Της Χαράς Τζαναβάρα
Διευκολύνσεις για ιδιοκτήτες τακτοποιημένων ημιυπαίθριων που δεν έχουν εξοφλήσει τα πρόστιμα, μέτρα για κληρονόμους αυθαιρέτων, «πονηρές» και αμφίβολης νομιμότητας ρυθμίσεις για τα περίφημα «αναψυκτήρια-βίλες» στον Υμηττό, αλλά και ερμηνείες σε διατάξεις του τελευταίου νόμου για τα αυθαίρετα περιλαμβάνει η νέα εγκύκλιος του υπουργείου Περιβάλλοντος.
Στο πρώτο τρίμηνο εφαρμογής του νόμου 4178/2013, ελάχιστοι είναι οι ιδιοκτήτες που εντάχθηκαν στο σύστημα, παρά το κίνητρο των εκπτώσεων και των περισσότερων δόσεων για όσους υποβάλουν δηλώσεις ώς τις αρχές Φεβρουαρίου. Οι σημαντικότερες ενότητες της νέας εγκυκλίου είναι οι εξής:
ΠΡΟΘΕΣΜΙΕΣ Οσοι είχαν ενταχθεί στον νόμο 4014/2011, που έχει κριθεί αντισυνταγματικός από την Ολομέλεια του ΣτΕ, αλλά δεν έχουν εξοφλήσει το οφειλόμενο πρόστιμο πρέπει να ενταχθούν στο νέο σύστημα ώς τις 6 Φεβρουαρίου 2014. Σε περίπτωση μεταβίβασης του ακινήτου η δήλωση υποβάλλεται από τον νέο ιδιοκτήτη.
ΗΜΙΥΠΑΙΘΡΙΟΙ Δίνεται άλλη μια ευκαιρία σε ιδιοκτήτες που έχουν ενταχθεί στον νόμο 3843/2010, ο οποίος έχει κριθεί οριακά συνταγματικός από το ΣτΕ. Αφορά μόνον όσους έχουν κάποια οφειλή και με βάση τον νόμο έχουν τεθεί εκτός ρύθμισης. Ολοκληρωμένη εικόνα δεν υπάρχει γιατί η διαδικασία είχε γίνει μέσω Πολεοδομιών. Οσοι οφείλουν έως 50 ευρώ μπορούν να ενταχθούν στο νέο σύστημα και να εξοφλήσουν το υπόλοιπό τους. Για μεγαλύτερες οφειλές, πρέπει να υποβληθεί νέα δήλωση και να γίνει συμψηφισμός για το υπόλοιπο ποσόν. Σε περίπτωση που κάποιος ιδιοκτήτης έχει πληρώσει περισσότερα με το προηγούμενο σύστημα, δεν προβλέπεται επιστροφή χρημάτων.
ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ Είναι απαραίτητος για τον υπολογισμό των προστίμων, αλλά και ως απόδειξη ότι η παρανομία έχει συντελεστεί πριν από τον Σεπτέμβριο του 2011. Διευκρινίζεται ότι ο ιδιοκτήτης περιγράφει τον χρόνο κατασκευής του αυθαιρέτου με υπεύθυνη δήλωση, αλλά ο μηχανικός που θα αναλάβει την τακτοποίηση οφείλει να την επιβεβαιώσει με αεροφωτογραφίες ή άλλα δημόσια έγγραφα.
ΜΕΙΩΣΕΙΣ ΠΡΟΣΤΙΜΩΝ Αφορούν πολύτεκνους ή τρίτεκνους ιδιοκτήτες, ακόμη και αν τα παιδιά τους έχουν ενηλικιωθεί. Οφείλουν όμως να υποβάλουν πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης από τον δήμο. Η ευεργετική διάταξη ισχύει και για αλλοδαπούς.
ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΕΣ Ως χρόνος κατασκευής κληρονομούμενου αυθαιρέτου θεωρείται αυτός που προκύπτει από το Ε-9 του αποβιώσαντος. Ο κληρονόμος έχει δικαίωμα να νομιμοποιήσει το ακίνητο μέσα στις προβλεπόμενες προθεσμίες.
ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΤΕΛΩΝ Τα δηλωμένα αυθαίρετα απαλλάσσονται από αναδρομική καταβολή τελών. Οι ιδιοκτήτες αρχίζουν να τα καταβάλλουν από την ημερομηνία τακτοποίησης, που είναι η 8-8-2013. Για όσα έχουν ενταχθεί στον 4014/2011 είναι η 21-9-2011.
ΣΥΝΙΔΙΟΚΤΗΣΙΕΣ Αφορά την από κοινού αγορά γηπέδου σε εκτός σχεδίου περιοχές, όπου δεν επιτρέπεται η σύσταση οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας. Ορίζεται ότι ένας συνιδιοκτήτης μπορεί να προχωρήσει τη διαδικασία τακτοποίησης για το ποσοστό που του αναλογεί.
Εχει ενδιαφέρον η εμμονή του υπουργείου Περιβάλλοντος για τακτοποίηση των εκατοντάδων «αναψυκτηρίων» που είχαν κατασκευαστεί με οικοδομική άδεια στην προστατευόμενη περιοχή του Υμηττού αλλά παράνομα είχαν αλλάξει χρήση και είχαν μετατραπεί σε βίλες.
Στις πιο πολλές περιπτώσεις είχαν γίνει υπερβάσεις και στα επιτρεπόμενα τετραγωνικά. Η εγκύκλιος περιλαμβάνει αναλυτικό παράδειγμα γι’ αυτές τις παρανομίες και, κατά διασταλτική ερμηνεία του διατάγματος του 2011 για την προστασία του Υμηττού, δίνει «συγχωροχάρτι» για όσα κτίσματα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά ως κατοικίες.
Δεν διευκρινίζεται αν εξαιρούνται οι βίλες επωνύμων που έχουν χτιστεί σε δασικές ή αναδασωτέες περιοχές.
