαφορετικούς τρόπους. Η εμπειρία ήταν πολύ επιτυχημένη.
Ο Γιώργος ζούσε την εποχή εκείνη στην Ολλανδία όπου παρακολουθούσε ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα στην εκπαιδευτική πολιτική, αφού είχε ολοκληρώσει σπουδές μουσικής τεχνολογίας στην Αγγλία. Παράλληλα, έχοντας μεγάλη αγάπη για τον τρόπο αλληλεπίδρασης του καλλιτέχνη με το μουσικό όργανο και το κοινό στη σκηνή, εργαζόταν σε ένα κέντρο έρευνας και ανάπτυξης διαδραστικών συστημάτων και εφαρμογής στις τέχνες, στο οποίο συνεργαζόταν με διάφορους καλλιτέχνες που ζητούσαν να καλύψουν διαφορετικές ανάγκες, συχνά ιδιαίτερα εκκεντρικές. Δουλειά του ήταν να επιλέξει τους αισθητήρες που χρειαζόταν ο καλλιτέχνης και να αναπτύξει μουσικά όργανα και το πρόγραμμα που χρειαζόταν για τις ανάγκες τους. Παράλληλα, η πολύ καλή σχέση του με ανθρώπους με αναπηρία είτε σε φιλικό είτε σε επαγγελματικό επίπεδο του είχε δείξει, όπως μας εξηγεί, ότι συχνά δεν έχουν κίνητρα άσκησης. Ετσι σκέφτηκε ότι θα ήταν χρήσιμο να δημιουργήσει συσκευές που να προσφέρουν δυνατότητα μουσικής έκφρασης με τρόπο που να ενθαρρύνει την ολοκλήρωση της άσκησης.
Η Ιφιγένεια σπούδασε Αρχιτεκτονική και στη συνέχεια έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην τεχνολογία κτιρίων στο Delft στην Ολλανδία, ενώ είχε δουλέψει πολύ στο σχεδιασμό διαδραστικών εγκαταστάσεων αλλά και εσωτερικών χώρων και προϊόντων. Εχει πολύ καλή γνώση υλικών όπως το χαρτί και το ξύλο ή διάφορα είδη πλαστικού και γνωρίζει ιδιαίτερα καλά πως το υλικό δίνει φόρμα στο αντικείμενο και ενδιαφέρεται για τις διαδραστικές εγκαταστάσεις ή κατασκευές. Με τη γνώση της στον σχεδιασμό αλλά και την εμπειρία της στη διαδικασία κατασκευής και κυρίως των δοκιμών των υλικών στη δημιουργία πρωτοτύπων μπόρεσε η ομάδα της Filisia να δημιουργήσει μέσα σε 8 μήνες από την αρχική σύλληψη ένα αποτέλεσμα ιδιαίτερα ικανοποιητικό.
Το αποτέλεσμα της συνεργασίας της Ιφιγένειας και του Γιώργου προέκυψε γρήγορα μέσα από μια σειρά συμπτώσεων και δημιουργική δουλειά που αξιοποιούσε τις γνώσεις και εμπειρίες του καθενός.
Το πρώτο βήμα της ομάδας ξεκίνησε από την έρευνα γύρω από την ειδική αγωγή και τον τρόπο οργάνωσής της αλλά και τις συνεδρίες αποκατάστασης. Παράλληλα, οι συμπτώσεις οδήγησαν την ίδια περίοδο που ο Γιώργος εργαζόταν στην Ολλανδία, στο ίδρυμα Steim, να αποκτήσει εμπειρία από ένα σχέδιο δημιουργίας mp3 player για άτομα σε φάση αποκατάστασης. Ωστόσο, οι δοκιμές στη φάση της έρευνας καθυστερούσαν στο σκέλος της συνεργασίας τους με κέντρα αποκατάστασης. Οι καλοκαιρινές διακοπές βοήθησαν τον Γιώργο να έρθει σε επαφή με τρία αντίστοιχα κέντρα στην Ελλάδα, στην Αθήνα και την επαρχία, όπου η βοήθεια ήταν ουσιαστική. Το γεγονός αυτό οδήγησε στην επιστροφή του στην Ελλάδα και την επίσπευση της συνεργασίας με την Ιφιγένεια.
«Η σύγχρονη τέχνη που χρησιμοποιεί τεχνολογία και συνδέεται με την επιστήμη», μας εξηγεί ο Γιώργος, «χρησιμοποιεί πολλά πεδία γνώσης και σχετίζεται ιδιαίτερα με τη συνθετική σκέψη και ταυτόχρονα ενδυναμώνει τους ανθρώπους. Εξάλλου η αντίληψη της μουσικής και η σύνθεση βοηθούν στη γρήγορη εγκεφαλική αναδιοργάνωση και τη δημιουργία νέων εγκεφαλικών συνάψεων».
Ως αποτέλεσμα προέκυψαν τα μουσικά όργανα με ειδική διάδραση και εργονομία που είναι σχεδιασμένα με βάση τη θέση στον χώρο, τη δόνηση, την αφή, τον ήχο και το χρώμα, ενώ συμπληρώνονται από δεύτερη συσκευή ικανή να συλλέξει, μέσω αισθητήρων, δεδομένα κίνησης του χρήστη που σχετίζονται με το εύρος, την ταχύτητα και τη σταθερότητα με την οποία δουλεύει, έτσι ώστε να τροφοδοτούν τον θεραπευτή με πληροφορία για τη θεραπεία. Η δεύτερη συσκευή σχεδιάστηκε σύμφωνα και με τις υποδείξεις θεραπευτών αλλά και χρηστών με τρόπο που να προσφέρει κίνητρα άσκησης.
Σήμερα, η ομάδα της Filisia εργάζεται πάνω στον τελικό σχεδιασμό προϊόντος μέσα από την αξιοποίηση της τρισδιάστατης εκτύπωσης και τη δοκιμή του τελικού προϊόντος, αφού ξεχώρισε στο διαγωνιστικό σκέλος του Disrupt Greece, που πραγματοποιήθηκε λίγες μέρες πριν στην Αθήνα, και φιλοδοξεί να ξεκινήσει μέσα στο καλοκαίρι την παραγωγή των μουσικών οργάνων της με στόχο τόσο την Ελλάδα όσο και τη διεθνή αγορά.
Για περισσότερες πληροφορίες: www.filisia.eu.
